در ابتدای سال جاری وزارت جهاد کشاورزی میزان تعرفه واردات اغلب محصولات کشاورزی را افزایش داد. یکی از محصولاتی که تعرفه آن در سال جاری افزایش یافت، موز بود که تعرفه واردات آن از ۴ درصد به ۲۶ درصد افزایش یافت.
با این حال در مورد واردات موز، این سیاست در نظر گرفته شد که به ازای صادرات هر یک و نیم کیلو سیب درختی، مجوز واردات یک کیلوگرم موز با تعرفه واردات ۵ درصد صادر شود. با اعمال این سیاست در واقع واردکنندگان موز انگیزه پیدا کردند که با مشارکت در صادرات سیب درختی، هزینه واردات موز خود را کاهش دهند.
اکنون بعد از گذشت ۶ ماه از اعمال این سیاست، نتایج آن نشان میدهد که وزات جهاد کشاورزی با سیاستگذاری مناسب خود توانسته است با هزینهای اندک، روند صادرات سیب درختی را سرعت بخشد. طبق آمار گمرک جمهوری اسلامی صادرات سیب درختی در ۶ ماه ابتدایی سال جاری بالغ بر ۱۶۷ هزار تن به قیمت ۵۷ میلیون دلار بوده که در مقایسه با سال گذشته از نظر وزنی ۳۰۰ درصد و از نظر قیمت دلاری ۲۲۰ درصد افزایش یافته است.
به این ترتیب درحالیکه در سال گذشته صادرات سیب درختی کمتر از ۱۸ میلیون دلار بوده و در محصولات صادراتی بخش کشاورزی جایگاه چندانی نداشته است، در سال جاری این محصول بعد از پسته، هندوانه، کشمش، خرما و گوجه فرنگی به رتبه ششم محصولات صادراتی ایران در بخش کشاورزی رسیده است.
از طرف دیگر این سیاست موجب شده است میزان واردات موز از ۲۹۶ هزار تن به قیمت ۲۲۸ میلیون دلار در ۶ ماهه ابتدایی سال گذشته، به ۲۴۷ هزار تن به قیمت ۱۹۰ میلیون دلار در ۶ ماهه ابتدایی سال جاری کاهش یابد.
همچنین مطابق انتظار قیمت موز وارداتی در بازار نیز افزایش یافته و درحالیکه در سال گذشته هرکیلوگرم موز به طور میانگین با قیمت ۳۵۰۰ تومان به فروش میرسید، در سال جاری قیمت آن به طوری میانگین به حدود ۴۴۰۰ تومان رسیده است که نشان از افزایش ۲۵ درصدی قیمت آن دارد.
با توجه به اینکه ایران ظرفیت صادراتی بالایی در محصولات کشاورزی دارد که امکان افزایش صادرات آنها مانند سیب درختی وجود دارد، توصیه میشود این سیاست در مورد دیگر محصولات کشاورزی نیز اعمال گردد. در واقع وابسته کردن امکان واردات با تعرفه کمتر محصولات وارداتی، به صادرات دیگر محصولاتی که در داخل تولید میشود، روشی کم هزینه برای افزایش صادرات کشور است که به خوبی امتحان خود را در مورد صادرات سیب درختی پس داده است.