به گزارش مسیر اقتصاد (مسیر اقتصاد)، سپرده های قرض الحسنه مردم در نظام بانکی که با نرخ صفر در اختیار بانک ها قرار می گیرد، فرصتهای تازهای را برای بهبود وضعیت جامعه از جهات اقتصادی، اجتماعی و … فراهم میکند. فرصتی که در دیگر کشورها کمتر وجود دارد.
طبق آمار ارائه شده از سپردههای قرضالحسنه بانکها بر اساس آمار منتهی به اسفند ۱۳۹۵، سپرده های قرض الحسنه پسانداز و جاری مردم در نظام بانکی به ترتیب ۵۴.۷ و ۹۹.۱ هزار میلیارد تومان بوده است.
از آنجا که آمار سپرده های قرض الحسنه بانک ها به تفکیک هر بانک تا آبان ماه سال ۱۳۹۵ در اختیار مسیر اقتصاد قرار گرفته است، در جدول زیر بانک ها و موسسات اعتباری بر اساس سهم از مجموع سپرده های قرض الحسنه اعم از جاری و پس انداز رتبه بندی شده اند:
ردیف | نام بانک و موسسه اعتباری | سپرده قرض الحسنه جاری (میلیارد تومان) | سپرده قرض الحسنه پس انداز (میلیارد تومان) | مجموع (میلیارد تومان) | سهم از مجموع |
۱ | ملی ایران | ۱۴۸۰۳ | ۹۳۰۹ | ۲۴۱۱۲ | ۱۶.۵ |
۲ | ملت | ۱۸۷۸۰ | ۵۱۸۵ | ۲۳۹۶۵ | ۱۶.۴ |
۳ | صادرات ایران | ۱۳۱۵۸ | ۶۵۸۷ | ۱۹۷۴۵ | ۱۳.۵ |
۴ | تجارت | ۹۱۷۷ | ۳۱۳۳ | ۱۲۳۱۰ | ۸.۴ |
۵ | کشاورزی | ۷۲۲۴ | ۴۵۷۶ | ۱۱۸۰۱ | ۸.۱ |
۶ | رفاه کارگران | ۷۳۶۱ | ۱۶۸۳ | ۹۰۴۴ | ۶.۲ |
۷ | قرض الحسنه رسالت | ۱۳۹۶ | ۶۹۲۸ | ۸۳۲۴ | ۵.۷ |
۸ | سپه | ۴۲۷۰ | ۲۴۲۰ | ۶۶۹۰ | ۴.۶ |
۹ | انصار | ۲۹۹۹ | ۲۰۶۹ | ۵۰۶۸ | ۳.۵ |
۱۰ | قرض الحسنه مهر | ۱۶۳۴ | ۲۵۷۲ | ۴۲۰۷ | ۲.۹ |
۱۱ | مسکن | ۱۴۷۱ | ۱۴۸۲ | ۲۹۵۳ | ۲.۰ |
۱۲ | شهر | ۲۴۵۷ | ۳۰ | ۲۴۸۸ | ۱.۷ |
۱۳ | پست بانک ایران | ۲۱۶۷ | ۱۹۲ | ۲۳۶۰ | ۱.۶ |
۱۴ | پارسیان | ۱۷۳۸ | ۰ | ۱۷۳۸ | ۱.۲ |
۱۵ | اقتصادنوین | ۱۳۷۱ | ۱۵۸ | ۱۵۲۹ | ۱.۰ |
۱۶ | قوامین | ۶۶۴ | ۵۲۷ | ۱۱۹۱ | ۰.۸ |
۱۷ | توسعه تعاون | ۷۳۲ | ۴۲۶ | ۱۱۵۸ | ۰.۸ |
۱۸ | سینا | ۹۷۶ | ۴۳ | ۱۰۲۰ | ۰.۷ |
۱۹ | موسسه اعتباری کوثر | ۰ | ۸۷۵ | ۸۷۵ | ۰.۶ |
۲۰ | دی | ۵۷۴ | ۸۰ | ۶۵۴ | ۰.۴ |
۲۱ | سامان | ۵۶۵ | ۸۳ | ۶۴۹ | ۰.۴ |
۲۲ | پاسارگاد | ۴۹۲ | ۶۰ | ۵۵۲ | ۰.۴ |
۲۳ | کارآفرین | ۵۰۳ | ۱.۳ | ۵۰۴ | ۰.۳ |
۲۴ | آینده | ۳۷۱ | ۱۲۱ | ۴۹۲ | ۰.۳ |
۲۵ | صنعت و معدن | ۴۶۰ | ۴.۱ | ۴۶۴ | ۰.۳ |
۲۶ | حکمت ایرانیان | ۴۲۵ | ۱۴.۷ | ۴۴۰ | ۰.۳ |
۲۷ | خاورمیانه | ۴۱۹ | ۰ | ۴۲۰ | ۰.۳ |
۲۸ | سرمایه | ۳۱۶ | ۱۷ | ۳۳۴ | ۰.۲ |
