به گزارش مسیر اقتصاد کشورهای اروپایی عضو برجام به تازگی سازِکار «ماشه» یا «اسنپ‌بک» را به منظور بازگشت خودکار قطعنامه‌های تحریمی سازمان ملل علیه ایران فعال کرده‌اند. این اقدام، در صورت اجرا، تمامی تحریم‌های لغوشده ذیل قطعنامه ۲۲۳۱، از جمله تحریم‌های تسلیحاتی و محدودیت‌های مرتبط با برنامه موشکی را دوباره فعال می‌کند.
فعال شدن ماشه اثری بر اقتصاد ایران ندارد
در این راستا اندیشکده آمریکایی «شورای آتلانتیک» در گزارشی به عواقب فعال شدن سازِکار ماشه علیه ایران پرداخته است. بر اساس گزارش این اندیشکده، چنین اقدامی نه تنها گامی به‌سوی اعمال فشار سیاسی بیشتر بر تهران است، بلکه می‌تواند عملاً آخرین امیدها برای احیای توافق هسته‌ای را از بین ببرد. تصمیم اروپا در این زمینه بیشتر ماهیتی نمادین دارد، زیرا اغلب تحریم‌های اقتصادی مهم پیش‌تر توسط ایالات متحده فعال شده و در حال اجراست. اما تأثیر سیاسی و روانی بازگشت تحریم‌ها بسیار فراتر از اثر اقتصادی آن خواهد بود و فضای بین‌المللی پیرامون ایران را به سمت انزوای بیشتر سوق می‌دهد.
این تصمیم می‌تواند ایران را به اتخاذ مواضع سخت‌گیرانه‌تر سوق دهد. مقامات تهران پیش‌تر هشدار داده‌اند که در صورت فعال شدن این سازِکار، احتمال خروج ایران از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) وجود دارد؛ اقدامی که می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای برای امنیت منطقه‌ای داشته باشد.
اروپا ایران را به سمت همکاری با چین و روسیه سوق داده است
کشورهای اروپایی با وجود ناخرسندی از پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران، باید مراقب واکنش زنجیره‌ای تصمیم خود باشند. بازگشت تحریم‌ها ممکن است فشار سیاسی موقت ایجاد کند، اما در بلندمدت مسیر هرگونه مذاکره یا تفاهم جدید را کاملاً مسدود می‌کند و ایران را به سمت همکاری‌های نزدیک‌تر با روسیه و چین سوق می‌دهد.
تحولات اخیر نشان می‌دهد که دیپلماسی هسته‌ای در نقطه‌ای حساس قرار گرفته است؛ جایی که هر اقدام شتاب‌زده می‌تواند سال‌ها تلاش برای گفتگو را از بین ببرد. اگرچه اروپایی‌ها از بن‌بست مذاکرات ناراضی‌اند، اما اجرای اسنپ‌بک عملاً به معنای پایان برجام و آغاز دوره‌ای تازه از بی‌اعتمادی است.
شورای آتلانتیک در پایان نتیجه می‌گیرد که در شرایط کنونی، تنها مسیر واقع‌بینانه برای کاهش تنش، بازگشت به گفتگوی هدفمند و توافق‌های گام‌به‌گام است. در غیر این صورت، فشارهای سیاسی و تهدیدهای متقابل، منطقه را در مسیر رویارویی گسترده‌تر قرار می‌دهد؛ وضعیتی که نه برای ایران و نه برای اروپا سودمند نخواهد بود.
منبع: اندیشکده آمریکایی شورای آتلانتیک
انتهای پیام/ تجارت و دیپلماسی
