به گزارش مسیر اقتصاد «ایدئولوژی شی جین پینگ» [۱]اندیشه‌ای سیاسی است که توسط رئیس جمهور چین، شی جین پینگ، مطرح شده و بر اهمیت سوسیالیسم و مشخصه‌هایی همچون نیاز به توسعه اقتصادی، ثبات اجتماعی و امنیت ملی تاکید دارد. همچنین بر اهمیت حکمرانی مبتنی بر قانون، مبارزه با فساد و لزوم رهبری مطلق حزب کمونیست بر نیروهای نظامی و تمامی جنبه‌های جامعه تاکید می‌کند.
اصول اساسی ایدئولوژی شی جین پینگ
این اندیشه، شامل ۱۴ اصل اساسی است که از جمله آنها می توان به «مردم سالاری»، «حکمرانی مبتنی بر قانون»، «حفظ ارزش های بنیادی سوسیالیستی»، «حفظ سازگاری انسان و طبیعت»[۲]، «حفظ رهبری مطلق حزب بر نیروهای مردمی» [۳]و «ترویج ایده جامعه جهانی با سرنوشت مشترک» [۴]اشاره کرد.
اقلیت‌های قومی و پذیرش فرهنگ واحد
دولت‌های غربی و رسانه‌ها به طور گسترده از شی جین‌پینگ و حزب کمونیست چین به دلیل تلاش‌هایشان برای جذب اجباری اقلیت‌های قومی مانند اویغورها، تبتی‌ها و مغول‌ها به فرهنگ غالب گروه قومی هان[۵] انتقاد کرده‌اند. موضع کشورهای غربی درباره اقلیت‌های چین این است که به اقلیت‌های قومی باید حق حفظ هویت‌های متمایز فرهنگی، مذهبی و اجتماعی داده شود. همچنین باید بعضاً به آنها اجازه داده شود تا مناطق خود را به صورت خودمختار اداره کنند و تنها دخالت محدود دولت مرکزی پکن را بپذیرند. در حالی که این حقوق قومی و سیاسی در قانون اساسی چین ذکر شده است، اما واقعیت این است که پکن بخاطر سیاست های جدیدی که در پیش گرفته آن قوانین را نیز نادیده گرفته است.
یکی از اهداف اصلی اندیشه شی جین پینگ، جذب گروه قومی هان با تنوع فرهنگی به هویت ملی جدید و واحد چینی است. ارزش‌ها، اهداف و ساختار این هویت جدید در ایدئولوژی شی به دقت تعریف میشود و در یک برنامه مهندسی اجتماعی سراسری اجرا خواهد شد. توجیه این برنامه مهندسی اجتماعی انسجام و وحدت شهروندان چینی است تا اطمینان حاصل شود که این کشور به عنوان یک دولت-ملت همچنان به روند رشد و شکوفایی خود ادامه می‌دهد. همچنین لازم است که در راستای این رونق، مشروعیت رهبری مطلق حزب کمونیست چین در نظر مردم چین حفظ شود.
آیا اجرای مهندسی اجتماعی در چین موفق بوده است؟
اقداماتی که تا به امروز در جهت این ایدئولوژی صورت گرفته در تبدیل چین از کشوری شکست خورده به کشوری پیشرفته موفق بوده است. بدون شک، برنامه‌های شی جین‌پینگ محدودیت‌هایی را بر بسیاری از حقوق فردی و اجتماعی، مانند حق آزادی بیان و تجمعات اعمال کرده است. اما در عین حال موفقیت حزب کمونیست چین در ایجاد یک زندگی مرفه برای ۱.۳ میلیارد چینی قابل انکار نیست. شی جین‌پینگ معتقد است که یکی از دلایل اساسی موفقیت چین در رشد اقتصادی، انسجام اجتماعی است و دلیل اجرای برنامه‌های مهندسی اجتماعی نیز رسیدن همه‌جانبه به این هدف است.
مخالفت غربی‌ها با اجرای سیاست مهندسی اجتماعی
از نظر چینی‌ها هر جامعه‌ای یک ساختار دارد. اما مهندسی اجتماعی یک جامعه از طرف جوامع غربی مورد استقبال قرار نمی‌گیرد. دلیل این امر ریشه در باورها و ارزش‌های غربی دارد؛ مانند اینکه به هر فرد باید اجازه داده شود هویت خود را آزادانه تعریف و شیوه زندگی خود را انتخاب کند. اما در عمل هر جامعه‌ای مانند هر ساختاری نیاز به مهندسی دارد.
