به گزارش مسیر اقتصاد سه سال پیش نراندرا مودی به عنوان نخست وزیر هند انتخاب شد. بعد از انتخاب او بسیاری از مردم این کشور امیدها و انتظارات فراوانی از او داشتند. در حال حاضر نیز بخش قابل توجهی از مردم هند نسبت دولت نگاه مثبتی دارند و معتقدند این دولت موفق خواهد شد وعده‌های خود را عملی کند و اقتصاد هند را از بندها رها نماید.
با اینحال عملکرد دولت مودی در این سه سال چندان موفقیت آمیز نبوده است و دلیل آن نیز تنها در یک حقیقت خلاصه میشود: این دولت در ایجاد اشتغال پایدار برای جوانانی که به او رأی داده‌اند موفق عمل نکرده است.
دولت مودی در سال ۲۰۱۴ میلادی با اقتداری بی سابقه در انتخابات هند به پیروزی رسید. در آن انتخابات حزب مودی بخش قابل توجهی از صندولی‌های پارلمان هند را از آن خود کرد و مودی نیز به عنوان نخست وزیر انتخاب شد. همراهی بخش قابل توجه نمایندگان پارلمان به این معنی بود که مودی خواهد توانست بدون مزاحمت برنامه‌های خود را عملی نماید.
اغلب مردم مناطق با فقر و بیکاری بیشتر در هندوستان جذب شعارهای مودی در زمینه شکوفایی اقتصادی و احیای سیاسی شدند و در انتخابات سال ۲۰۱۴ به او رای دادند.
اکنون سه سال از آن زمان گذشته و میتوان گفت دولت مودی در انجام برخی امور مانند اصلاح مالیات‌های غیرمستقیم موفق بوده است. با اینحال دولت مودی در ایجاد اشتغال بسیار بد عمل کرده و حتی از دولت قبل از خود نیز آمارهای بدتری در این زمینه دارد.
کشور هند برای پاسخگویی به جمعیت در سن کار که روز به روز بر تعداد آن‌ها افزوده میشود نیازمند ایجاد میلیون‌ها شغل در ماه است. این درحالیست که در دولت مودی تنها ۱۰ هزار شغل در هر ماه ایجاد شده است که یک شکست بزرگ برای اقتصاد هند محسوب میشود. چراکه درحال حاضر لشگری از جوانان بیکار در مناطق مختلف حضور دارند که در انتظار ایجاد شغل به سر میبرند.
اصلاحات لازم برای ایجاد اشتغال چندان هم پیچیده نیست. در اولین گام دولت هند باید خودش را اصلاح نماید و از کاهش قوانین دست و پا گیر دولتی و بروکراسی مالیاتی آغاز نماید؛ بازارهای شاخص مانند بازار زمین و بازار نیروی کار باید با انعطاف بیشتری در سطح ملی همراه شوند تا در کسب و کارهای مختلف رقابت پذیری بیشتری ایجاد شود؛ بانک‌های دولتی هند نیازمند اصلاح ساختاری اساسی هستند؛ استقراض دولتی باید کاهش یابد تا فضا برای حرکت بیشتر سرمایه‌ها ایجاد شود؛ و جذب سرمایه‌گذاری خارجی در توسعه زیرساخت‌ها باید در اولویت قرار بگیرد.
با اینحال دولت مودی در زمینه موارد فوق یا هیچ اقدامی انجام نداده و یا موفق عمل نکرده است. بسیاری از صاحب نظران معتقدند مودی به قدری محتاط و ملایم است که نمیتواند تغییرات ساختاری مهمی در کشور ایجاد نماید. بسیاری از مواقع اقدامات سیاسی هزینه‌های زیادی به همراه دارد درحالیکه نتایج مثبتی از نظر اقتصادی درپی ندارند.
دولت مودی آنطور که باید در جهت ایجاد بسترهای اشتغال در هند موفق عمل نکرده و این مسئله میتواند در انتخاب مجدد در سال ۲۰۱۹ برای او مشکل ساز باشد. به همین منظور نمایندگان حزب مودی در پارلمان قصد دارند تمرکز مباحثی که در پارلمان مطرح میشود را به سمت مسائلی غیر از مباحث اقتصادی و خصوصا ایجاد اشتغال سوق دهند.
در زمینه مسائل اقتصادی نیز دولت مودی در این سه سال گفتمان خود را بارها تغییر داده است. در سال اول تمرکز شعارهای دولت بر رونق تولیدات صنعتی و کارخانه‌ای بود و برای این کار برنامه‌ای ویژه با نام «تولید هندی» در نظر گرفته بود. اما در عمل به دلیل عدم اصلاحات ساختاری لازم و عدم ایجاد انگیزه‌های اقتصادی کافی، تغییر محسوسی در سهم تولیدات صنعتی و کارخانه‌ای از ارزش افزوده هند ایجاد نشد.
در مقابل دولت مودی اخیرا تغییر موضع داده و به جای تأکید بر ایجاد «اشتغال معمولی» که درآمدهای معمولی کسب میکنند، بر ایجاد «اشتغال خصوصی» تمرکز کرده است. منظور دولت مودی از اشتغال خصوصی نیز در عمل توسعه کارآفرینی‌های با مقیاس کوچک است. در نتیجه بسیاری از برنامه‌های جدید دولت، مانند هدایت نقدینگی به سمت کسب و کارهای کوچک، در عمل خلاف سیاست قبلی دولت با عنوان «تولید هندی» است.
اکنون دولت هند استدلال میکند که بخش قابل توجهی از مردم هند از این طریق صاحب شغل شده‌اند. اما کارشناسان معتقدند هنوز اقتصاد هند به جایی نرسیده است که مانند آنچه در چین اتفاق افتاد، بتوان با تمرکز بر کارآفرینی بخش خصوصی و عدم اتخاذ سیاست‌های مناسب در بخش‌های دیگر اقتصاد، به رشد بالایی دست پیدا کرد.
علاوه بر این شغل‌هایی که از این طریق ایجاد میشود چندان پایدار نیست و نمیتواند به عنوان نردبانی برای افزایش بهره‌وری و کارایی کارگران اغلب غیرمتخصص هندی شود. کشور هند برای گذار از یک جامعه با درآمد کمتر از متوسط به یک جامعه با درآمد متوسط باید اشغال زیادی در حوزه‌هایی مانند صنعت ایجاد نماید. در عین حال به دلیل حرکت کشورها به سمت اتوماسیون نیز زمان کمی برای توسعه کشور هند از این طریق باقی مانده است.
شاید دولت مودی بتواند با تأکید بر ایجاد اشتغال از طریق کارآفرینان خصوصی انتخابات سال ۲۰۱۹ را نیز با موفقیت پشت سر بگذارد؛ اما مودی زمانی تنها امید مردم هند برای انجام اصلاحات ساختاری بود و به نظر میرسد درحال حاضر ضرورت این اصلاحات را فراموش کرده است.
منبع: بلومبرگ
