به گزارش مسیر اقتصاد در طول سال های اخیر کشور چین همواره بر ضرورت تقویت روابط تجاری و اقتصادی با کشورهای جهان تأکید داشته است و در این میان اعطای کمک ها و سرمایه گذاری های خارجی به منظور اجرای پروژه های زیرساختی در دیگر کشورها راهکار مهم چین برای تقویت روابط بوده است.
عدم شفافیت آماری کشور چین
با اینحال منابع داخلی دولت چین هیچ گاه آمار دقیقی از میزان سرمایه گذاری ها و کمک های خارجی این کشور ارائه نمی دهند. به طور کلی آمار مربوط به هزینه های دولت کشور چین همواره به صورت محرمانه طبقه بندی می شود و در اختیار رسانه ها قرار نمی گیرد.
اما به تازگی یک گروه بین المللی با همکاری دانشگاه های هاروارد آمریکا و هیدلبرگ آلمان توانسته اند با اجرای یک پروژه بزرگ میزان کمک های خارجی و سرمایه گذاری های خارجی کشور چین در دیگر کشورهای جهان را تخمین بزنند.
این گروه تحقیقاتی برای تخمین میزان کمک ها و سرمایه گذاری های چین از گزارشات خبری پراکنده، اسناد منتشر شده توسط سفارت های چین در دیگر کشورها و گزارشات دولت های دیگر کشورها استفاده نموده اند.
سرمایه گذاری ۳۶۰ میلیارد دلاری چین در ۱۴ سال
بر اساس نتایج حاصل از اجرای این پروژه کشور چین در فاصله سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۴ میلادی بیش از ۳۶۰ میلیارد دلار در ۱۴۰ کشور جهان به منظور اجرای بیش از ۵ هزار پروژه هزینه نموده است.
گرچه باید توجه داشت از آنجا که این آمار به طور رسمی منتشر نشده است و حاصل جمع آوری گزارشات پراکنده است ممکن است مجموع کمک ها و سرمایه گذاری های خارجی چین بیشتر از این میزان باشد. به طور خاص هیچ آماری در خصوص کمک ها و سرمایه گذاری های خارجی چین در کشور کره شمالی وجود ندارد و در آمار منتشر شده نیز این کشور لحاظ نشده است.
حجم گسترده سرمایه گذاری ها و کمک های خارجی کشور چین نشان می دهد این کشور در طول سال های اخیر راهبرد جدیدی در دستور کار قرار داده است و قصد دارد از طریق برقراری روابط اقتصادی و تجاری جایگاه خود را در دیگر کشورهای جهان تقویت نماید.
مقاصد عمده سرمایه گذاری های خارجی چین
بر اساس آمارهای منتشر شده کشورهای آفریقایی مقصد اصلی کمک ها و سرمایه گذاری های خارجی چین هستند. در این زمینه می توان گفت کشور چین به مانند آمریکا عمل می کند و در واقع قاره آفریقا به عرصه ای برای رقابت کشورهای چین و آمریکا تبدیل شده است.
بعد از کشورهای آفریقایی، کشورهای همسایه چین همچون بنگلادش، کامبوج، قرقیزستان، نپال، پاکستان و سریلانکا بیشترین سهم را در کمک ها و سرمایه گذاری های خارجی چین داشته اند.
کشورهای بولیوی، کاستاریکا، کوبا، اندونزی، مقدونیه، مونته نگرو و صربستان نیز دیگر کشورهایی هستند که مقاصد عمده سرمایه گذاری های خارجی چین محسوب می شوند.
در واقع می توان گفت بعد از کشورهای آفریقایی و کشورهای همسایه چین در شرق آسیا، کشورهای قاره آمریکای جنوبی، دیگر کشورهای آسیایی و کشورهای شرق اروپا بیشترین سهم را در کمک ها و سرمایه گذاری های خارجی چین داشته اند.
با اینحال روسیه نیز در طول سال های اخیر سهم بیشتری از کمک های خارجی چین را به خود جذب کرده است به طوریکه در سال ۲۰۱۴ میلادی روسیه با ۳۶.۶ میلیارد دلار بزرگترین مقصد سرمایه گذاری های خارجی چین بوده است. بخش نفت و گاز روسیه مقصدی جذاب برای سرمایه گذاری های خارجی چین محسوب می شود.
کمک ها و سرمایه گذاری های خارجی چین با آمریکا قابل مقایسه است
کشور آمریکا همواره به عنوان کشوری شناخته می شود که با کمک های اقتصادی خارجی گسترده نفوذ خود را در بسیاری از کشورهای جهان تقویت می کند. با اینحال آمارهای جدید از میزان کمک ها و سرمایه گذاری های خارجی چین نشان داد این کشور قابلیت رقابت با آمریکا در این زمینه را دارد.
بر اساس آمارهای دولت آمریکا در طول بازه مشابه این کشور ۳۹۹ میلیارد دلار به کمک ها و سرمایه گذاری های خارجی اختصاص داده است که بخش عمده آن به کشورهای آفریقایی و کشورهای همسایه چین اختصاص یافته است.
تفاوت عمده چین و آمریکا در کمک ها و سرمایه گذاری های خارجی
با اینحال شیوه هزینه کرد منابع مالی توسط دو کشور آمریکا و چین تفاوت های قابل توجهی دارد. بیش از ۷۹ درصد از هزینه کرد کشور چین در دیگر کشورهای جهان به شکل وام صورت می گیرد و این کشور انتظار دارد در آینده مبالغ هزینه شده را به همراه سود آن بازپس بگیرد. گرچه سود تعیین شده از سوی چین به قدری پایین است که برای دیگر کشورها جذابیت داشته باشد.
این در حالیست که تنها ۷ درصد از کمک های خارجی آمریکا به شکل وام است و بیش از ۹۳ درصد از آن به صورت کمک و بدون بازپرداخت به دیگر کشورها اختصاص یافته است.
آمریکا و دیگر کشورهای غربی در طول سال های جنگ سرد از روش پرداخت وام برای کمک به کشورهای جهان استفاده می کردند. اما در طول سال های اخیر این کشورها روش خود را عوض کرده اند و وام های خود را به شکل بلاعوض ولی با شرط انجام اصلاحات اقتصادی ارائه می کنند.
چین نیز به روش آمریکا روی خواهد آورد
کشور چین نیز ممکن است در آینده نزدیک مسیر کشور آمریکا را در پیش بگیرد و از این طریق قدرت نفوذ بیشتری در حکومت های دیگر کشورها برای خود ایجاد نماید.
به طور مثال در یک مورد کشور چین طلب خود از کشور سریلانکا را بخشید و در مقابل مجوز ایجاد یک کنسرسیوم کاملا چینی برای اجرای پروژه های اقتصادی در این کشور را دریافت کرد.
منبع: اسپوتنیک
