مسیر اقتصاد/ همانگونه که پیش از این ذکر شد، از کارکردهای کلیدی بازارهای مالی انتقال وجوه از صاحبان سرمایه به کسانی که امکان سرمایه گذاری و تولید دارند می باشد و هرچه نظام توزیع درآمد بین بنگاه و خانوار از کیفیت بیشتری برخوردار باشد، درآمد به صورت همگون تری بین آحاد جامعه توزیع شده و طبقات متوسط و فقیر نیز امکان بهره مندی از آن را خواهند داشت.
از اینجاست که نقش واسطه گری نهادهای مالی در تجهیز و تخصیص وجوه بیشتر مشخص می شود. اما این مهم در بازارهای مالی سنتی با چالش های فراوان روبرو بوده است و از آنجا که بعضاً واسطه های مالی خود ذینفع انتقال وجوه می گردد، گاهی از رسالت اصلی خود تخطی کرده و ناکارآمدی های فراوانی را به بار می آورند.
در ایران، به جرئت می توان ادعا کرد که بازار سرمایه در بین سایر بازارهای مالی از رشد خیره کننده ای در جذب نقدینگی برخوردار بوده و پس از بازار پول، بزرگترین نقش را در تامین مالی بنگاه های مالی ایفا نموده است؛ هرچند هم اکنون اندازه این بازار حدود ده درصد بازار بانکی است. اما از آنجا که این بازار مبتنی بر ساختار عرضه و تقاضا فعالیت کرده، امکان تخلف های سیستمی در آن به مراتب بیشتر از سایر بازارهای مالی می باشد؛ بعبارت دیگر بازیگران این بازار در ظاهر با رویه های موجود فعالیت کرده و اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار می کنند، اما کیفیت عملکرد آنان موجب چالش هایی مانند پیدایش حباب قیمتی در بازار، فاصله گرفتن ارزش بازاری شرکت ها از ارزش بنیادی خود، تبانی های غیر متعارف و … شده است.
یکی از علل اصلی پیدایش چنین مشکلاتی، دخالت بیش از حد تحلیل های نیروی انسانی در عملگرهای بازار سرمایه است که چالش نظارت را به همراه داشته است؛ در حالیکه با ورود تکنولوژی های نوین مالی به این عرصه بسیاری از مشکلات رفع شده و علاوه بر آن، دخالت های سلیقه ای و تخلف آمیز انسانی نیز منتفی می گردد.
در ادامه به برخی از ثمرات ورود فین تک ها به بازار سرمایه ایران اشاره می گردد:
توزیع عادلانه تر درآمد
بند اول سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی بیان می دارد: تأمين شرایط و فعال‌سازي كليه امكانات و منابع مالي و سرمايه‌هاي انساني و علمي كشور به منظور توسعه كارآفريني و به حداكثر رساندن مشاركت آحاد جامعه در فعاليت‌هاي اقتصادي با تسهيل و تشويق همكاري‌هاي جمعي و تأكيد بر ارتقاء درآمد و نقش طبقات كم درآمد و متوسط. با ورود فین تک ها به بازار سرمایه، انتظار می رود با تسهیل فرآیند سرمایه گذاری امکان سرمایه گذاری برای عموم مردم فراهم شده و در ثروت و درآمد خلق شده توسط بنگاه های اقتصادی بیشتر سهیم شده و توزیع درآمد متوازن تری به ارمغان آورد.
جلوگیری از پیدایش حباب قیمتی
یکی از ثمرات ورود فین تک ها به بازار سرمایه، کاهش دست کاری قیمت توسط مشاورانی است که بواسطه انتفاع شخصی، مشاوره های غیرتخصصی و غیرواقع داده و موجب افزایش تقاضا در برخی از نمادها شده که منجر به شکل گیری حباب قیمتی می شود. در حالیکه اگر خرید و فروش افراد عادی بر مبنای تحلیل پیشنهادی الگوریتم های فین تک های طراحی شده در این حوزه باشد، قیمت بازاری اوراق بهادار موجود در بازار به سمت قیمت بنیادی خود حرکت خواهد کرد و از پیدایش حباب های کاذب جلوگیری خواهد شد.
تامین مالی کم هزینه بنگاه ها
یکی از چالش های رایج در بازار سرمایه ایران، افت شدید قیمت های یک نماد نسبت به قیمت ذاتی خود است که منجر به کاهش ارزش بازار شرکت می شود. این مشکل زمانی پیش می آید که شایعات موجود در بازار بر واقعیات موجود غلبه کرده و موجب ارزش گذاری شرکت زیر قیمت بنیادی توسط تحلیلگران می شود. درصورتیکه سیستم های طراحی شده معامله اتوماتیک، صرفاً براساس صورتهای مالی و اخبار موثق به سرمایه گذاران مشاوره داده و از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری بعمل می آید.
در پایان لازم به ذکر است اگرچه اهداف غایی درنظر گرفته شده برای توسعه بازار سرمایه در ایران از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است، اما باتوجه به دخالت های انسانی فراوان در بازار، تحقق ثمرات گسترش بازار سرمایه در گرو رفع بسیاری از منافع متضاد بازیگران بازار است و ورود فین تک ها بعنوان کارگزار و مشاوره سرمایه گذاری غیرانسانی و بستری که صرفاً براساس واقعیات موجود تحلیل کرده و پیشنهاد می کند، میتواند در تسریع و دستیابی به منافع عمومی سرمایه گذاری مستقیم و غیرمستقیم در بنگاه های اقتصادی شاخص در کشور کمک فراوانی نماید.
