مسیر اقتصاد/ نیجریه، غول نفتی آفریقا، سال‌ها است به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده سوخت فسیلی قاره شناخته می‌شود. اما اکنون، این کشور در تقلایی تاریخی میان ادامه بهره‌برداری و توسعه منابع نفتی و حرکت به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر قرار گرفته است که می‌تواند تحت تأثیر دو مسئله حمایت‌های دولت آمریکا یا آینده امنیت انرژی این کشور قرار گیرد.
آمریکا و نفت آفریقا؛ منافع سیاسی برتر از تعهدات اقلیمی
در ماه‌های اخیر، رئیس‌جمهور آمریکا و وزیر انرژی دولت او با اعلام حمایت از توسعه سوخت‌های فسیلی در آفریقا، آب به آسیاب کشورهایی مانند نیجریه ریختند. وزیر انرژی آمریکا در سخنانی جنجالی خطاب به رهبران آفریقایی گفت: این دولت به شما نمی‌گوید چگونه سبد انرژی خود را مدیریت کنید، این نگرش استعمارگرانه نیست. توسعه زغال‌سنگ اشتباه نخواهد بود؛ این سوخت دنیا را متحول کرد.
این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که ۶۰۰ میلیون آفریقایی از ۱.۵ میلیارد جمعیت قاره، هنوز به برق دسترسی ندارند.
پارادوکس نیجریه؛ نفت فراوان، برق نایاب
نیجریه با ذخایر ۳۷.۵ میلیارد بشکه‌ای نفت و تولید روزانه ۱.۵ میلیون بشکه، شانزدهمین تولیدکننده بزرگ جهان است. اما طبق گزارش بانک جهانی در ۲۰۲۱، ۸۰ میلیون نیجریه‌ای (از ۲۲۸ میلیون جمعیت) در تاریکی زندگی می‌کنند. این تناقض آشکار، دولت را به سمت تنوع‌بخشی به سبد تولید انرژی سوق داده است. در عین حال باید یادآور شد که این کشور ظرفیت‌های بی‌نظیری در زمینه ازدیاد برداشت نفت دارد و می‌تواند با استفاده از تکنولوژی‌های در دسترس، جهش به خصوصی را در تولید نفت خود صورت بدهد.
نقشه راه سبز با هدف ۶۰ درصدی تامین انرژی از منابع تجدیدپذیر تا ۲۰۵۰
دولت نیجریه متعهد شده تا سال ۲۰۵۰، ۶۰ درصد از نیاز انرژی کشور را از منابع تجدیدپذیر تأمین کند. در این مسیر همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی تجدیدپذیر (IRENA) برای طراحی استراتژی بلندمدت، امضای قرارداد ۲۰۰ میلیون دلاری با شرکت WeLight برای ساخت صدها شبکه خورشیدی در مناطق روستایی، تأسیس صندوق ۵۰۰ میلیون دلاری با حمایت سازمان ملل برای توسعه سیستم‌های خورشیدی خانگی و پروژه کارخانه مونتاژ پنل‌های خورشیدی ۱.۲ گیگاواتی با مشارکت Oando Clean Energyپیش‌بینی شده است.
رقابت غول‌های انرژی؛ از بانک جهانی تا ترامپ
در یک سوی میدان، نهادهایی مانند بانک جهانی و بانک توسعه آفریقا (AfDB) با سرمایه‌گذاری در پروژه‌هایی مانند DARES (با بودجه ۹۵۰ میلیون دلاری)، نیجریه را به سمت انرژی پاک سوق می‌دهند. این پروژه‌ها قرار است برق پاک را به ۱۷.۵ میلیون نفر برساند و نیجریه را به قطب انرژی سبز آفریقا تبدیل کند.
در سوی دیگر، فشار دولت ترامپ برای بهره‌برداری از ذخایر عظیم نفت و گاز ادامه دارد. بسیاری از تحلیلگران هشدار می‌دهند که بدون حمایت مالی بین‌المللی، کشورهای آفریقایی ممکن است مجبور به بازگشت به سوخت‌های فسیلی شوند. این کار در واقعیت می‌تواند تمام برنامه‌ریزی‌های دولت نیجریه برای دستیابی به مسیر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر را با چالش مواجه کند.
تقاطع پیچیده در تاریخ انرژی نیجریه
نیجریه در نقطه عطفی تاریخی قرار دارد؛ از یک سو، ثروت نفتی که می‌تواند نیاز فوری به انرژی و درآمد را برآورده کند. از سوی دیگر، انقلاب سبز که آینده‌ای پایدار و استقلال انرژی را نوید می‌دهد. انتخاب نهایی این کشور نه تنها آینده ۲۲۸ میلیون نیجریه‌ای، بلکه می‌تواند الگویی برای کل قاره آفریقا باشد. در ضمن باید یادآور شد که ارزیابی‌های نهایی کارشناسان و نظر سیاست‌گذاران می‌تواند تأثیر عمیقی بر سرنوشت حوزه انرژی نیجریه ایفا کند.
منبع: اویل پرایس
انتهای پیام/ انرژی