جوامع غربی نیز مهندسی شده‌اند؛ در غیر این صورت اصلاً جامعه نبودند. یک واقعیت آشکار برای اثبات این موضوع، سیستم‌های آموزش عمومی هستند که به مدت ۱۵ سال نسل‌های جوان را با ارزش‌ها، اهداف و شیوه‌های تفکر یکسان تربیت می‌کنند. به علاوه، این واقعیت که جوامع ملی یا منطقه‌ای غربی حول ایدئولوژی‌ها، ارزش‌ها و اهداف مشترک گرد هم می‌آیند نشان می‌دهد که مهندسی شده‌اند.
جوامع غربی از پذیرش اجرایی کردن مهندسی اجتماعی سر باز می‌زنند
یکی از مشکلات جوامع غربی این است که نخبگان سیاسی آنها به طور صریح به استفاده از مهندسی اجتماعی اعتراف نمی‌کنند و همین امر باعث میشود گفتگوهای عمومی و دانشگاهی برای تحلیل و بهبود آن دشوار شود. مشکل دیگر ناشی از برخی ارزش‌ها و باورهای غالب در غرب است که طبق ادعای خود، آزادی‌های فردی نامحدود و حق اظهار نظر برای همه در مورد همه چیز را تضمین می‌کند. مشکل دیگر این است که اغلب به اشتباه، بیشتر موفقیت‌های غرب را به آزادی و دموکراسی نسبت می‌دهند، نه به انضباط و تعهد و در پی آن پیشرفت‌های علمی و فناوری.
از نظر چینی‌ها این باورها و ارزش‌ها انسجام اجتماعی و استحکام جوامع غربی را تضعیف می‌کنند. اما این به معنای آن نیست که غرب باید با الگوبرداری از چین سعی در از بین بردن تنوع قومی و فرهنگی داشته باشد. بلکه به این معناست که غرب باید با مهندسی اجتماعی فعالانه خود بتواند بر چالش‌های این قرن غلبه کند و رفاه آینده مردمش را تضمین کند؛ هرچند منوط به اجرای ارزش‌ها و اهدافی باشد که الزاما مورد پسند همگان نیست.
پی‌نوشت:
[۱] (Xi Jinping Thought)
[۲] «سازگاری با طبیعت» اصطلاحی است که به اصل همزیستی دوستانه و جامع بین انسان و طبیعت اشاره دارد. این اصطلاح در چندین زمینه کاربرد دارد، که برجسته‌ترین آنها مربوط به توسعه پایدار و حقوق طبیعت است که هر دو با هدف رسیدگی به بحران‌های زیست‌محیطی ناشی از فعالیت‌های بشر مطرح شده‌اند.
[۳] در حکومت سیاسی و نظامی چین، مفهوم «حفظ رهبری مطلق حزب بر نیروهای مردمی» از اصول بنیادین به شمار می‌رود. این اصل بر پایبندی کامل نیروهای نظامی به رهبری مطلق حزب کمونیست چین تأکید دارد. این اصل سیستمی منحصر به فرد برای رهبری نظامی است که توسط شی‌جین‌پینگ توسعه و اصلاح یافته است.
[۴] «جامعه جهانی با سرنوشت مشترک» اصل کلیدی در سیاست خارجی چین است که توسط رئیس جمهوری شی جین پینگ ارائه شده و بر درهم‌تنیدگی همه کشورها و نیاز به همکاری برای حل چالش‌های جهانی تأکید می‌کند. این طرح ارزش‌های مشترکی مانند صلح، توسعه، عدالت، برابری، دموکراسی و آزادی را ترویج می‌نماید و بر این مبنا استوار است که کشورها با وجود تفاوت‌هایی که دارند، باید برای دستیابی به منافع مشترک با یکدیگر همکاری کنند.
[۵] گروه قومی هان یک گروه قومی شرق آسیایی بومی چین و بزرگترین گروه قومی جهان هستند که در چین، حدود ۹۲ درصد از جمعیت و در تایوان، بیش از ۹۷ درصد از جمعیت را تشکیل می دهند. چینی‌های هان گروه قومی متنوعی هستند که فرهنگ ها و زبان های مختلفی را در بر می گیرند.
منبع: eurasiareview
انتهای پیام/
