مسیر اقتصاد/ تامین مالی از بورس یا بازار سرمایه در دهه ۸۰ و ابتدای دهه ۹۰ به خوبی انجام نگرفت اما چند سالی است که دولت بر این موضوع تمرکز ویژه ای کرده و در سال های اخیر ظرفیت بازار سرمایه برای تامین مالی فعال شده است. اما نکته اینجاست که باید تامین مالی از بازار سرمایه با ظرفیت بیشتری انجام شود.
روش های مختلفی برای تامین مالی از بازار سرمایه وجود دارد، در این بازار شرکت ها و دولت با روش های مختلف تامین مالی می کنند. باید نگاه تازه و جدی به ابزارهای تامین مالی به بورس شده تا بتوان بهترین بازده را انتظار داشت؛ به عنوان مثال اوراق اسلامی یا صکوک، اوراق مشارکت، گواهی سپرده مدت دار ویژه سرمایه گذاری، اوراق رهنی، ابزارهای مبتنی بر سرمایه( افزایش سرمایه، شرکت های سهامی عام، صندوق های زمین و ساختمان برای تامین مالی بخش مسکن و صندوق های پروژه محور) از جمله روش‌های تامین مالی از بازار سرمایه است که می توان به آن اشاره کرد.
تامین مالی در بورس با شرکت‌های واسطه‌ای
یکی از راه های تامین مالی از بورس استفاده از شرکت های واسطه ای است که به شرکت های تامین سرمایه معروف هستند. این شرکت ها ارائه دهنده خدمات مربوط به تسهیل تامین مالی هستند، این شرکتها باید مجوز لازم را از سازمان بورس دریافت کنند و بر اساس بند ۱۸ ماده ۱ قانون بازار اوراق بهادار به عنوان واسط بین شرکت اصلی و سرمایه گذاران مختلف (حقیقی یا حقوقی) فعالیت کنند.
این شرکت ها بعد از گذشت مدت زمانی می توانند مجوز کارگزاری، بازارگردانی، پذیره نویسی برای حضور شرکت های دیگر در بورس و سبدگردانی پرتفوی سهام را انجام داده و منابع تامین شده لازم را به شرکت اصلی تزریق کنند تا شرکت اصلی بتواند برای انجام پروژه ها و توسعه فرایند تولید از آن استفاده کند.
شرکت های تامین سرمایه می توانند در بازار اولیه نیز فعالیت کنند و با انتشار اوراق بهادار اسلامی یا صکوک، اوراق مشارکت، گواهی سپرده مدت دار ویژه سرمایه گذاری و اوراق رهنی تامین مالی کرده و منابع لازم را در اختیار شرکت اصلی (شرکت ناشر) قرار دهند، به عنوان مثال شرکت تامین سرمایه ملت که شرکت تامین سرمایه بانک ملت است با فرآیندهای بالا می تواند در بازار اولیه و ثانویه برای بانک ملت تامین مالی کند.
اوراق بدهی ابزار تامین مالی بورس
شرکت های بزرگ می توانند با صدور اوراق، سرمایه های مردمی را برای طرح های خود جذب کنند، به این اوراق، «اوراق بدهی» گفته می شود. اوراق بدهی یا اوراق قرضه، اوراق بهاداری هستند که سرمایه پذیر به سرمایه گذار متعهد می شود بهره سالانه ای را در سررسید مشخص به دارنده پرداخت کند.
با انتشار این اوراق، شرکت ها برای تامین مالی از مردم کمک گرفته و با تامین مالی جمعی از دست فعالان بازار سرمایه منابع خود را برای توسعه و تامین مالی شرکت جمع آوری می کنند. یکی از مزیت های این نوع تامین مالی جذب نقدینگی برای تولید است و پول های خرد و کلان به جای ورود به بازارهای سفته بازی و افزایش انتظارات تورمی به این بازار آمده و مشکل مالی شرکت های بزرگ را نیز حل می کنند.
معمولا بانک های کشور برای وام به شرکت های بزرگ منابع کافی را در اختیار ندارند و افزایش وام های کلان در شبکه بانکداری باعث می شود که این شبکه نتواند وام های خرد را پرداخت کند، تامین مالی شرکت ها از اوراق بدهی باعث می شود منابع بیشتری در اختیار مردم برای نیازهای ضروری قرار بگیرد.
اوراق بدهی نیز یکی از اصلی ترین راه های تامین مالی دولت در بازار سرمایه است، این اوراق در بیشتر دولت های جهان مرسوم بوده و هر چقدر یک دولت بتواند اوراق بدهی خود را ارزشمندتر کند شرایط بهتری نیز در اقتصاد خواهد داشت.
تامین مالی از راه اوراق مرابحه
اوراق مرابحه با نام و قابل انتقال است و دارنده آن مالک مال است، این اوراق بر اساس قرارداد مرابحه بوده و نهاد واسط پس از خرید دارایی مورد نیاز از فروشنده، آن را در قالب فروش اقساطی (قرارداد مرابحه) به سرمایه پذیر منتقل می کند.
طبق قانون سازمان بورس، زمین، ساختمان، تاسیسات، ماشین آلات، تجهیزات صنعتی یا تولیدی، وسایل حمل و نقل و انواع کالا می توانند در قسمت اوراق مرابحه استفاده شوند.
تامین مالی از راه اوراق سفارش ساخت
اوراق استصناع یا سفارش ساخت، اوراق بهادار با نام یا بی‌نام قابل نقل و انتقالی است که دارنده آن مالک پایه قرارداد است؛ در این اوراق شرکت سرمایه پذیر متعهد می شود بعد از گرفتن مبلغی مشخص از سرمایه گذار ساختمان، کارگاه، کالا، کارخانه یا شرکت تولیدی را تحویل دهد. در این نوع قرارداد زمان نقش کلیدی داشته و خسارت دیرکرد متناسب با تورم می تواند بعد از رسیدن زمان معین به سرمایه گذار پرداخت شود. خوبی این نوع قرارداد این است که سرمایه گذار می تواند آن را به افراد دیگری بفروشد و با این راه هم منابع تولید تامین می شود و هم فرد سرمایه گذار بدون دغدغه سرمایه گذاری می‌کند؛ زیرا این نوع اوراق در ضمانت سازمان بورس بوده و به راحتی می تواند قابل انتقال باشد.
اوراق سفارش ساخت یکی از راه های بازار سرمایه برای خرید کالای مختلف و از جمله مسکن است و پیش بینی می شود در آینده مورد استفاده زیادی قرار گیرد.
انتهای پیام/ بازار مالی
