مسیر اقتصاد/ یکی از ارکان اصلی در توسعه صنعتی، تأمین منابع مالی است. امری بدیهی است که حجم سرمایه‌گذاری واحدهای پالایشگاهی بزرگ و با رویکرد تولید مواد شیمیایی و پلیمری نسبت به واحدهای پالایشگاهی مقیاس کوچک با همان رویکرد‌ها بالاتر است، بنابراین یکی از عوامل مهم و محدودکننده جهت اجرایی شدن مجتمع‌های پالایشی بزرگ در کشور، دسترسی به منابع مالی مورد نیاز جهت اجرای چنین پروژه‌هایی است.
احداث پالایشگاه مقیاس بزرگ با استفاده از سرمایه‌ها مردمی امکان‌پذیر نیست
در جدول زیر ظرفیت پالایشی، ظرفیت تولید مواد الفینی و آروماتیکی، هزینه سرمایه‌گذاری و زمان شروع به کار طرح‌های اخیر پالایشی نسل جدید (پالایشگاه‌های نسل سوم) مبتنی بر تبدیل نفت خام به مواد شیمیایی در دنیا آمده است. مجموع ظرفیت اسمی این مجتمع‌های پالایشی ۱۱۹ میلیون تن بوده و سرمایه‌گذاری مورد نیاز جهت اجرایی شدن این طرح‌ها ۷۸ میلیارد و ۳۵ میلیون دلار است که به طور متوسط حجم سرمایه‌گذاری برای یک بشکه نفت معادل حدود ۳۰ هزار دلار برآورده شده است. بنابراین تأمین منابع مالی جهت اجرایی کردن پروژه‌های پالایشگاهی با رویکرد مواد شیمیایی و پلیمری، در کشوری که درگیر اقتصاد تورمی است و صد البته تحریم‌های ظالمانه، بسیار مشکل خواهد بود.
در حقیقت پالایشگاه‌های با رویکرد تولید مواد شیمیایی و پلیمری هزینه سرمایه‌گذاری بسیار بالایی دارند، مثلاً برای احداث یک واحد پالایشی با ظرفیت ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام حداقل ۸ میلیارد دلار سرمایه نیاز است که فقط حاکمیت توان اجرای آن را دارد و اجرای چنین طرح‌هایی با استفاده از سرمایه‌های مردمی امکان‌پذیر نیست. بنابراین برای تأمین مالی این پروژه‌ها معمولاً از روش فاینانس[۱] خارجی استفاده می‌شود که تجربه ۲۵ سال اخیر کشور نشان داده تاکنون کمتر پروژه‌ی پالایشی در جذب فاینانس موفق بوده است.
هزینه سرمایه‌گذاری پایین و زمان احداث کوتاه؛ دو مزیت پالایشگاه‌های مقیاس کوچک
با توجه به اهمیت منابع مالی و نبود الگوی مناسب تأمین مالی برای طرح‌های پالایشی و نیاز به بنزین، گازوئیل و سایر محصولات الفینی و آروماتیکی، راهکاری که می‌تواند مورد بررسی قرار گیرد کاهش ظرفیت پالایشگاه‌ها به منظور کاهش هزینه‌های سرمایه‌گذاری و احداث سریع‌تر پالایشگاه‌ها در کشور است. در اینجا باید این نکته را متذکر شد که ظرفیت پالایشگاه به منظور کاهش منابع مالی مورد نیاز تغییر داده شده و فرآیندها و فرآورده‌های پالایشگاهی همانند پالایشگاه با ظرفیت بالا و تقاضای بازار است.
همچنین به سبب پایین بودن هزینه‌های ساخت پالایشگاه مقیاس کوچک، می‌توان از ظرفیت نقدینگی سرگردان کشور و هدایت آن‌ها به سمت این پروژه‌ها بهره برد. در واقع برای استفاده از نقدینگی و جذب سرمایه‌های مردمی باید برای این پروژه‌ها به اندازه کافی جذابیت اقتصادی ایجاد شود تا مردم و شرکت‌های خصوصی تشویق به سرمایه‌گذاری شوند. غیر از اعطای تنفس خوراک، اعطای مجوز صادرات فرآورده‌های نفتی به واحدهای پالایشگاهی با رویکرد تولید مواد شیمیایی و پلیمری باعث می‌شود که درآمد ارزی بالایی نصیب این واحدها و کشور شود. چراکه هم اکنون هیچ چیزی جذاب‌تر از درآمد ارزی برای یک بنگاه تولیدی نیست و اعطای این مجوز بر جذابیت این پروژه‌ها خواهد افزود.
پی‌نوشت:
[۱] Finance
انتهای پیام/ انرژی
