به گزارش مسیر اقتصاد جنگ اقتصادی بین آمریکا و چین وارد مرحله حساسی شده است. چین شروع به واکنش علیه سیاست های تجاری ضد چینی آمریکا کرده و در پاسخ به این اقدامات تجارت یوآنی نفت با پشتوانه طلا را به زودی راه اندازی خواهد کرد.
پاسخ چین به اقدامات آمریکا را نباید ساده قلمداد کرد. بلکه این اقدامات می تواند سیستم مالی بین المللی را دستخوش تحولات فراوانی کند.
به خطر افتادن سلطه دلار با اقدامات متعدد چین
حدود یک دهه است که چین به آمریکا در بازار جهانی ارز فشار وارد می کند. از سال ۲۰۰۸ این کشور با انعقاد پیمان های پولی و سایر اقدامات متعدد توانسته است الگویی برای سایر کشورها شود و سلطه دلار را به خطر بیاندازد.
در سال های اخیر نیز یوآن چین در فهرست ارزهای صندوق بین المللی پول قرار گرفته است و اکنون نیز به دنبال حذف دلار از مبادلات جهانی نفت است.
تحلیلگران معتقدند که راه اندازی قراردادهای مبادلات آتی نفت بوسیله یوآن ابزاری برای دلارزدایی از بازار نفت و اقتصاد جهانی است و این روند به تدریج اثرات خود را برای حذف دلار نشان خواهد داد. چراکه نفت به عنوان پرتراکنش ترین کالا در تبادلات جهانی به پشتوانه بزرگی برای دلار تبدیل شده است.
تهدید حیات اقتصاد آمریکا با حذف سیستم پترودلاری
در اواسط دهه ۷۰ قرن گذشته کشورهای عضو اوپک شروع به معامله طلای سیاه خود بوسیله سیستم پترودلاری کردند. این کشورها دلارهای نفتی خود را در اوراق خزانه داری آمریکا سرمایه گذاری کردند که یکی از اجزای حیاتی اقتصاد آمریکا تلقی می شود.
اما اکنون با راه اندازی سیستم مبادلات یوآنی نفت، تولیدکنندگان نفت قادر خواهند بود بر اساس انتظارات آینده طلا یا اوراق سرمایه گذاری را انتخاب کنند. این حق انتخاب در مقایسه با سیستم پترودلاری مزیت بزرگی را برای تولیدکنندگان نفت به ارمغان می آورد.
تغییرات جدید در نظام مالی جهان تحریم های آمریکا را بی اثر می کند
علاوه بر این چین قصد دارد به کشورهایی که موافقت کنند تا نفت خود را براساس قراردادهای آتی یوآنی مبادله کنند، سهم بیشتری از بازار خود را اختصاص دهد. بزرگترین شرکای چین نیز عملا مجبور به استفاده از روش جدید مبادلات نفت خواهند بود تا سهم بازار خود را حفظ کنند. لذا در نهایت انتظار می رود که به تدریج دلارزدایی اتفاق بیافتد.
تحلیلگران بازار سرمایه معتقدند که بازار این نوع مشتقات کاملا امیدوارکننده است و رشد ظرفیت آن بوسیله دو دسته از مشتریان افزایش خواهد یافت. اول از همه و مهمتر، این ابزار به خاطر رفع مشکلات ناشی از تحریم های آمریکا، برای مشتریان جالب توجه خواهد بود و توانایی واشنگتن برای تحمیل تحریم های اقتصادی علیه هر کشوری را به وضوح تضعیف خواهد کرد.
دوم، سرمایه گذاری در بازار دارایی های چین فرصت بزرگی را برای سرمایه گذاران فراهم می کند. این دسته از مشتریان به دلیل امکان تبدیل مشتقات به طلا که توسط بازار طلا حمایت می شود جذب خواهند شد.
کمرنگ شدن نقش سیستم دلاری با ظهور ابزارهای جایگزین دلار
طبق گفته تحلیلگران، با این تغییرات دلار به تدریج نقش خود را به عنوان ارز اصلی مبادلات از دست خواهد داد. اتفاقاتی از قبیل ظهور یورو، رشد سریع اقتصاد چین، برنامه برخی کشورهای شوروی سابق، خاورمیانه و آسیا برای حرکت به سمت تسویه و پرداخت مبادلات خود با ارزهای ملی این نقش را رفته رفته کمرنگ خواهد کرد. از طرفی انباشت بدهی های آمریکا به کاهش موقعیت انحصاری دلار آمریکا ضربه بزرگی خواهد زد.
روند کنار گذاشتن دلار که توسط اروپا شروع شده و توسط چین و روسیه و کشورهای مختلف جهان در حال پیشروی است، دیگر متوقف نخواهد شد و با گذشت زمان نیز کشورهای بیشتری به این جریان افزوده می شوند.
در تئوری، سیستم مالی جهانی باید به منافع تمام کشورها کمک کند. اما واقعیت این است که آمریکا دائما از این سیستم برای حداکثر کردن منافع خود بهره برده است.
امروزه کشورهای دنیا از تمرکز سیستم پرداخت بین المللی تحت اختیارات آمریکا ناراضی هستند و بدنبال افزایش اختیارات خود در این سیستم هستند. به عنوان نمونه اقدامات کشورهای عضو بریکس مبنی بر طراحی سیستم پرداخت مبتنی بر طلا و ارزهای ملی خود که نقش سیستم دلاری در آن به حداقل رسیده است حاکی از این تمرکز زدایی است.
برگرفته‌از: گلوبال ریسرچ و میک‌تایمز
