به گزارش مسیر اقتصاد آقای «وانگ ای» وزیر خارجه چین برای دومین بار در سال جاری میلادی به چند کشور از قاره آفریقا سفر کرده است. این درحالیست که توجه ویژه چین به کشورهای آفریقایی و اثرگذاری بیشتر در این منطقه در عمل موجب تقابل کشورهای چین و فرانسه شده است. کشور فرانسه از سال‌ها قبل و زمانی که بسیاری از کشورهای آفریقایی را تحت سلطه خود داشت، توانسته است پایگاه اجتماعی خوبی در این کشورها ایجاد نماید و همچنان تأثیرگذاری قابل توجهی بر این کشورها دارد.
وزیر خارجه چین در دور جدید از سفرهای آفریقایی خود که هفته گذشته به پایان رسید به کشورهای موریتانی، کیپ ورد، مالی و ساحل آج که جزء کشورهای غربی آفریقا محسوب میشوند رفته است. این درحالیست که وزیر خارجه چین در ابتدای سال جاری میلادی، یعنی حدود ۴ ماه قبل نیز از کشورهای ماداگاسکار، زامبیا، تانزانیا، جمهوری کنگو و نیجریه دیدار کرده بود که عمدتا کشورهای میانی و شرقی قاره آفریقا هستند.
این سفرها نشان از آن دارد که کشور چین قصد دارد چتر حضور خود را در تمامی کشورهای آفریقایی بگشاید و در این زمینه برای این کشور اهمیتی ندارد که هرکدام از کشورهای آفریقایی چه نوع حکومتی دارند.
به طور خاص در کشورهای غرب آفریقا مانند موریتانی، مالی، ساحل آج و نیجر، گسترش حضور چین در واقع دست درازی به حوزه نفوذ کشور فرانسه محسوب میشود؛ چراکه این کشورها در گذشته مستعمره فرانسه بوده‌اند و از زمان استقلال نیز همچنان تحت نفوذ فرانسه قرار دارند.
در چند سال اخیر چین تلاش کرده‌است با حضور فعال خود از نفوذ فرانسه در کشورهای غرب آفریقا بکاهد. کشورهای غرب آفریقا از نظر منابع طبیعی بسیار غنی هستند ولی از ثبات سیاسی برخوردار نیستند و از این منظر کار با این کشورها دشوار و پیچیده است.
درحال حاضر افزایش توجه به کشورهای آفریقایی در دیپلماسی خارجی چین جایگاهی ویژه پیدا کرده و به ابزاری برای عرض اندام بیشتر این کشور در مقابل کشورهای غربی تبدیل شده است.
چین در درجه نخست روابط اقتصادی خود را با کشورهای آفریقایی تقویت میکند. برای این منظور کشورهای آفریقایی که دارای منابع طبیعی و یا موهبتی در زمینه تجارت هستند گزینه‌های مناسبی به شمار می‌روند. به طور مثال کشور کیپ ورد در زمینه شیلات ظرفیت‌های فراوانی دارد و کشور ساحل آج نیز از منابع طبیعی فراوانی برخودار است. در این زمینه استفاده از دیپلماسی فعال نیز میتواند به حضور گسترده چین در آفریقا کمک نماید.
کشور چین برنامه ویژه‌ای برای ارتباط بیشتر با کشورهای آفریقایی در سال ۲۰۱۷ میلادی تدارک دیده است. اغلب کشورهای آفریقایی جزء کشورهای درحال توسعه محسوب میشوند؛ این درحالیست که کشور چین بزرگترین کشور درحال توسعه به شمار میرود. این مسئله میتواند چین و کشورهای آفریقایی را به یکدیگر نزدیک نماید.
علاوه بر این چین و کشورهای آفریقایی در زمینه مبارزه با استعمار نیز سوابق تقریبا مشابهی داشته‌اند. اغلب کشورهای آفریقایی در دهه‌ی ۱۹۶۰ میلادی اعلام استقلال کردند و به عضویت نهادهای بین‌المللی درآمدند؛ کشور چین نیز کمی بعد از این زمان به یکپارچگی رسید و حضور فعال‌تری در عرصه بین‌المللی پیدا کرد.
در آن زمان عضویت چین و کشورهای آفریقایی به سازمان‌های جهانی همچون سازمان ملل متحد، وجهه این سازمان‌ها را به کلی تغییر داد. این مسئله موجب تغییر روند توسعه سازمان‌های جهانی و گسترش نقش چین در این سازمان‌ها شد.
یکی از برنامه‌های اصلی کشور چین در عرصه بین‌الملل گسترش روابط با کشورهای منطقه خود است. به طور خاص یکی از اهداف پروژه جاده ابریشم جدید گسترش روابط چین با کشورهای آسیایی است. با اینحال طراحی مسیر زمینی و دریایی جاده ابریشم جدید به نحوی انجام گرفته که کشورهای غرب آسیا، کشورهای اروپایی و کشورهای آفریقایی نیز تا حد امکان در این پروژه سهیم باشند و از این منظر روابط تجاری دوجانبه چین با این کشورها نیز تقویت گردد.
کشورهای آفریقایی نیز بخشی از پروژه جاده ابریشم دریایی هستند و درحال حاضر پروژه‌های زیرساختی زیادی از سوی چین در این کشورها در نظر گرفته شده است.
سواحل کشورهای غرب آفریقا در مقایسه با کشورهای شرق این قاره، از توسعه یافتگی کمتری برخوردار هستند. به همین منظور وزیر خارجه چین در سفر اخیر خود به کشورهای غرب آفریقا توسعه سواحل این کشورها را در دستور کار خود قرار داده تا بتواند مزایای چین را در سواحل غربی قاره آفریقا تأمین نماید.
در حال حاضر چین قصد دارد به حضور نظامی خود در کشورهای آفریقایی بیفزاید. با اینحال از بین کشورهای غرب آفریقا تنها کشور نامبیا این قابلیت را دارد که چین نیروی دریایی خود را در سواحل این کشور پیاده نماید. بنابراین میتوان گفت یکی از اهداف اصلی چین از توسعه سواحل کشورهای غرب آفریقا تسهیل دسترسی نیروهای نظامی این کشور به کشورهای آفریقایی است.
منبع: اسپوتنیک
