به گزارش مسیر اقتصاد بحران مالی سال ۲۰۰۸ که ناشی از بخش مسکن در آمریکا بود از طریق کانال دلار کل دنیا را فرا گرفت. بحران مالی و اتفاقاتی از این قبیل نشان دهنده فواید دلار برای کشور آمریکا و مضرات آن برای سایر کشورهای جهان است؛ چراکه آمریکا از طریق دلار از تولیدات و خدمات جهان بدون هیچگونه صادرات استفاده می کند.
لزوم اصلاح نظام مالی بین المللی به نفع همه کشورها
تمامی این اتفاقات نشان دهنده نفع انحصاری نظام مالی بین المللی دلاری برای آمریکاست و لزوم اصلاح نظام مالی بین المللی به نفع همه کشورها را ایجاب می کند.
کشورهای آسیای شرقی از کشورهای پیشرو هستند که به لزوم اصلاح نظام مالی بین المللی به نفع خود اعتقاد دارند. بحران مالی جهانی همکاری های ارزی منطقه ای را جذاب تر ساخته است. همکاری های پولی و مالی شرق آسیا در جریان بحران مالی آسیای شرقی که در اواخر دهه ۱۹۹۰ اتفاق افتاد، آغاز به کار کرد.
همکاری پولی و مالی راهکار جلوگیری از اثرگذاری بحران های مالی خارجی
از آن به بعد کشورهای آسیای شرقی پیشرفت های زیادی در همکاری های پولی و مالی به دست آورده اند. بعد از آنکه بحران مالی آمریکا به سراسر جهان تسری یافت، کشورهای آسیای شرقی معتقد بودند که باید همکاری های پولی و مالی میان خود را عمیق تر نمایند.
این کشورها به وسیله ارتقاء موافقتنامه چیانگ مای برای خود استخر ذخیره ارزی مشترک ایجاد کردند. طرح چیانگ مای یک پیمان پولی چندجانبه میان ۱۰ عضو آسه آن به علاوه سه کشور چین(شامل هنگ کنگ)، ژاپن و کره جنوبی است.
علاوه بر این با گذشت زمان کشورهای عضو اقدام به انعقاد پیمان پولی دوجانبه با یکدیگر نیز نموده اند. جدول زیر پیمان پولی چندجانبه(طرح چیانگ مای) و دوجانبه کره جنوبی با کشورها را نشان می دهد.
مزایای فراوان استفاده از ارزهای ملی برای کشورهای آسیای شرقی
توافقنامه چیانگ مای به انعقاد پیمان پولی دوجانبه و چندجانبه میان کشورهای آسیای شرقی منجر شده است. مذیت این توافقنامه در آن است که در زمان خروج ناگهانی سرمایه ناشی از بحران مالی آمریکا، نقدینگی مورد نیاز کشورها فراهم می شود. لذا در این صورت حتی در کمبود نقدینگی دلاری، کشورهای همکار با استفاده از ارزهای ملی خود برای یکدیگر نقدینگی لازم را فراهم می کنند.
به عقیده این کشورها این شیوه از همکاری ارزی باعث رشد اقتصادی سریع برایشان شده است و میزان پس انداز کشورهای عضو را جزء بالاترین پس اندازها در جهان قرار داده است.
اثرگذاری نوسانات ارزی خارجی در صورت وابستگی به دلار
نوسانات ارزی و شوک های خارجی ناشی از دلار باعث زیان اغلب کشورهای آسیای شرقی شده است. این نوع فشارها تبدیل به معضل بزرگی برای کشورهای آسیای شرقی شده است. مشکل اساسی شرق آسیا در این است که سیستم مالی ضعیفی دارد.
لذا این کشورها در تلاش برای شکل دهی به یک سیستم مالی بین المللی بدون وابستگی به نظام دلاری هستند. بنابراین تقویت همکاری های پولی و مالی برای جلوگیری از شوک های خارجی و و بی ثباتی ناشی از ارز ثالث دلار بسیار ضروری است.
ذخایر ارزی بیش از ۳ هزار میلیارد دلاری کشورهای آسیای شرقی
شرق آسیا دارای بزرگترین ذخایر ارزی است که بیش از ۳ هزار میلیارد دلار است. این میزان از ذخایر خارجی شامل ۵۰ درصد ذخایر جهان می شود که بخش اعظمی از آن به دلار نگهداری می شود. این منبع ارزشمندی است که منطقه می تواند برای توسعه اقتصادی خود به طور کامل استفاده کند.
با این حال، این سرمایه گذاری به آمریکا بازگردانده شده است و توسط مؤسسات مالی آمریکایی مورد استفاده قرار می گیرد. از طرف دیگر به دلیل ذخایر دلاری گسترده، کاهش ارزش دلار آمریکا سبب زیان بزرگی برای این کشورها می شود.
لذا این اتفاق نیز خود یکی از انگیزه های بزرگ کشورهای منطقه شرق آسیا است تا همکاری های پولی و مالی میان خود را توسعه دهند تا بدنبال آن موجب اصلاح نظام مالی بین المللی به نفع خود شوند.
برگرفته از: پالس نیوز و گفتگوی جهانی
