در یادداشت قبلی تاریخچه و دلایل طراحی سیستم سوئیفت شرح داده شد و عنوان گردید که آمریکا و کشورهای اروپایی که طراحان اصلی این سیستم هستند، از اطلاعات مالی تبادل شده توسط سوئیفت سوء استفاده می کنند.
به گزارش مسیر اقتصاد، با توجه به اینکه تسهیل و کاهش هزینه مبادلات بین المللی امری لازم تلقی می شد و گسترش تجارت کشور را بدنبال خواهد داشت، ایران نیز در سال ۱۳۷۱ پس از ارائه سه پیش شرط عضویت به سوئیفت، به عضویت این نظام مالی بین المللی درآمده است.
اما با بالا گرفتن اختلاف نظرهای بین المللی در خصوص مسائل هسته ای کشور و در راستای وضع تحریم های مالی توسط آمریکا، در روز شنبه ۲۷ اسفند ۱۳۹۰ در پایان ساعت اداری رسمی کشور سیستم سوئیفت بانک مرکزی ایران قطع می گردد.
هر چند تحریم ها مراودات بین المللی بانکهای ایرانی را متوقف نکرد، اما با این وجود هزینه های زیادی بر عملیات ارزی و بانکی در نظام مالی کشور تحمیل نمود.
این اقدام نشان داد که کشورهای اروپایی و آمریکا که سکانداران اصلی سیستم سوئیفت می باشند، نه تنها از داده های سوئیفت به نفع خود و علیه کشورها استفاده می کنند، بلکه با سواستفاده از این ابزار، کشورها را تحت تحریم های بانکی قرار می دهند.
در این راستا و جهت از بین بردن ذخیره سازی و استفاده اطلاعاتی و مقابله با تحریم های بانکی احتمالی توسط کشورهای آمریکایی و اروپایی، کشورهایی از قبیل روسیه و چین دست به طراحی و راه اندازی سامانه پیام رسان جایگزین سوئیفت زده اند که می تواند گامی مؤثر در زمینه استقلال عملیات و مراودات مالی و بانکی باشد.
با این وجود جالب توجه است که قبل از اعمال تحریم ها، علاوه بر عملیات مالی بین المللی، عملیات بانک های داخلی ایران با یکدیگر نیز توسط سوئیفت صورت می گرفته است؛ که با اعمال تحریم ها سیستم بانکی داخلی دچار مشکل می گردد و جهت رفع مشکل، سامانه داخلی سپام به منظور انجام فعالیت های بانکی داخلی طراحی می شود.
این سامانه می تواند گزینه مناسبی جهت فعالیت مالی در سطح بین المللی و جایگزینی برای سوئیفت در سطح جهانی نیز باشد. اما تاکنون به این منظور از این سامانه استفاده نشده است و بانک مرکزی کماکان در پی رسیدن به وضعیت متزلزل پیش از تحریم هاست.
بنابراین از آنجا که جمهوری اسلامی ایران بیش از هر کشور دیگری در معرض اقدامات خصمانه غربی هاست، لازم است جهت جلوگیری از سوء استفاده های اطلاعاتی از داده های مالی و خنثی سازی اثر تحریم های اعمال شده توسط آمریکا و اروپا که هزینه های فراوانی را به کشور تحمیل می نماید، ایران نیز برای طراحی جایگزینی مناسب برای سوئیفت اقدام نماید و در این زمینه از ظرفیت همکاری کشورهایی از قبیل روسیه و چین در زمینه راه اندازی پیام رسان مالی مخصوص به خود استفاده نماید.
استفاده از سامانه سپام در تبادلات مالی ایران با دیگر کشورها، اقدامی است که به ثبات نظام مالی کشور می انجامد و از این جهت در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی است. لذا ضروری است بانک مرکزی در این زمینه، اقدامات لازم را انجام دهد و مانند دیگر کشورها همچون چین و روسیه، برای گسترش یک پیام رسان داخلی در سطح جهانی اقدام نماید.
