به گزارش مسیر اقتصاد نشریه فوربز در گزارشی به دستور اخیر بانک مرکزی ایران مبنی بر ممنوعیت ثبت سفارش دلاری واکنش نشان داده است. این نشریه عنوان کرده است که دولت ایران محدودیت های جدیدی را در زمینه استفاده از دلار به اجرا گذاشته است و واردات کالاهای قیمت گذاری شده به دلار را ممنوع کرده است.
به نظر می رسد که این اقدام تلاشی جدید برای جلوگیری از افت بیشتر ارزش ریال ایران است. بر اساس اعلام بانک مرکزی ایران، از ۲۸ فوریه، هرگونه سفارش خرید یا دیگر اسناد واردات کالا که مبتنی بر دلار آمریکا باشد، توسط مقامات گمرکی ایران تأیید نخواهد شد.
با توجه به اینکه بسیاری از کالاهای داد و ستد شده در ایران همچنان با دلار قیمت گذاری می شوند و دلار همچنان مهمترین ارز مورد استفاده در تجارت بین المللی است، مقررات جدید احتمالا تأثیراتی را بر روند تجارت خارجی ایران به دنبال خواهد داشت.
جلوگیری از نوسانات ارزی، هدف ایران از کنار گذاشتن دلار
از آنجایی که بسیاری از ارزهای منطقه ای از جمله ریال عمان، ریال قطر و درهم امارات با دلار ارزش گذاری می شوند، این مقررات احتمالا دشواری هایی را برای تجار ایرانی ایجاد خواهد کرد. با توجه به روابط خوب تهران با کشورهای اروپایی، در عوض آن ها احتمالا تصمیم به استفاده از یورو خواهند گرفت.
به نظر می رسد که انگیزه اصلی این تغییر سیاست بانک مرکزی ایران نوسانات اخیر رخ داده در بازار ارز است. ریال تنها در ماه ژانویه ۸ درصد از ارزش خود را در بازار آزاد از دست داده است. ظاهرا ایران قصد دارد نقش دلار در تجارت بین المللی اش را کاهش دهد تا تقاضا برای این ارز در کشور کاهش یابد.
این نشریه همچین در ادامه عنوان کرده است که احتمالا تصمیم جدید بانک مرکزی ایران از طریق اضافه نمودن یک لایه بیشتر به مبادلات ارزی، موجب بالا رفتن هزینه واردات کالا به ایران خواهد شد و این می تواند منجر به بالا رفتن نرخ تورم شود.
لزوم ارائه جایگزین مناسب در کنار منع استفاده از دلار
به گزارش مسیر اقتصاد اقدام بانک مرکزی در زمینه ممنوعیت ثبت سفارش دلاری گام مثبتی جهت کاهش وابستگی به دلار در مبادلات تجاری ایران است. اما نکته مهمی که نباید از آن غافل شد این است که با کنار گذاشتن دلار از تجارت باید ابزارها و راهکارهای جایگزین لازم برای بازرگانان فراهم شود.
به عبارتی بانک مرکزی باید شرایط را برای استفاده بدون ریسک و کم هزینه از ارزهای ملی به جای دلار فراهم کند تا مبادلات تجاری بازرگانان از کانال های رسمی بانکی و با سهولت صورت پذیرد؛ چراکه در غیر این صورت بازرگانان مجبور خواهند شد از روش های جایگزین پرهزینه مانند تبدیل ارزها به دلار در بازارهای جهانی، برای تهیه دلار لازم جهت تجارت، استفاده کنند.
بنابراین در کنار منع استفاده از دلار در مبادلات تجاری، لازم است جایگزین های مناسب و جذاب فراهم شود تا مشکل افزایش هزینه ها و ریسک تجارت که ممکن است که به تورم منجر شود را حل نماید. کاهش هزینه و ریسک خود مشوقی بزرگ جهت هدایت بازرگانان به سمت کنار گذاشتن دلار است.
پیمان پولی راهکار مناسب جهت تسهیل استفاده از ارزهای ملی به جای دلار
یکی از راهکارهای اساسی در این زمینه انعقاد پیمان پولی دوجانبه با کشورهای طرف تجاری است. بدین صورت که با انعقاد این پیمان ها، هدف استفاده از ارزهای ملی به جای دلار محقق می شود. در این صورت بسترهای لازم جهت تسهیل و کاهش هزینه های تجارت نیز فراهم می شود.
چراکه در این حالت مبادلات بدون پیچیدگی و از کانال رسمی بانکی کشورهای طرف تجاری انجام می شود و بازرگانان در زمینه تجارت و استفاده از ارزهای ملی دچار پیچیدگی های تهیه ارز نمی شوند.
برگرفته از: فوربز