۲۹ | توسعه صادرات ایران | ۲۸۸ | ۱.۹ | ۲۹۰ | ۰.۲ |
۳۰ | ایران زمین | ۲۵۰ | ۲۳.۸ | ۲۷۴ | ۰.۲ |
۳۱ | گردشگری | ۱۷۹ | ۴۰.۸ | ۲۲۰ | ۰.۲ |
۳۲ | موسسه اعتباری ملل | ۰ | ۲۰۳ | ۲۰۳ | ۰.۱ |
جمع کل | ۹۷۲۳۶ | ۴۸۸۵۳ | ۱۴۶۰۸۹ | ۱۰۰ |
رشد سپرده های قرض الحسنه مردم در نظام بانکی بیش از ۳۰ درصد بوده است
بر اساس جدول، در تاریخ منتهی به آبانماه سال ۱۳۹۵، میزان سپردههای قرضالحسنه پسانداز و جاری بانکها داخلی به ترتیب برابر ۴۸.۸ و ۹۷.۲ هزار میلیارد تومان و مجموع آنها برابر ۱۴۶ هزار میلیارد تومان بوده است. این سپردهها نسبت به زمان مشابه سال قبل خود به ترتیب ۳۵% و ۳۲% رشد داشته اند.
لازم به ذکر است که در حال حاضر ۳۵ بانک و موسسه اعتباری داخلی در کشور وجود دارد که در این آمار، تنها وضعیت منابع ۳ موسسه اعتباری نور، کاسپین و توسعه در دست نبوده است.
نتایج رتبه بندی مذکور در نمودار زیر نمایش داده شده است:
بانک های ملی، ملت، صادرات و کشاورزی ۵۰ درصد از کل سپرده های قرض الحسنه را دارند
بر اساس این آمار، بانکهای ملی، ملت و صادرت به ترتیب بیشترین جذب سپرده قرضالحسنه در کشور را از آن خود کردهاند. همچنین چهار بانک ملی، ملت، صادرات و کشاورزی توانستهاند بیش از ۵۰% کل سپردههای قرضالحسنه اقتصاد را جذب کرده اند.
لازم به ذکر است که میزان سپرده های قرض الحسنه در نظام بانکی و بانک های کشور، حدود ۱۵ درصد از مجموع سپرده های بانک ها را شامل می شود.
جهت دهی سپرده های قرض الحسنه مردم به سمت مصارف متناسب، وظیفه بانک مرکزی
جهت دهی این منابع به سمت امور مدنظر حاکمیت، از وظایفی است که بانک مرکزی بر عهده دارد. لذا ضروری است مدیریت این سپرده ها بیش از پیش ساماندهی شده تا به بهترین شکل مورد استفاده قرار بگیرد.
کمتر از ۱۰ درصد سپرده های قرض الحسنه صرف وام ازدواج شده است
گفتنی است یکی از مصارف مهم قرض الحسنه در نظام بانکی کشور اعطای وام ازدواج است؛ با این حال کمتر از ۱۰ درصد از این منابع سالانه صرف وام ازدواج شده است.
طبق آمار بانک مرکزی در سال ۱۳۹۵، بانک ها به تعداد یک میلیون فقره وام ازدواج به ارزش ۹.۸ هزار میلیارد تومان به متقاضیان اعطا کرده اند.
این در حالی است که در پایان سال ۱۳۹۵ حدود ۵۰۰ هزار جوان در صف دریافت وام ازدواج بوده اند که برچیدن این صف تنها با ۳ درصد از کل سپرده های قرض الحسنه مردم در نظام بانکی امکانپذیر بود.