به گزارش مسیر اقتصاد روسیه در حال تقویت روابط انرژی خود با هند به وسیله صادرات زغال سنگ از طریق استفاده از کریدور شمال-جنوب (INSTC) و ایران است. در واقع، این ابتکار که در جریان نشست وزرای حمل و نقل بریکس در بیست و هفتمین مجمع اقتصادی بین المللی سن پترزبورگ (SPIEF) اعلام شد، در راستای برنامه روسیه برای استفاده از بندرعباس ایران به منظور ترانزیت زغال سنگ به هند است. این دیپلماسی انرژی، با هدف تقویت روابط تجاری نزدیکتر و کاهش تنش‌های سیاسی در منطقه صورت می‌گیرد. این تقویت نشان دهنده تغییر قابل توجه در استراتژی صادرات انرژی روسیه بوده که ناشی از چشم‌انداز ژئوپلیتیکی و تحریم‌های غرب است و پیامدهای بالقوه بلندمدتی برای پویایی قدرت منطقه‌ای و یکپارچگی اقتصادی دارد.
اهمیت راهبردی صادرات زغال سنگ به هند
روسیه، یکی از تولیدکنندگان اصلی زغال سنگ جهان، قصد خود را برای تقویت روابط انرژی با هند، یکی از بازارهای با رشد سریع آسیا، از طریق مشارکت با ایران اعلام کرده است. این اظهارات در جریان نشست وزرای حمل و نقل بریکس در حاشیه بیست و هفتمین مجمع SPIEF اعلام شد. ایگور لویتین، دستیار رئیس جمهور روسیه اعلام کرد که نخستین محموله زغال سنگ قبل از رسیدن به هند از طریق بندر عباس، مسیر ایران را طی خواهد کرد. این ابتکار بلندپروازانه شامل ایجاد مسیرهای تجاری جدید و ایجاد روابط تجاری قوی بین روسیه، ایران و هند است. روسیه هند را به عنوان یک مصرف کننده بالقوه قابل توجه زغال سنگ خود تلقی میکند، همچنین موقعیت راهبردی ایران، تجارت را تسهیل میکند.
این پروژه شکلی از دیپلماسی انرژی را نشان می‌دهد که در آن منافع اقتصادی موجب همکاری و توافق بین کشورهای درگیر می‌‍شود. ایجاد مسیرهای جدید انرژی نه تنها روابط تجاری را تقویت میکند، بلکه پتانسیل کاهش تنش‌های سیاسی منطقه‌ای را نیز دارد و روابط بین المللی را ارتقا می‌دهد. فدراسیون روسیه در نظر دارد تا اواسط سال ۲۰۲۴ عرضه زغال سنگ کک را از «کمروو» به ایران از طریق راه آهن قزاقستان و ترکمنستان آغاز کند. این طرح که در نشست «شمال-جنوب» باشگاه همگرایی خزر مورد بحث قرار گرفت، نشان‌دهنده تغییر راهبردی روسیه به سمت بازارهای آسیایی در واکنش به تحریم‌های غرب و اختلال در زنجیره تامین سنتی است.
نقش کریدور شمال-جنوب در صادرات انرژی روسیه
مشارکت روسیه، ایران و هند نشان دهنده یک تغییر ژئوپلیتیک قابل توجه و انطباق استراتژیک روسیه با رژیم تحریم‌های بین‌المللی کنونی است. روسیه با ایجاد روابط نزدیکتر انرژی با هند و استفاده از قابلیت‌های ترانزیتی ایران، به دنبال تنوع بخشیدن به بازارهای صادراتی خود و کاهش وابستگی خود به اروپا است.
این تغییر بر همسویی ژئوپلیتیکی تأکید میکند که بر اساس آن، کشورهای تحت تحریم‌های غرب، مانند روسیه و ایران، برای دور زدن انزوای اقتصادی با یکدیگر همکاری می‌کنند. مشارکت هند در این همکاری سه جانبه به ویژه قابل توجه است. هند و روسیه از زمان جنگ سرد، به ویژه در بخش‌های دفاعی و انرژی، روابط عمیق و همکاری را حفظ کرده‌اند. با وجود بی‌طرفی هند در مورد اقدامات روسیه در اوکراین، این مشارکت جدید انرژی رویکرد عملگرایانه هند برای پیگیری منافع ملی خود از جمله امنیت انرژی و رشد اقتصادی را نشان می‌دهد.
کریدور شمال-جنوب به عنوان یک مجرای حیاتی برای زنجیره‌های تامین روسیه بوده که در میان تحریم‌های غرب یک مسیر جایگزین ارائه می‌دهد. توسعه این کریدور با استراتژی روسیه برای ایجاد پیوندهای تجاری جدید و کاهش اثرات اقتصادی تحریم‌ها مطابقت دارد. مشارکت قزاقستان و ترکمنستان در زنجیره لجستیک، همکاری منطقه‌ای لازم برای موفقیت این کریدور را نشان می‌دهد. استراتژی ایران در INSTC شامل یک رویکرد چند وجهی بوده که بر تقویت سرمایه گذاری، تقویت زیرساخت‌ها و بهینه سازی لجستیک حمل و نقل متمرکز است. اهداف کلیدی ایران شامل اولویت‌بندی سرمایه‌گذاری‌ها در توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل مانند ساخت و ساز، نوسازی و ارتقاء انبارها برای تسهیل جابه‌جایی کارآمد بار است.
اهمیت راهبردی مشارکت ایران، هند و روسیه
مشارکت روسیه، هند و ایران در حوزه انرژی نشان دهنده یک همسویی مجدد استراتژیک است که الزامات ژئوپلیتیکی و اقتصادی آن را تحریک میکند. چرخش روسیه به سمت آسیا که توسط مسیرهای ترانزیتی ایران تسهیل شده است، بر پویایی در حال تغییر تجارت جهانی و بازارهای انرژی تاکید میکند. تعامل عملگرایانه هند در این مشارکت، استراتژی بزرگ آن برای تنوع بخشیدن به منابع انرژی و افزایش انعطاف‌پذیری اقتصادی را نمایان میکند. توسعه INSTC به عنوان یک کریدور زنجیره تامین حیاتی نشان دهنده تلاش‌های مشترک بازیگران منطقه‌ای همسو با چشم انداز ژئوپلیتیک در حال توسعه است .
این مشارکت استراتژیک این پتانسیل را دارد که پویایی تجارت منطقه‌ای را تغییر دهد و روابط اقتصادی میان روسیه، ایران و هند را تقویت کند. همچنین بر اهمیت راه‌های تجاری جدید در کاهش تأثیر تنش‌های ژئوپلیتیکی و تحریم‌ها تأکید میکند. این کشورها در میان پیچیدگی‌های روابط بین الملل هستند و موفقیت این مشارکت به توانایی آنها در حفظ همکاری و مدیریت چالش‌های ژئوپلیتیکی پیش رو بستگی دارد.
منبع: اوراسیا اسپیشیال
انتهای پیام/ انرژی
