حسینعلی بهجو مدیر یک شرکت دانش بنیان در حاشیه نمایشگاه شرکت های دانش بنیان در گفتگو با مسیر اقتصاد (مسیر اقتصاد)، به تشریح مهمترین مشکلات شرکت های دانش بنیان پرداخت.
بهجو با اشاره به اینکه کشورهای پیشرفته با دانش و ایجاد تکنولوژی های جدید و کنار گذاشتن روش های سنتی به پیشرفت دست یافته اند، گفت: در کشور ما نیز به این مسئله توجه شده است؛ برای همین تعریف شرکت های دانش بنیان را ایجاد کردند. اما مکانیزم هایی که امکان بارور کردن این شرکت ها را داشته باشد در کشور وجود ندارد.
عدم حمایت مناسب از شرکت های دانش بنیان
وی بیان داشت: در کشور ما معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری وظیفه شناسایی شرکت های دانش بنیان را دارد و صندوق نوآوری وشکوفایی هم برای حمایت از این شرکت ها ایجاد شده است. اما روش هایی که این ارگان ها اعمال می کنند به هیچ وجه جوابگو نیست. چون در حقیقت بینشی که منجر به بهره وری این شرکت ها باید باشد در این ارگان ها دیده نشده است.
صندوق نوآوری و شکوفایی با شرکت های دانش بنیان مانند بانک برخورد می کند
رئیس هیئت مدیره کانون طراحی مهندسی کشور افزود: معاونت علمی مشخص می کند که فعالیت یک شرکت بر پایه دانش است و آن را به صندوق نوآوری و شکوفایی معرفی می کند و در این صندوق ارزیابی هایی از شرکت توسط کسانی انجام می شود که هیچ تخصصی در زمینه تولید ندارند و مانند بانک ها اعلام می کنند که به میزان خاصی امکان حمایت وجود دارد. لذا در این ارگان ها کارشناسی مناسبی در زمینه میزان حمایت از شرکت ها ی دانش بنیان صورت نمی گیرد.
استفاده دستگاه های دولتی از محصول خارجی به دلیل رانت سفرهای خارجی
وی مشکل اصلی شرکت های دانش بنیان را واردات محصول خارجی دانست و گفت: وقتی ما محصولی را تولید می کنیم، مدیران میانی و پائین دست، تمایلی برای استفاده از این محصولات و تجهیزات را ندارند و استفاده از محصول خارجی را ترجیح می دهند و ریسک به استفاده از محصول داخلی نمی کنند. علاوه بر آن به خاطر منافعی که برای برخی افراد و واسطه ها از طریق واردات ایجاد می شود از جمله سفرهای خارجی، استفاده از محصول خارجی ترجیح داده می شود.
بهجو در ادامه گفت: از طرف دیگر با توجه به اینکه اقتصاد کشور ما بیشتر دولتی است، عمده مشتریان محصولات ما دستگاه های دولتی هستند. ما در زمان تحریم های شدید محصولات مورد نیاز نیروگاه های کشور را تامین نمودیم و از تعطیلی آن ها جلوگیری کردیم ولی در حال حاضر که تحریم ها در این بخش رفع شده است با کنار زدن محصول ما، از محصول خارجی استفاده می شود.
مدیرعامل شرکت دانش بنیان گفت: حتی در یک مناقصه که در بین چهار شرکت یک شرکت داخلی وجود داشت، اعلام کردند پاکت مناقصه این شرکت داخلی اصلا باز نشود.
اقدام عملی در جهت حمایت از تولید داخلی انجام نمی شود
وی افزود: بنابراین این مسائلی که در حمایت از تولید داخلی در کشور مطرح می شود بیشتر شعاری است و در عمل چیزی دیده نمی شود. مثلا برای همین برگزاری نمایشگاه شرکت های دانش بنیان دستگاه های مختلفی از جمله معاونت علمی، وزارت نفت، وزارت صنعت و غیره حمایت کرده اند ولی مسئولان ارشد حتی برای بازدید نمایشگاه هم اقدام نکردند.
بهجو با بیان اینکه شرکت هایی که فعالیتشان کاربرد عمومی دارد وضعیت بهتری دارند، گفت: این شرکت ها با بخش خصوصی راحت تر همکاری می کنند ولی شرکت های مشابه شرکت ما که در جهت رفع نیاز های کشور و در جایی که مشکل وجود دارد وارد می شویم تا با استفاده از دانش خود آن نیاز را رفع کنیم، با سد این مشکلات مواجه می شویم چرا که این مدیران میانی برخلاف شعارهای مسئولان ارشد تمایلی برای استفاده از محصول داخلی ندارند.
وزارت نفت به ما گفت که باید با شرکت خارجی همکاری کنیم
وی در ادامه گفت: شرکتی وجود دارد که محصول مورد نیاز توربین ها را تولید می کند. به وزارت نفت و شخص آقای زنگنه نامه دادیم و ایشان هم به معاون فنی و مهندسی خود آقای بیطرف در جهت استفاده از این محصولات اطلاع دادند ولی مدیر کل توسعه ایشان به ما نامه نوشت و گفت برای استفاده از این محصول باید با یک شرکت خارجی همکاری کنیم. یعنی شرکت ما که توانسته با دانش خود این محصول را طراحی کند باید با یک شرکت خارجی هماهنگ شود تا وزارت نفت از محصول ما استفاده کند.
بهجو در پایان گفت: موضوع حمایت از تولید داخلی در کشور ما تنها به صورت شعار وجود دارد و هیچ اقدام عملی در این جهت ما شاهد نیستیم.
