حبیب رضا حدادی، مدیر عامل و عضو هیئت مدیره شرکت تأمین سرمایه امید در گفتگو با مسیر اقتصاد به ظرفیت های تامین مالی از طریق بازار سرمایه اشاره و پیشنهاداتی در خصوص افزایش نقش شرکت های تامین سرمایه در پروژه های حوزه انرژی ارائه کرد.
آمادگی شرکت های تأمین سرمایه برای تأمین مالی پروژه های نفتی
مدیر عامل شرکت تامین سرمایه امید در پاسخ به این سوال که تا چه میزان امکان استفاده از صندوق پروژه برای صنعت نفت مهیاست و چرا تاکنون این اقدام صورت نگرفته است، گفت: این روش به طور کامل جهت استفاده در تامین مالی پروژه های نفتی آماده است و در صورت وجود مورد مناسب، می توان فرآیند اجرایی آن را عملیاتی نمود. دلایل عدم استفاده از این روش بیشتر در سه مورد کلی قابل جمع بندی است:
- نا آشنا بودن برخی از شرکت ها با روش های جدید موجود در بازار سرمایه
- طولانی بودن فرآیند اداری این روش در مقابل تامین مالی از طریق سایر روش ها
- تردید در موفقیت پروژه که ناشی از عواملی مانند عدم قطعیت در اجرای فیزیکی پروژه یا عدم شفافیت در مستندات پروژه یا ابهام در جذب سایر منابع لازم جهت اجرای پروژه است
ضمانت پروژه های کلان تامین مالی آن را تسهیل می کند
حدادی گفت: وجود رکن ضامن در روش های مختلف تامین مالی به عنوان یک عامل اطمینان آور جهت بازگشت اصل و سود وجوه سرمایه گذاری شده یا تسهیلات ارائه شده مطرح است.
وی افزود: وجود این رکن باعث اقناع سرمایه گذار یا تسهیلات دهنده جهت حضور در تامین مالی پروژه های مربوطه می شود.
وی ادامه داد: لیکن به علت دشواری های موجود در مسیر معرفی ضامن، همواره این رکن به عنوان یک گلوگاه مهم در فرآیند تامین مالی مطرح بوده است. حذف رکن ضامن در دستورالعمل تاسیس صندوق پروژه، می تواند باعث دو اثر مثبت گردد. اولا هزینه تامین مالی از طریق صندوق پروژه را کاهش می دهد و ثانیا باعث افزایش سرعت در فرآیند تاسیس صندوق می گردد.
نحوه تعیین ضامن باید بر عهده شرکت متقاضی صندوق پروژه باشد
مدیرعامل شرکت تامین سرمایه امید با تاکید بر اینکه در دستورالعمل فعلی، وظیفه نقدشوندگی اوراق صندوق برعهده بازارگردان است، گفت: در واقع ضمانت لازم برای سرمایه گذاران از طریق ایجاد امکان فروش اوراق به بازارگردان در طول عمر صندوق، فراهم شده است.
حدادی گفت: به عبارت دیگر ریسک عدم توفیق پروژه از ضامن به بازارگردان منتقل شده است و شرکت های بازارگردان در صورتی این ریسک را میپذیرند که پروژه از قطعیت اجرایی و متقاضی صندوق از اعتبار مالی مناسب برخوردار باشد.
وی با اشاره به جایگاه مالی و اعتباری شرکت های نفتی درخصوص حذف رکن ضامن، گفت: در مجموع می توان حذف ضامن از فرآیند تاسیس صندوق را بر اساس شرکت متقاضی ارزیابی نمود. در صورتی که شرکت متقاضی بتواند دلایل کافی جهت بالا بودن احتمال توفیق پروژه را به بازارگردن ارائه دهد می تواند به راحتی از این روش استفاده نماید.
اوراق سلف قابل استفاده در تمام حوزه های انرژی و تولیدی است
عضو هیئت مدیره شرکت تامین سرمایه امید با تاکید بر داشتن تجربه در فروش صکوک سلف در حوزه انرژی گفت: شرکت تأمین سرمایه امید به عنوان مبدع اوراق سلف در کشور و همچنین مجری اولین اوراق سلف موازی استاندارد کشور، تجربه انتشار چندین اوراق سلف از جمله در حوزه انرژی را دارا است.
