به گزارش مسیر اقتصاد در سال های اخیر کشور ترکیه توانسته است به میزان قابل توجهی تولیدات داخلی خود را رونق دهد و در برخی از حوزه ها به یکی از صادرکنندگان مطرح در بین کشورهای جهان تبدیل شود. در این میان استفاده بهینه از مزایای تجارت دوجانبه و انعقاد قراردادهای تجاری یکی از اصلی ترین دلایل رشد اقتصادی کشور ترکیه در سال های اخیر بوده است.
نقش قراردادهای تجاری در رونق اقتصادی ترکیه
در طول سال های اخیر قراردادهای تجاری کشور ترکیه توانسته است نقشی محوری در اقتصاد این کشور داشته باشد. به طور خاص توافق تجارت دوجانبه کشور ترکیه با اتحادیه اروپا از زمان اجرایی شدن تأثیری بی سابقه بر تولید و اشتغال کشور ترکیه داشته و این کشور توانسته است با استفاده از فرصت صادرات محصولات خود به کشورهای اروپایی به تولیدات داخلی خود رونق دهد.
یکی از بخش های اقتصاد کشور ترکیه که توانست از فرصت ویژه صادرات به کشورهای اروپایی استفاده کند بخش تولید خودرو بوده است. در حال حاضر کشور ترکیه یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان خودرو در بین کشورهای منطقه غرب آسیا و شرق اروپا محسوب میشود و این جایگاه را با استفاده مناسب از ظرفیت های صادراتی در دو دهه گذشته بدست آورده است.
حدود دو دهه قبل برخی محصولات نساجی و میوه و سبزیجات بخش عمده صادرات کشور ترکیه را به خود اختصاص داده بودند اما در حال حاضر این کشور توانسته است در حوزه های مانند لوازم خانگی و خودروسازی میزان صادرات قابل توجهی داشته باشد.
این تغییر وضعیت پیش از اینکه در حوزه تجارت خارجی کشور ترکیه رخ داده باشد در بخش تولید این کشور رخ داده به طوریکه در حال حاضر نه تنها بخش کشاورزی ترکیه یکی از بخش های مهم اقتصاد این کشور است، تولید محصولاتی همچون لوازم خانگی و خودرو نیز اشتغال قابل توجهی برای اقتصاد کشور ترکیه ایجاد کرده است.
در تغییر وضعیت تولید و تجارت کشور ترکیه از یک اقتصاد مبتنی بر منابع طبیعی و خامفروشی به اقتصادی که تولیدکننده محصولات با فناوری بالاست، مسائل متعددی دخیل بوده اند، اما بدون شک میتوان گفت یکی از دلایل اصلی این گذار صنعتی استفاده بهینه از مزایای تجارت خارجی و ایجاد بازار برای محصولات تولید داخل بوده است.
قرارداد تجارت دوجانبه با اتحادیه اروپا بزرگترین دستاورد اقتصادی
ترکیه در طول سال های اخیر توافقات تجاری متعددی با بسیاری از کشورهای جهان منعقد کرده است، اما بزرگترین توافق تجاری این کشور با اتحادیه اروپا منعقد شده است. بسیاری از کارشناسان اقتصادی کشور ترکیه معتقدند توافق تجارت دوجانبه ترکیه با اتحادیه اروپا بزرگترین دستاورد اقتصادی این کشور در طول ۳۰ سال اخیر بوده است.
۴.۵ برابر شدن صادرات در عرض ۱۵ سال
از ابتدای دهه ۲۰۰۰ میلادی که توافق تجارت دوجانبه ترکیه و اتحادیه اروپا اجرایی شده است، میزان صادرات کشور ترکیه بیش از ۴.۵ برابر شده و از ۳۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۱ میلادی به بیش از ۱۴۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۶ میلادی رسیده است.
علاوه بر این میزان تجارت دوجانبه ترکیه با کشورهای اروپایی نیز در این مدت به طرز قابل توجهی افزایش یافته است. میزان تجارت دوجانبه کشور ترکیه و اتحادیه اروپا در سال ۱۹۹۶ میلادی ۳۷ میلیارد دلار بوده که این میزان در سال ۲۰۱۴ میلادی به بیش از ۱۵۶ میلیارد دلار رسیده است.
توافق تجارت دوجانبه ترکیه با اتحادیه اروپا از نوع اتحادیه گمرکی مشترک است که طبق آن علاوه بر کاهش تعرفه واردات محصولات در بازار طرف های قرارداد، دو طرف میزان تعرفه وارداتی کالاها از کشورهای دیگر را نیز به طور مشترک تعیین میکنند. در واقع در حال حاضر تعرفه واردات محصولات به ترکیه و اتحادیه اروپا از سوی کشورهای دیگر یکسان است.
استفاده از موقعیت های جغرافیایی دلیل دیگر پیشرفت ترکیه
علاوه بر این کشور ترکیه در این مدت توانسته است با استفاده از جایگاه جغرافیایی خود سرمایه گذاری های گسترده ای به منظور تولید و صادرات محصولات به کشورهای همسایه جذب نماید. علاوه بر این کشور ترکیه در جلب فناوری های تولیدی به روز برای افزایش تولید و صادرات خود نیز موفق بوده و توانسته در راستای بومی سازی تولیدات نیز گام های مؤثری بردارد.
هر توافق تجاری به رونق تولید و اشتغال منجر نمیشود
توافق تجاری ترکیه و اتحادیه اروپا در کنار دیگر توافقات تجاری کشور ترکیه در سال های اخیر تأثیری گسترده در رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال صنعتی در کشور ترکیه داشته است.
امروزه انعقاد قراردادهای تجاری دوجانبه یکی از ابزارهای کشورها به منظور ایجاد بازار صادراتی برای تولیدکنندگان داخلی است. اما باید در نظر داشت هر توافق تجاری به رونق تولیدات داخلی و افزایش صادرات منجر نمیشود و برای تحقق این هدف لازم است شرایط در نظر گرفته شده در توافقات تجاری به درستی با شرایط اقتصاد داخلی، بازاهای صادراتی و توانایی تولیدکنندگان داخلی همخوانی داشته باشد.
منبع: مجله تی آر تی ورلد