به گزارش مسیر اقتصاد امیر حسین زمانی نیا معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در امور بین الملل و بازرگانی اخیرا خبر داده است که ایران و آذربایجان، یک شرکت نفتی مشترک جهت اکتشاف و تولید در دریای خزر ایجاد خواهند کرد.
به گفته وی، در جریان سفر رسمی حسن روحانی، رئیس جمهور ایران به آذربایجان در روز ۲۸ مارس (۸ فروردین)، این سرمایه گذاری مشترک مورد توافق دو کشور قرار گرفته است.
امیر حسین زمانی نیا در این باره بیان کرده است: طرف ایرانی در زمینه حقوقی برای ایجاد یک سرمایه گذاری مشترک جدید کار می کند. یک شرکت مشترک مزایای اقتصادی را برای هر دو طرف به ارمغان خواهد آورد. اگر موافقتنامه برنامه هسته ای بین ایران و کشورهای غربی موسوم به برجام نقض شود، هیچ تاثیری در همکاری های نفت و گاز آذربایجان نخواهد داشت.
مزیت های فعال شدن دیپلماسی اقتصادی در حوزه انرژی
فعال شدن دیپلماسی اقتصادی به خصوص در حوزه انرژی موجب توسعه همکاری های اقتصادی با کشور های دنیا خواهد شد. بدیهی است که همکاری با کشور های همسایه، امری ضروری تر است و بایستی در اولویت وزارت امور خارجه و معاونت های امور بین الملل در سایر وزارت خانه ها قرار گیرد.
چالش هایی که در حوزه انرژی قابلیت پیگیری و حل مناقشات را داشته اند، بسیار است. از جمله مهمترین آن ها خط لوله صادرات گاز از ایران به پاکستان است که سال هاست به صورت مسکوت مانده است.
بلاتکلیفی خط لوله صلح ۱۰ ساله شد
خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان موسوم به خط لوله آی‌پی، خط لوله ای است که گاز میادین پارس جنوبی را به پاکستان و پس از آن به هند می‌رساند. توافق بر سر این خط لوله ابتدا در سال ۲۰۰۸ میان این ۳ کشور امضا شد.
البته پیش از آن در سال ۱۹۹۸ قراردادی گازی بین تهران و اسلام‌آباد به امضا رسید که براساس آن، گاز پارس جنوبی به بندر کراچی در پاکستان منتقل می‌شد. ایران در سال ۱۹۹۹ به این فکر افتاد که با توسعه این خط لوله بتواند گاز مورد نیاز هند را نیز تأمین کند که در نهایت در سال ۲۰۰۸ این توافق سه جانبه امضا شد.
از ابتدای گفتگوها برای احداث این خط لوله، آمریکا مخالفت خود را با آن اعلام کرد و حتی خط لوله «تاپی» (خط لوله ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند) را برای رقابت با این خط لوله عَلَم کرد. چندی بعد دهلی‌نو تحت فشار آمریکا و پس از بده بستان‌هایی با واشنگتن از این خط لوله کنار کشید.
اما ایران و پاکستان در ۱۱ مارس ۲۰۱۳ در نقطه صفر مرزی کلنگ احداث این خط لوله را به زمین زدند و قرار شد تا دسامبر ۲۰۱۴ احداث بخش پاکستانی این خط لوله تکمیل و صادرات گاز ایران آغاز شود.
اما حقیقت این است که علیرغم تکمیل بخش ۹۰۰ کیلومتری ایران تا کنار مرز پاکستان و گذشته ۳ سال از ضرب‌الاجلی که برای اسلام‌آباد تعیین شده بود، پاکستان هنوز هیچ اقدامی انجام نداده است. در این میان حتی ایران پیشنهاد کرد تا در ساخت این خط لوله در خاک پاکستان کمک کند و یک وام ۵۰۰ میلیون دلاری برای آن اختصاص دهد.
دیپلماسی قدرتمند و فعال پیشنیاز همکاری گازی با کشورهای منطقه
خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان تنها یکی از مواردی است که نیاز به دیپلماسی فعال و جدی در حوزه بین الملل دارد. خط لوله صادرات گاز به عمان، سوریه، لبنان و … ، سوآپ نفت با عراق، روسیه و سایر کشور ها، سوآپ گاز و برق با کشورهای ترکمنستان، آذربایجان، نخجوان و … از دیگر مواردی است که در این حوزه بایستی مورد پیگیری جدی و فعال باشد.
در این میان امیرحسین زمانی نیا از آذر ماه سال ۱۳۹۳، تصدی معاونت امور بین الملل و بازرگانی وزارت نفت را بر عهده گرفته است. مشکلات و کم کاری های موجود در حوزه نفت و گاز، مربوط به یک دوره و دولت نیست، اما شایسته است که مسئولین ذیربط از جمله وزیر نفت و معاون بین الملل ایشان، علاوه بر تبیین فعالیت های صورت گرفته در این حوزه، تلاش بیشتری را برای توسعه همکاری های جدید و به ثمر نشستن توافق نامه های قبلی انجام دهد.
منبع: آذر تاک
