مسیر اقتصاد/ روز گذشته آقای واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در خصوص حمایت از توان داخلی در پروژه های ملی گفت: در پروژه توانا در شرکت ارتباطات زیرساخت، اگر قرارداد با یک شرکت خارجی منعقد می‌شد هزینه کمتری داشت؛ اما اعلام کردم که مسئولیت این اقدام را می‌پذیرم که قرارداد با ۳۰ تا ۳۵ درصد افزایش قیمت با یک شرکت داخلی منعقد شود زیرا افزایش هزینه امروز چند سال آینده بیشتر به سود کشور خواهد بود.
این پروژه به منظور تجهیز و توسعه شبکه زیرساخت ارتباطی کشور کلید خورده است؛ طبق گفته معاون برنامه ریزی وزیر ارتباطات، توانا، شبکه زیرساخت ارتباطی کشور مبتنی بر تجهیزات داخلی است که با هدف تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی و تولید محصولات و خدمات راهبردی در بخش ارتباطات و فناوری اطلاعات، وارد فاز اجرایی شده است.
پیش از این نیز، علی علویان مدیر پروژه بومی توانا گفته بود که “از نقاط مثبت این طرح، دانش کاملا بومی ساخت تجهیزات است که اشتغال برای حدود ۵۰ نفر از نخبگان کشور در این حوزه (شبکه‌های مخابراتی، الکترونیک و نرم‌افزار) را به دنبال داشته و باعث کاهش حدود ۷۰ درصدی خروج ارز از کشور می شود.”
در بررسی این اقدام وزارت ارتباطات باید گفت که طبق گفته وزیر، اگر همین شرکتی که پروژه به آن واگذار شده است، بنا داشت تا در رقابت با شرکت های بزرگ خارجی دست به کار شود، نمی توانست توفیقی داشته باشد چرا که از لحاظ قیمت، پروژه را حدود ۳۰ درصد گرانتر انجام می‌داد. با این حال، حمایت از شرکت های داخلی برای ایجاد مزیت صنعتی و اقتصادی، جز با اقداماتی از این دست اتفاق نخواهد افتاد.
مطالعه روند توسعه کشورهای مختلف از جمله کره جنوبی نشان می دهد که این کشورها نیز در جریان توسعه خود، به حمایت هایی از این دست روی آورده بودند تا بتوانند در رقابت با کشورهای توسعه یافته و صنایع بزرگ اقتصادی، حرفی برای گفتن داشته باشند. حمایت کره جنوبی از صنعت فولاد بر خلاف توصیه های بانک جهانی و با وجودی که این کشور به سنگ آهن -به عنوان ماده اولیه در تولید فولاد- دسترسی نداشت، نمونه هایی از این دست است.
نکته ای که حائز اهمیت می باشد، این است که در این قبیل حمایت ها، دولت باید به گونه ای عمل نماید که در نهایت منجر به تقویت و رقابت پذیر شدن شرکت ها یا صنایع تحت حمایت شود. در واقع حمایت دولت در این مدل ها که در قالب های مختلف از جمله دادن پروژه، ایجاد بازار انحصاری، حمایت مالی و تعرفه ای، حمایت مالیاتی و … انجام می شود بایستی در یک مدت زمان مشخص انجام شده و رفته رفته کاهش یابد.
اگر به این نکته مهم توجه نشود، سرنوشت چنین حمایت هایی نیز یا به از بین رفتن شرکت و صنعت تحت حمایت منجر خواهد شد و یا به ایجاد صنعتی بزرگ مانند صنعت خودرو می انجامد که با وجود حمایت های متعدد مالی و تعرفه ای طی سالیان متعدد، هنوز نتوانسته به یک صنعت رقابت پذیر در جهان تبدیل شود و حتی در داخل نیز، موجبات نارضایتی مشتریان از کیفیت و قیمت محصولات خود را فراهم آورده است.
در پایان باید گفت که بر اساس آنچه توسط مسئولین وزارت ارتباطات در مورد پروژه توانا ذکر شد، این اقدام در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید و ظرفیت های داخلی است. با این وجود ضروری است تا حمایت دولت از این قبیل فعالیت ها، زماندار و با برنامه مشخص بوده تا بتواند زمینه پیشرفت این صنعت را در بلندمدت فراهم آورد و آن را به مزیت اقتصادی کشور تبدیل نماید.
