به گزارش مسیر اقتصاد در طول نیم قرن گذشته، برزیل خود را به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان مواد غذایی در جهان تثبیت کرده و تولید و صادرات آن در طیف گستردهای از محصولات کشاورزی مانند سویا و ذرت، کمک بزرگی به تامین مواد خوراکی مردم دنیا کرده است.
این کشور با توجه به مواهب طبیعی زیادی که در اختیار دارد، در کنار بخشهای تحقیقاتی و توجه ویژهای که کشاورزی پیشرفته دارد، به یکی از قطبهای اصلی تولید محصول خوراکی در جهان تبدیل شده است.
پیش بینی میشود جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ به ده میلیارد نفر برسد و تقاضا برای تامین غذا رو به افزایش بگذارد. در حال حاضر، برزیل یک منبع قابل اتکا برای تامین مواد خوراکی است، اما این کشور برای ایجاد یک سیستم انعطافپذیرتر و پایدارتر، مصمم به بالا بردن توان تولید مواد خوراکی به کمک بخش خصوصی و جامعه بین المللی است.
تقاضا برای تامین غذا تا سال ۲۰۵۰، ۶۰ درصد بیشتر میشود
سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) پیشبینی کرده است که تقاضای جهانی برای تامین غذا، تحت تاثیر افزایش جمعیت و تغییر الگوی مصرف، طی دو دهه آینده ۶۰ درصد افزایش مییابد.
بنابراین، برای پاسخگویی به این افزایش تقاضا تا سال ۲۰۵۰ باید ۴۷ درصد کالری بیشتری نسبت به سال ۲۰۱۱ برای تغذیه ۹.۷۵ میلیارد نفر فراهم شود. این افزایش تقاضا در مراکز پرجمعیت جهان مانند آفریقا، غرب آسیا و آسیای شرقی و مرکزی از متوسط جهانی بالاتر است.
برنج، گندم، ذرت و سویا تقریبا نیمی از کالری روزانه متوسط رژیم غذایی مردم جهان را تشکیل میدهند و از آنها به عنوان «سبد نان جهان» یاد میشود. اما دو عامل مهم تغییرات اقلیمی و مشکلات ژئوپلیتیکی (مانند جنگ و درگیریهای تجاری) موجب شده برخی از کشورهای تولیدکننده غلات، پاسخگوی تقاضای جهانی نباشند، اما در میان آنها برزیل از این قاعده مستثنی است و همچنان در صدر تولیدکنندگان مواد خوراکی و غلات قرار دارد.
امنیت غذایی و تجارت غلات و مواد غذایی باید به یکی از موضوعات مهم در عرصه سیاست داخلی و خارجی کشورها تلقی شود و همکاری بینالمللی برای امنیت غذایی در صدر تعاملات قرار گیرد. از جمله این همکاریها میتوان به مجامعی مانند گروه بیست (G20) و G7، جایی که بزرگترین اقتصادهای جهان، که بخش بزرگی از تجارت جهانی را نمایندگی میکنند، در آن قرار دارند، اشاره کرد.
تغییرات آب و هوایی نیز در سطح جهانی به صورت مستقیم بر نحوه و مکان تولید غذا تاثیر گذاشته است. به عنوان مثال، باران سیلآسا که در ایالت ریو گراند دو سول برزیل در ماه می ۲۰۲۴ جاری شد، علاوه بر پیامدهای انسانی، بر تولید مواد غذایی نیز تاثیر گذاشت. زیرا این ایالت به تنهایی ۷۰ درصد برنج برزیل را تولید میکند.
شیوههای افزایش بهره وری در تولید محصولات کشاورزی
برزیل قوانین سخت گیرانهای برای حفاظت از محیط زیست دارد. به همین دلیل الگوی افزایش سطح زیر کشت در این کشور مردود است، اما به دلیل استفاده از شیوههای نو و کارآمد مانند شیوه کشت مضاعف، گاهی سه محصول نیز از یک قطعه زمین در یک فصل برداشت میشود. مزیتی که میتواند الگویی برای سایر کشورها باشد.
از دیگر شیوههای افزایش بهره وری در این کشور میتوان به این موارد اشاره کرد:
- بهره گیری از فناوریهای نوین در تناوب زارعی و تولید نهادههای جدید مانند کود و استفاده در سیستم آبیاری؛
- توسعه زیرساختهای تجارت بینالمللی مانند شبکه حمل و نقل؛
- تربیت نیروی انسانی ماهر تا بتواند از منابع موجود، بهره بیشتری ببرد و نوآوریهای تکنولوژیکی را بهتر پذیرا باشد؛
- افزایش سرمایهگذاری در حوزه کشاوزی با هدف پرداخت یارانه و کمک به کشاورزان در تامین تکنولوژیهای مورد نیاز
بنابراین برزیل با افزایش بهره وری به شیوههای فوق، استفاده بهینه از مراتع تخریب شده، کشت مضاعف و اعمال قوانین سختگیرانه بر فعالیتهای مخرب مانند استخراج غیرقانونی معادن، غصب زمین و قطع درختان به دنبال باقی ماندن در صدر کشورهای تامین کننده مواد غذایی تا سال ۲۰۵۰ ، در کنار مهار جنگل زدایی و حفاظت از محیط زیست است.
منبع: نشریه شورای آتلانتیک
انتهای پیام/کشاورزی