به گزارش مسیراقتصاد بحران سال ۲۰۰۸ آسیب‌پذیری‌های سیستم مالی جهانی را آشکار کرد و پرسش‌هایی را درباره صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی مطرح نمود. در این زمینه، گروه بریکس به عنوان یک مجموعه تأثیرگذار در بازسازی نظم اقتصادی جهانی ظهور کرد. این بلوک با دفاع از نمایندگی بیشتر کشورهای در حال توسعه، ابتکاراتی مانند بانک توسعه بریکس را برای ترویج جایگزین‌های تأمین مالی جهانی ایجاد کرد.
بانک توسعه بریکس؛ جایگزینی برای نظام مالی سنتی
بانک توسعه جدید (NDB) که به عنوان بانک توسعه بریکس شناخته می‌شود، رسماً در سال ۲۰۱۴ در ششمین اجلاس بریکس در شهر فورتالیزای برزیل تأسیس شد و از همان زمان به عنوان یک ابتکار پیشگام برای تقویت رشد اقتصادی و توسعه پایدار در میان اعضای مؤسس بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) ظهور کرد. این بانک به عنوان جایگزینی برای نهادهای چندجانبه سنتی و پاسخی به نیاز تأمین مالی بلندمدت برای پروژه‌های زیرساختی و توسعه پایدار در کشورهای عضو گروه و همچنین سایر اقتصادهای نوظهور برجسته شده است.
موافقتنامه فورتالیزا که در سال ۲۰۱۴ امضا شد، پایه‌های حقوقی این بانک را شکل داد و هدف اصلی آن بانک را بسیج منابع برای پروژه‌هایی که به ارتقای بهبود کیفیت زندگی افراد می‌پردازند عنوان کرد. بانک توسعه جدید در سال ۲۰۱۶ فعالیت خود را آغاز کرد و مقر آن در شانگهای چین قرار دارد.
بانک توسعه بریکس موتور محرک توسعه در کشورهای جنوب
از زمان تأسیس، بانک بریکس بیش از ۳۲.۸ میلیارد دلار بودجه برای پروژه‌هایی در برزیل، روسیه، هند، چین، آفریقای جنوبی، بنگلادش و مصر تصویب کرده است. از جمله این پروژه‌ها می‌توان به «گسترش شبکه‌های انرژی تجدیدپذیر در هند»، «توسعه زیرساخت‌های ریلی در آفریقای جنوبی» و «تقویت سیستم‌های تأمین آب در شمال شرق برزیل» اشاره کرد. اقتصادهای نوظهور با مشارکت بیشتر، زمینه گسترش اعضا و افزایش سرمایه بانک را فراهم می‌کنند. این تحول می‌تواند سرمایه بانک را که هم‌اکنون به ۱۰۰ میلیارد دلار می‌رسد تقویت کرده و سرمایه‌‌های جهانی بیشتری جذب کند.
تنها در برزیل، حدود ۵.۲ میلیارد دلار به ۳۱ پروژه اختصاص یافته است. این اقدامات نه‌تنها پاسخگوی نیازهای محلی هستند، بلکه به اهداف جهانی مانند «اقدامات مقابله با تغییرات آب‌وهوایی» نیز کمک می‌کنند. همچنین در خاک برزیل، این بانک پروژه‌های مهمی را تأمین مالی کرده است که برای مثال، به تقویت انرژی پاک از طریق سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های خورشیدی و بادی می‌پردازند. این ابتکارات امنیت انرژی ملی را افزایش می‌دهد و برزیل را به عنوان یک رهبر بالقوه در گذار به یک اقتصاد کم‌کربن مطرح می‌کند.
بانک توسعه بریکس؛ طلایه‌دار نظام مالی چندقطبی
بانک توسعه بریکس (NDB) به عنوان ابتکار اصلی بریکس شناخته می‌شود. این بانک با هدف تأمین مالی بلندمدت پروژه‌های زیربنایی و توسعه پایدار تأسیس شده و با حذف شرایط تحمیلی مرسوم در نهادهایی مانند صندوق بین‌المللی پول (IMF) و بانک جهانی، مسیر متفاوتی را در پیش گرفته است.
با وجود رشد اخیر، NDB با چالش‌هایی مانند نیاز به گسترش پایگاه اعضا و افزایش نفوذ جهانی روبه‌روست. پیوستن اخیر کشورها نشان‌دهنده بلندپروازی این بانک برای تبدیل شدن به یک بازیگر کلیدی در نظام مالی بین‌المللی است. با مدل حکمرانی قوی، این بانک پتانسیل آن را دارد که با تسهیل دسترسی به منابع مالی برای پروژه‌های استراتژیک، نقش مهمی در تحول اقتصادهای نوظهور ایفا کند.
«بانک توسعه بریکس» در حال تثبیت جایگاه خود به عنوان یک بانک توسعه‌ای همسو با اولویت‌های بریکس است و روزبه‌روز تمرکز خود را بر تأمین مالی پایدار، فناوری‌های سبز و زیرساخت‌های مقاوم افزایش می‌دهد.
بریکس صرفاً اتحادیه کشورهای نوظهور نیست، بلکه یک ائتلاف تحول‌خواه است که از طریق گسترش مشارکت‌همگانی و تعادل اقتصادی به دنبال دگرگونی حکمرانی جهانی است. از سوی دیگر، بانک (NDB) تجسم عینی این هدف است که الگوی جایگزینی برای مدل سنتی تأمین مالی ارائه دهد. با ساختاری تقویت‌شده و جایگاهی تثبیت‌شده در صحنه بین‌المللی، هم بریکس و هم NDB می‌توانند سهمی کلیدی در شکل‌دهی به نظام اقتصادی عادلانه‌تر برای اقتصادهای نوظهور داشته باشند.
پروژه‌های تحول‌آفرین؛ نقش بانک توسعه بریکس در بازتعریف اقتصاد جهانی
این بانک با تقویت همکاری میان اعضا و ارائه راهکارهای نوین تأمین مالی، مسیر را برای آینده‌ای با فرصت‌های اقتصادی عادلانه هموار می‌سازد. تمرکز اصلی آن بر تأمین مالی، فناوری نوین و زیرساخت‌های مقاوم است. به‌ویژه پروژه‌های مرتبط با گذار انرژی مانند سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر که تا سال ۲۰۳۰ می‌توانند بیش از ۲ تریلیون دلار سرمایه جذب کنند.
بانک توسعه جدید، بازیگر کلیدی در نظم چندقطبی اقتصادی به‌عنوان موتور محرک توسعه فراگیر و پایدار، اقتصادهای نوظهور را تقویت کرده و تعادل بیشتر در صحنه جهانی را دنبال می‌کند. این استراتژی آن را به عاملی تعیین‌کننده در گذار به نظم اقتصادی جدید تبدیل کرده است.
منبع: BRICS
انتهای پیام/ تجارت و دیپلماسی
