به گزارش مسیر اقتصاد در طول یک دهه اخیر یکی از مهمترین راهبردهای چین، استفاده از منابع حاصل از مازاد تراز تجاری، برای سرمایه‌گذاری در طرح‌های توسعه‌ای و زیرساختی دیگر کشورهای جهان بوده است. تا پیش از آن زمان، چین بخش مهمی از ذخایر خارجی خود را صرف خرید اوراق قرضه دولتی آمریکا می‌کرد. این چرخش بزرگ با ابداع طرحی تحت عنوان «راه ابریشم جدید» همراه شد و چین اعلام کرد قصد دارد برای توسعه مبادلات تجاری و اقتصادی خود با دیگر کشورهای جهان، در طرح‌های زیرساختی و توسعه‌ای آن‌ها در قالب ابر پروژه راه ابریشم جدید موسوم به «یک کمربند یک جاده» سرمایه‌گذاری کند.
تسهیلات ۱۳۰۰ میلیارد دلاری چین برای ۲۱ هزار پروژه زیرساختی در جهان
بر اساس آخرین گزارش‌ها، تا به حال چین بیش از ۱۳۰۰ میلیارد دلار، معادل ۱۲۰۰ میلیارد یورو، به کشورهایی از سراسر جهان تسهیلات ارائه کرده و در طرح‌های زیرساختی و توسعه‌ای آن‌ها سرمایه‌گذاری کرده است. این منابع در سراسر کشور جهان در حدود ۲۱ هزار پروژه زیرساختی سرمایه‌گذاری شده است.
طرح راه ابریشم جدید چین از سوی کارشناسان با طرح مارشال آمریکا در دوره بعد از جنگ جهانی دوم مقایسه می‌شود؛ در قالب آن طرح آمریکا میلیاردها دلار به هم پیمانان خود در جنگ و بسیاری از کشورهای بی‌طرف تسهیلات ارائه کرد تا با بازسازی اقتصاد ضمن وابسته کردن آن‌ها به خود، شرایط را برای توسعه سریعتر اقتصاد غرب در مقایسه با شرق، فراهم کند. طرح راه ابریشم جدید چین از نظر ابعاد سرمایه‌گذاری و کشورهایی که با آن در تعامل هستند، از سوی کارشناسان با طرح مارشال آمریکا در دوره بعد از جنگ جهانی دوم مقایسه می‌شود.
بازی برد-برد چین با کشورهای در حال توسعه
کشورهای مقصد سرمایه‌گذاری چین عموما کشورهای آسیایی و کشورهای آمریکای جنوبی هستند که از یک سو درحال توسعه محسوب می‌شوند و نیاز بالایی به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها دارند و از سوی دیگر مشتاق افزایش تعاملات اقتصادی و تجاری با چین هستند. در عین حال این طرح بزرگ توانسته است به طور فزاینده‌ای در یک دهه اخیر، قدرت جهانی و اثرگذاری چین در تحولات بین‌المللی را افزایش دهد.
منتقدین چین، خصوصا در کشورهای غربی، این کشور را به تحمیل خواسته‌های خود به دیگر کشورها در جریان اعطای وام برای پروژه‌های زیرساختی متهم کرده‌اند. این انتقادها موجب شده است بسیاری از کشورها، به ویژه کشورهای اروپایی، از ابتدا وارد تعامل با چین در قالب طرح راه ابریشم جدید نشوند و برخی از کشورها نیز به مرور زمان جدایی خود از این طرح را اعلام کنند.
کشورها توان بازپرداخت سرمایه‌گذاری چین را دارند؟
بر اساس گزارش‌ها، حدود ۸۰ درصد از سرمایه‌گذاری‌ها و تسهیلات اعطایی چین در قالب طرح راه ابریشم جدید، به کشورهایی اختصاص یافته است که از نظر مالی، شرایط مطلوبی ندارند و ممکن است در بازپرداخت بدهی‌ها با مشکلاتی مواجه شوند. این درحالیست که در آستانه ۱۰ سالگی، این طرح، بسیاری از تسهیلات نیز به مرحله بازپرداخت بدهی‌ها نزدیک شده است.
بر اساس ادعای منابع غربی، نیمی از پروژه‌های راه ابریشم جدید به مرحله بازپرداخت بدهی‌ها رسیده است و بخشی از آن‌ها در این زمینه با مشکل مواجه شده‌اند. بر این اساس یکی از اقدامات چین در این خصوص، افزایش نرخ تسهیلات از ۳ درصد به ۸.۷ درصد به عنوان جریمه دیرکرد بازپرداخت بدهی‌ها بوده است.
منبع: دویچه وله
انتهای پیام/ اقتصاد بین‌الملل
