حسن اصیلیان مهابادی، عضو هیئت علمی دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس، در گفتگو با مسیر اقتصاد بر اساس تعاریف استاندارد موجود، سیستم حمل و نقل؛ مجموعهای از وسایل، امکانات، تسهیلات، مسیرها، قوانین و مقرراتی است که به منظور جابجایی افراد و کالاها استفاده میشود.
سیستم حمل و نقل دارای اجزای ثابتی مانند شبکه حمل و نقل یا شبکه جادهها، اجزای حرکتی شامل کلیهی خودروها و وسایل نقلیه و اجزای کنترلی به معنی قواعد استفاده از اجزای ثابت و اجزای حرکتی است، در واقع اجزای کنترلی چگونگی کنترل سیستمها، ایستگاهها و پایانهها و غیره را بررسی میکند.
حمل و نقل پایدار از ضرورتهای گریزناپذیر جوامع شهری
وی افزود: امروزه با پیشرفت و صنعتی شدن جوامع، حمل و نقل از ضرورتهای گریزناپذیر هر اجتماع انسانی است. اما در این رابطه حمل و نقل باید به گونهای تعریف و اجرا شود که بتوان به آن حمل و نقل پایدار گفت. لذا حمل و نقلی که برنامهریزی درستی نداشته باشدو همچنین زیرساخت مناسبی برای آن در نظر گرفته نشود را میتوان حمل و نقل ناپایدار نامید. تبعات حمل و نقل ناپایدار شهری و حومهای شامل ترافیک، افزایش زمان جابهجایی، افزایش تصادفات، آلودگی صدا و آلودگی بیش از حد هوا که به مرزهای تهدید سلامت انسانی رسیده است، میتوان نام برد.
حسن اصیلیان در ادامه افزود: بنابراین برای اینکه سلامت انسانها و محیط زیست دچار آسیبهای غیرقابل جبران نشود، دولتها موظفند در حمل و نقل پایدار سرمایه گذاری کنند.
اثرات حمل و نقل پایدار بر زندگی مردم چیست؟
حسن اصیلیان با تاکید بر توسعه حمل و نقل پایدار افزود: مدیریت پایدار حمل و نقل یعنی یافتن موثرترین و آسوده ترین گزینه جابهجایی مردم توسط وسایل نقلیه که کمترین میزان انرژی را مصرف کند و همچنین کمترین اثرات محیط زیستی مثل آلودگی هوا و صدا را تولید کند. به طور کلی مدیریت پایدار حمل و نقل اثرات توسعه حمل و نقل بر روی فعالیتهای اقتصادی، موضوعات زیست محیطی، مصرف منابع کاربری اراضی و عدالت اجتماعی را مورد توجه قرار میدهد. بنابراین دولتها باید به دنبال حرکت به سوی مدیریت پایدار حمل و نقل باشند.
وی با اشاره به اینکه بررسی اثرات زیست محیطی مهمترین موضوعی است که باید در حمل و نقل مورد توجه قرار بگیرد. افزود: تاثیر حمل و نقل ناپایدار بر محیط زیست را میتوان از چند جنبه از جمله افزایش آلایندهها بالاخص انتشار گازها و آلایندههای ذرهای مورد بررسی قرار داد. در واقع آلایندههای گازی و ذرهای باعث تغییر در کیفیت آب و هوا و همچنین گرمایش جو زمین میشوند، که علاوه بر زندگی مردم، محیط کار را هم تحت تاثیر قرار میدهند. به گونهای که سازمان بینالمللی کار شعار امسال خود را «زمان رو به اتمام است، هم اکنون از ایمن و سالم بودن محیط کار خود در شرایط تغییرات اقلیمی اطمینان حاصل کنید.» انتخاب کرده است.
صرفهجویی در مصرف سوخت نقطه مثبت سیستمهای حمل و نقلی برای محیط زیست
ایشان با اشاره به صرفهجویی در مصرف سوخت افزود: سوختهای فسیلی جزئی از منابع محدود و تجدید ناپذیر موجود در کره زمین میباشند. لذا صرفهجویی یکی از پارامترهای مهمی است که میتواند از آلودگیهای جبرانناپذیر بر محیط زیست جلوگیری کند. در واقع صرفهجویی یعنی حرکت به سمت حمل و نقلهایی که درصد تولید آلایندگی آنها پایین و دوستدار محیط زیست نیز هستند. به عنوان نمونه دنیا در موضوع خودرو به سمت استفاده از خودروهای برقی و همچنین استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و یا خودروهایی که حداقل مصرف سوختهای فسیلی در صد کیلومتر را داشته باشند، حرکت کرده است.
حسن اصیلیان در ادامه افزود: با توجه به افزایش جمعیت و صنعتی شدن جوامع، دولتها باید به سمت گسترش حمل و نقل ریلی حرکت کنند. به عبارتی حمل و نقل ریلی مناسبترین وسیله نقلیهای است که با صرف هزینه بهینه و ایمنی بالا از عهده حجم وسیعی از رفت و آمدها برمیآید. از مزایای این سیستم میتوان به کاهش مصرف سوخت، صرفه جویی ارزی و ریالی، کاهش حجم ترافیک و بهبود سطح رفاه عمومی و زندگی شهری، صرفهجویی در اتلاف وقت شهروندان، امکان انجام سفرهای درون شهری در کلانشهرها و ایجاد ارتباط با حومه شهرها، تردد دقیق و ایمن با بالاترین فناوری ممکن، توجه به مسائل زیست محیطی با کاستن از حجم شبکه حمل و نقل آلوده کننده و همچنین کاهش آمار تصادفات خودرویی شهری و جادهای حومه کلانشهرها اشاره کرد.
انتهای پیام/ حمل و نقل