مسیر اقتصاد/ در گستره وسیع قاره آفریقا، دگرگونی عمیقی در حال شکل گیری است. از سال ۲۰۲۰، سیستم‌های آبیاری خورشیدی به تدریج جایگزین روش‌های سنتی و پرهزینه شده‌اند. این فناوری نوین نه تنها بحران کم‌آبی را مهار کرده، بلکه افق‌های تازه‌ای در مسیر کشاورزی پایدار گشوده است.
آبیاری مزارع کشاورزی با استفاده از برق تجدیدپذیر
استفاده از انرژی خورشیدی برای آبیاری زمین‌های کشاورزی، مزایای قابل توجهی به همراه داشته است. این سیستم‌ها با کاهش ۷۰ درصدی هزینه‌های سوخت، افزایش سه برابری بهره‌وری تولید محصولات کشاورزی و صرفه‌جویی ۴۰ درصدی در مصرف آب، تحولی نوین ایجاد کرده‌اند.
هم‌چنین، کاهش چشم‌گیر انتشار گازهای گلخانه‌ای از دیگر دستاوردهای ارزشمند این فناوری به شمار می‌رود که تأثیر مستقیمی بر بهبود شرایط اقلیمی منطقه داشته است. در عین حال، هدف از تولید برق تجدیدپذیر حمایت از تلاش‌ها برای ادغام انرژی‌های نو در زنجیره ارزش کشاورزی است. موسسه منابع جهانی (WRI) با شرکای محلی و سیاست‌گذاران برای حمایت از ادغام انرژی پاک در بخش کشاورزی مقیاس کوچک همکاری کرده است.
افزایش درآمد کشاورزان با استفاده از سیستم‌های آبیاری مبتنی بر برق تجدیدپذیر
آمارهای رسمی حکایت از استقبال گسترده کشاورزان از این سیستم‌ها دارد. در حال حاضر بیش از ۱۴۰۰ کشاورز و تعاونی‌های کشاورزی در نقاط مختلف قاره اروپا از این فناوری بهره می‌برند. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد این رقم تا سال ۲۰۲۹ با رشد قابل توجهی به بیش از دو برابر خواهد رسید.
این روند صعودی نه تنها نشان‌دهنده کارایی بالای سیستم‌های آبیاری خورشیدی است، بلکه بیانگر اعتماد روزافزون جامعه کشاورزی به این فناوری نوین است. بررسی‌ها حاکی از آن است که در مناطق تحت پوشش این طرح، میانگین درآمد کشاورزان حدود ۶۵ درصد افزایش یافته است.
موانع و راهکارهای توسعه پایدار کشاورزی بر مبنای انرژی تجدیدپذیر چه خواهد بود؟
اگرچه فناوری آبیاری خورشیدی نتایج درخشانی به همراه داشته، اما توسعه آن با چالش‌هایی همراه است. هزینه اولیه نسبتاً بالا، نیاز به آموزش تخصصی و ضرورت ایجاد شبکه خدمات پس از فروش از جمله موانع پیش‌روی کشاورزان خرده‌پا محسوب می‌شود.
برای غلبه بر این مشکلات، ایجاد صندوق‌های حمایتی دولتی، برگزاری دوره‌های آموزشی رایگان و توسعه مراکز خدمات فنی در مناطق روستایی پیشنهاد می‌شود. تجربه نشان داده است که همراهی دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی می‌تواند تسهیل‌گر مهمی در رفع این موانع باشد.
افق گسترش فناوری آبیاری خورشیدی بسیار روشن است
گسترش فناوری آبیاری خورشیدی پتانسیل ایجاد تحولات عمیق در ساختار اقتصادی و اجتماعی منطقه را دارد. این فناوری نه تنها می‌تواند هزاران شغل جدید در بخش انرژی‌های پاک ایجاد کند، بلکه وابستگی به سوخت‌های فسیلی را به میزان قابل توجهی کاهش خواهد داد.
افزایش کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی نیز زمینه را برای توسعه صادرات و بهبود تراز تجاری کشورهای منطقه فراهم خواهد آورد. کارشناسان بر این باورند که این فناوری می‌تواند سهم مهمی در تحقق اهداف توسعه پایدار داشته باشد.
راهبردهای کلان برای آینده‌ای پایدار
برای تسریع در روند توسعه این فناوری، مجموعه‌ای از اقدامات راهبردی پیشنهاد می‌شود. طراحی و اجرای سیاست‌های تشویقی مانند معافیت‌های مالیاتی برای تولیدکنندگان سیستم‌های خورشیدی گام نخست خواهد بود. ارائه تسهیلات مالی با نرخ سود پایین و بازپرداخت بلندمدت می‌تواند امکان دسترسی کشاورزان خرده‌پا به این فناوری را فراهم آورد.
سرمایه‌گذاری در ایجاد زیرساخت‌های آموزشی و توسعه مراکز تحقیقاتی تخصصی نیز از دیگر اقدامات ضروری است که می‌تواند به بهبود مستمر این فناوری بی‌انجامد. این مجموعه اقدامات، سکوی پرتابی برای تحقق چشم‌انداز کشاورزی پایدار در منطقه خواهد بود.
منبع: Mongabay
انتهای پیام/ کشاورزی