وی افزود: با توجه به استاندارد بودن دستورالعمل نگارش شده و ثابت بودن الزامات فقهی و حقوقی، تجربه انتشار اوراق سلف بسیار مفید بوده و به عنوان یک دانش انباشته، قابلیت بکارگیری بیشتر در حوزه انرژی و همه حوزه های تولید کالا می باشد.
لزوم تشکیل کمیته ای مشترک بین فعالان بازار سرمانه و حوزه انرژی
حدادی درباره مشکلات پیش روی بازار سرمایه در تامین مالی پروژه های صنعت نفت، گفت: در حال حاضر، نبود زبان مشترک بین شرکت های فعال در حوزه انرژی از یک طرف و شرکت های متصدی تامین مالی در بازار سرمایه از سوی دیگر، به عنوان مهمترین عامل در عدم توفیق در این زمینه محسوب می گردد. ما پیشنهاد می کنیم برای ایجاد زبان مشترک و همکاری نزدیکتر و کاراتر، کمیته ای مشترک با حضور نمایندگان دو بخش تشکیل گردد.
وی ادامه داد: این کمیته به عنوان هادی راهبردی موضوع با رصد پروژه ها و شرکت های صنعت انرژی، شرکت های صلاحیت دار در این زمینه را انتخاب و جهت تامین مالی آنها به شرکت های تامین سرمایه معرفی می کند. این کمیته در کنار فعالیت اصلی می تواند از طریق برگزاری سمینارهای علمی و جلسات توجیهی ضمن معرفی چگونگی امکان همکاری بازار سرمایه در تامین مالی طرح ها، امکان تخصیص مستقیم سرمایه های مردمی در بازار سرمایه به پروژه های ملی در صنعت انرژی را فراهم آورده و از این طریق به افزایش نقش بازار سرمایه در تامین مالی پروژه های صنعت نفت، کمک نماید.
۵۰۰ میلیارد تومان برای صنعت خودرو تامین سرمایه کردیم
مدیر عامل شرکت تامین سرمایه امید در خصوص اینکه بیشترین حجم تامین سرمایه انجام گرفته توسط این شرکت چه میزان و در چه حوزه ای بوده است، گفت: بیشترین حجم تامین مالی این شرکت در مقیاس شرکتی، ۵.۰۰۰ میلیارد ریال جهت تامین مالی صنعت خودور و برای شرکت سایپا بوده است که از طریق انتشار اوراق صکوک مرابحه صورت گرفته است.
حدادی با اشاره به اینکه ابزارهای مختلف تامین مالی موجود در کشور جهت تصویب و استفاده، از یک فرآیند مدون پیروی می کنند، گفت: این فرآیند از مطالعات میدانی مربوط به نیازهای تامین مالی یک شرکت یا یک صنعت و ابزار جدید مناسب برای آن شروع شده و به صورت طرح پیشنهادی به سازمان بورس ارائه می گردد.
وی افزود: طرح فوق باید مراحل بررسی کارشناسی در واحدهای تخصصی سازمان بورس و همچنین بررسی های فقهی در کمیته فقهی سازمان را پشتسر گذاشته و پس از نگارش دستورالعمل اجرایی برای آن، به تصویب هیات مدیره سازمان برسد.
سرمایه های ریالی پس از تأمین مالی می تواند به سرمایه های ارزی تبدیل شود
حدادی در پایان در پاسخ به این سوال که آیا امکان تبدیل سرمایه های ریالی پس از تامین مالی به سرمایه های ارزی نیز وجود دارد، گفت: بر این اساس می توان سوال شما را این گونه پاسخ داد که بله، مدلی ویژه که در آن سرمایه های ریالی پس از تامین مالی به سرمایه های ارزی تبدیل شوند با فرض عدم تناقض با قوانین رسمی کشور و اصول فقهی اسلام، قابل تدوین است. فرآیند اجرایی مدل فوق نیز به صورت مشخص و براساس دستورالعمل اجرایی سازمان بورس خواهد بود.