به گزارش مسیر اقتصاد کشور چین مدتی است ابر پروژه جاده ابریشم را به عنوان بزرگترین راهبرد خود در تعامل با دیگر کشورهای جهان راه اندازی کرده است. ابعاد بزرگ اقتصادی پروژه جاده ابریشم جدید و موفقیت چین در جلب اعتماد بسیاری از کشورهای جهان در زمینه همکاری در این پروژه موجب شده است در سال های اخیر روند پیشرفت آن سرعتی قابل توجه داشته باشد.
در چنین شرایطی کشورهای قدرتمند جهان نیز راهی جز پذیرش پروژه جاده ابریشم چین و همکاری با این کشور ندارند. در غیر اینصورت این دیگر کشورها هستند که از مزایای همکاری با چین در پروژه جاده ابریشم جدید محروم می مانند و جایگاه خود را در معادلات جهانی از دست میدهند.
ضرورت همکاری کشورهای پیشرفته با کشورهای در حال توسعه
امروزه شرایط حاکم بر اقتصاد جهان در مقایسه با دهه های قبل تغییر کرده و کشورهای پیشرفته تر جهان نیز به خوبی آگاهند که به منظور تداوم رشد و پیشرفت اقتصادی خود به براقراری روابط گسترده با کشورهای در حال توسعه نیازمندند. در بین کشورهای در حال توسعه نیز کشور چین در دهه های اخیر رشد قابل توجهی داشته و از جایگاه ویژه ای برخوردار است. برقراری روابط تجاری با کشور چین با جمعیتی بیش از ۱.۳ میلیارد نفر میتواند مزایای فراوانی برای هر کشوری در پی داشته باشد.
از طرف دیگر پروژه بزرگ چند صد میلیارد دلاری جاده ابریشم جدید کشور چین نیز معادلات حاکم بر روابط بین کشورهای جهان را به میزان قابل توجهی تغییر داده است. چین اعلام کرده است قصد دارد با تمامی کشورهای جهان، اعم از پیشرفته و در حال توسعه در پیشبرد این پروژه بزرگ همکاری نماید.
همکاری کشورها در پروژه جاده ابریشم جدید چین
پروژه چند صد میلیارد دلاری جاده ابریشم جدید از سال ۲۰۱۳ میلادی توسط دولت چین مطرح شده است. هدف اصلی این پروژه بزرگ تسهیل اتصال کشورهای قاره های آسیا، اروپا و آفریقا به یکدیگر از طریق شبکه ای از خطوط زمینی، خطوط ریلی، بنادر، پل ها، تونل ها، خطوط لوله و خطوط دریایی است تا این کشورها بتوانند در شرایط راحت تری به تجارت بپردازند.
کشور چین از زمان شروع به کار پروژه جاده ابریشم جدید توانسته است همراهی و همکاری بسیاری از کشورهای جهان را جلب نماید. تا به حال بیش از ۷۰ کشور جهان به طور رسمی به مجموعه کشورهای همکار چین در این پروژه اضافه شده اند که در مجموع بیش از دو سوم جمعیت جهان را شامل میشوند.
با اینحال برخی کشورهای بزرگ و پیشرفته جهان همچنان از همکاری با چین در این پروژه امتناع کرده اند و یا تمایلی جدی برای این کار نشان نداده اند. در طول ۴ سالی که از شروع به کار این پروژه میگذرد، اغلب کشورهای پیشرفته اروپایی مواضع سخت گیرانه ای علیه این پروژه اتخاذ کرده اند. به نظر میرسد یکی از دلایل این کشورها گسترش نفوذ چین در کشورهایی است که پیش از این جولانگاه کشورهای غربی بوده و منافع خود را در آن ها تأمین میکرده اند.
از طرف دیگر برخی کشورهای پیشرفته تر جهان همچون روسیه نیز فرصت پروژه جاده ابریشم را غنیمت شمرده و همکاری گسترده ای در این زمینه با کشور چین پایه ریزی کرده اند. دیگر کشورهای غرب آسیا و شرق اروپا همچون قزاقستان نیز در این زمینه با روسیه همراه بوده اند.
در بین کشورهای آفریقایی نیز همکاری با چین در پروژه جاده ابریشم جدید به شدت با اقبال دولت ها مواجه شده است و در سال های اخیر پروژه های زیرساختی متعددی از سوی چین در کشورهای آفریقایی به مرحله بهره برداری رسیده است.
علاوه بر این یکی از مشکلات اصلی کشورهای گروه بریکس شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی، در زمینه گسترش تعاملات و روابط تجاری و اقتصادی پراکندگی جغرافیایی این کشورها بوده که شرایط را برای تعاملات دوجانبه دشوار کرده است. پروژه جاده ابریشم جدید در این زمینه نیز میتواند نقشی مؤثر در افزایش روابط اقتصادی کشورهای گروه بریکس داشته باشد.
اثرات پروژه جاده ابریشم جدید بر زیرساخت های داخلی چین
علاوه بر این یکی از بخش های اصلی جاده ابریشم جدید در داخل خاک کشور چین قرار دارد و این کشور در سال های اخیر با سرعتی قابل توجه پروژه های مرتبط با جاده ابریشم را در استان های داخلی خود اجرایی کرده است. طبق برنامه دولت چین قرار است با اجرای پروژه های مرتبط با جاده ابریشم تا سال ۲۰۲۰ میلادی ابعاد شبکه راه های جاده ای کشور چین از ۷۴ هزار کیلومتر کنونی به ۱۳۹ هزار کیلومتر افزایش یابد، شبکه ریلی این کشور از ۹۱ هزار کیلومتر به ۱۲۰ هزار کیلومتر برسد و تعداد فرودگاه های این کشور نیز از ۱۷۵ به ۲۴۰ فرودگاه افزایش یابد.
پروژه جاده ابریشم جدید علاوه بر بخش زیرساخت های حمل و نقل بخش های گسترده دیگری نیز دارد. بسیاری از مراکز اقتصادی که اکنون در شهرهای کشورهای آسیای میانه و غرب آسیا قرار دارند در حال حرکت به سمت چین هستند.
کشورهای پیشرفته تر غربی راهی جز پذیرش پروژه جاده ابریشم جدید چین ندارند
از طرف دیگر بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان همچون بریتانیا با مشکلات زیرساختی قابل توجهی مواجه است. بخش هایی از شبکه ریلی و تعدادی از فرودگاه های این کشور نیاز به تعمیرات اساسی دارند و دولت این کشور نیز بودجه کافی برای تأمین مالی پروژه های زیرساختی را ندارد. عدم توسعه و نوسازی شبکه های زیرساختی کشورهای غربی دیر یا زود جایگاه این کشورها را در معاملات جهانی با خطر مواجه خواهد کرد.
در حال حاضر کشورهای پیشرفته تر غربی راهی جز تعامل با کشور چین در پروژه بزرگ جاده ابریشم جدید ندارند و در غیر اینصورت به مرور زمان جایگاه خود را در معادلات جهانی از دست خواهند داد. اما برای این منظور کشورهای غربی ابتدا باید خوی استعمار گرانه خود را کنار بگذارند که به منزله پذیرش قدرت چین به عنوان ابر قدرت جدید جهان است.
منبع: اسپوتنیک
