به گزارش مسیر اقتصاد بحران جمعیتی چین در حال بزرگتر شدن است. دولت چین برای مدتهای طولانی داشتن دو فرزند را برای خانوادهها ممنوع اعلام کرده بود و این مسئله موجب شده بود رشد جمعیت کشور چین برای مدتهای طولانی محدود شود.
اخیرا دولت چین با لغو قانون قبلی شرایط را برای داشتن فرزند دوم برای خانوادهها هموار کرده است. با این وجود بسیاری از زنان این کشور به دلیل اشتغال تمایل زیادی به آوردن فرزند دوم ندارند؛ و حتی بسیاری از خانوادهها ترجیح میدهند هیچ فرزندی نداشته باشند.
طبق آخرین تحقیقات انجام شده توسط یکی از وبسایتهای معتبر نظرسنجی در کشور چین، ۴۰ درصد از زنان شاغل بدون فرزند، هیچ تمایلی به فرزندآوری ندارند. همچنین تقریبا دو سوم از زنان شاغل دارای یک فرزند تمایلی به داشتن فرزند دوم ندارند.
در شهرهای بزرگ چین مانند پکن و شانگهای هزینههای بالای زندگی، ساعت کاری زیاد و افزایش مخارج ناشی از فرزندآوری موجب شده است زنان شاغل تمایل کمتری به فرزندآوری داشته باشند.
درحال حاضر فشار ناشی از ساعات کاری زیاد بر زنان شاغل در همه جای دنیا وجود دارد و این مسئله مخصوص مردم کشور چین نیست. با اینحال این مشکل در کشور چین که دومین اقتصاد جهان است از اهمیت ویژهای برخوردار است؛ چراکه جمعیت این کشور با سرعت بسیار زیادی در حال پیرتر شدن است.
در کشور چین به مدت بیش از سه دهه سیاست تک فرزندی اعمال شده است. اعمال سیاست تک فرزندی برای بیش از سه دهه اکنون گریبان کشور چین را گرفته است. درحال حاضر تعداد جمعیت جوان چین بسیار کمتر از آن است که توانایی به دوش کشیدن هزینههای اجتماعی را داشته باشد. این درحالیست که جمعیت سالخورده چین روز به روز درحال افزایش است و عدم توانایی جمعیت جوان در تأمین هزینههای اجتماعی موجب تضعیف رقابت پذیری و تحمیل هزینهها به نظام رفاه اجتماعی در کشور چین شده است.
درحال حاضر در کشور چین حدود ۵۰ درصد از زنان شاغل هیچ فرزندی ندارند و بیش از ۴۳ درصد آنها نیز تنها یک فرزند دارند. در نمودار زیر این واقعیت به خوبی نشان داده شده است.
دولت چین بعد از اعمال قانون تک فرزندی به مدت سه دهه، در اواخر سال ۲۰۱۵ میلادی رسما این قانون را لغو کرد و به خانوادهها اجازه آوردن فرزند دوم را داد. در آن زمان منابع رسمی پیشبینی کردند لغو این قانون موجب میشود تا سال ۲۰۲۰ سالانه بیش از ۴ میلیون فرزند بیش از میزان معمول در چین متولد شوند. با اینحال در سال ۲۰۱۶ میلادی تعداد فرزندان متولد شده در چین ۱۷.۷۶ میلیون نفر بوده که تنها ۱.۳ میلیون نفر از سال ۲۰۱۵ بیشتر است.
عدم توفیق لغو قانون تک فرزندی در افزایش تعداد فرزندان خانوادههای چینی موجب شد دولت این کشور به فکر اعمال سیاستهای تشویقی و اعطای یارانه به منظور تشویق خانوادهها به فرزندآوری بیفتد. اکنون بسیاری از کشورهای جهان همچون سنگاپور و آلمان مشوقهای زیادی برای فرزندآوری بیشتر اعمال میکنند.
با اینحال دولت چین تا به حال نتوانسته است در تدوین مشوقهای مؤثر برای فرزندآوری بیشتر موفق باشد. از طرف دیگر نظام تأمین اجتماعی کشور چین چندان همهگیر نیست و این مسئله کار خانوادهها در تأمین هزینههای فرزندان بیشتر، از جمله تأمین هزینههای درمانی و آموزشی را بسیار دشوار نموده است.
در کشور چین فرزندآوری موجب مشکلات مالی و از دست رفتن شغل و بیکار شدن زنان شاغل میشود و این مسئله تأثیر زیادی در عدم تمایل زنان شاغل به فرزندآوری دارد. درحال حاضر ۳۳ درصد از زنان شاغل در صورت فرزندآوری هیچ پرداخت حقوقی در زمان مرخصی زایمان ندارند و ۳۶ درصد آنان نیز در صورت فرزندآوری و استفاده از مرخصی زایمان با تنزل رتبه شغلی مواجه خواهند شد.
طبق نظرسنجی انجام شده «نداشتن زمان و انرژی لازم» و «هزینههای زیاد بزرگ کردن فرزندان» به عنوان دو دلیل اصلی زنان شاغل برای عدم تمایل به فرزندآوری عنوان شدهاند.
منبع: بلومبرگ