مسیر اقتصاد/ مسئله قیمتگذاری بنزین، یکی از مسائل چالشبرانگیز اقتصاد ایران در سالهای اخیر بوده است. در این برهه زمانی، که مجلس در حال بررسی و تصویب بودجه سال آینده است، لازم است که در مورد این مسئله، تصمیمگیری جدی صورت بگیرد. از یک سو، عدهای معتقدند که در سالهای اخیر قیمت بنزین در مقایسه با قیمت سایر کالاها، به نسبت بسیار ارزان مانده است. با توجه به تورمی که در سالهای اخیر بر کالاهای مختلف حاکم بوده است، ثابت ماندن قیمت بنزین منطقی نیست.
«قیمتگذاری پلکانی» الگوی عادلانه افزایش قیمت بنزین
از سوی دیگر، برخی معتقدند افزایش قیمت بنزین از دو جهت میتواند تأثیر جدی بر افزایش قیمت سایر کالاها و در نهایت تضعیف معیشت مردم داشته باشد. نخست، افزایش قیمت بنزین منجر به افزایش قیمت تمامشده کالاها میشود. دوم، افزایش قیمت بنزین میتواند بهعنوان یک لنگر انتظار تورمی عمل کند و انتظارات تورمی را افزایش دهد؛ افزایش انتظارات تورمی نیز میتواند منجر به افزایش قیمت سایر کالاها شود.
در چنین شرایطی، با بررسی جمیع جوانب موضوع، تداوم وضعیت موجود منطقی و صحیح نیست. در واقع، افزایش قیمت بنزین به عنوان بخشی از برنامه مدیریت مصرف ضروری است. در مقابل، افزایش شدید قیمتها، قطعا سیگنال منفی به اقتصاد کشور ارسال میکند. این سیگنال میتواند سیاست تثبیتی بانک مرکزی را که موفق به کنترل نرخ ارز شده است، به حاشیه براند و چرخهای از افزایش قیمتها را آغاز کند.
در چنین شرایطی، یک راهکار میانی عادلانهتری قابل تصور است که در صورت اجرای آن وضعیت موجود و مشکلات آن تداوم پیدا نمیکند و افزایش قیمتها نیز مشکلات جدی در معیشت مردم و انتظارات تورمی ایجاد نمیکند. برای تحقق این امر باید افزایش قیمت بر اساس الگوی پلکانی انجام شود تا ضمن عدم فشار قیمتی به مصارف محدود مردم، مصارف بالا و غیر متعارف هزینه به مراتب بیشتری برای مصرف انرژی بپردازند.
در الگوی پلکانی، به طور مثال، میتوان اولین پله قیمتی را با افزایش تنها ۵۰۰ تومانی از ۱۵۰۰ تومان به ۲۰۰۰ تومان رساند؛ پله بعدی نیز میتواند همان ۳۰۰۰ تومان باقی بماند؛ پلههای بعدی نیز در حدود ۵، ۷ و ۱۰ هزار تومان تعیین شود. در این شرایط با تعیین ۵ پله برای قیمت بنزین و تعیین سهمیه ۶۰ لیتری برای هرکدام، هزینه بنزین افراد متناسب با مصرف آنها به شکل تصاعدی افزایش مییابد و قیمت بنزین آزاد جایگاهداران نیز تا ۱۰ هزار تومان افزایش مییابد.
افزایش قیمت سوخت به تنهایی کافی نیست و باید با اقدامات غیرقیمتی همراه شود
آنچه مسلم است اینکه افزایش قیمت میتواند تحت شرایطی به کنترل مصرف کمک کند، اما این اقدام به تنهایی کافی نیست و نمیتوان انتظار داشت که با افزایش قیمت، مصرف سوخت به میزان قابل توجهی کاهش یابد. برای کنترل مصرف سوخت، علاوه بر افزایش قیمت، باید اقدامات غیرقیمتی دیگری نیز انجام شود. از جمله این اقدامات میتوان به بهبود مصرف سوخت خودروهای تولیدی، اسقاط خودروهای فرسوده، تنوعبخشی به سبد مصرفی سوخت خودروها و توسعه حمل و نقل عمومی اشاره کرد. بنابراین، افزایش قیمت بنزین در شرایط فعلی، ضروری است. اما باید توجه داشت که این اقدام در وهله اول باید در قالب الگوی پلکانی اجرایی شود تا اثرات معیشتی و تورمی آن کمتر باشد و در وهله بعدی باید با اقدامات غیر قیمتی و توسعهای همراه شود.
انتهای پیام/ انرژی
درچنین شرایطی افزایش قیمت میتواند باعث افزایش قیمت تمام کالاها شود وکسانی که ماشین ندارند ظلم درحق آنهاست
آقای کارشناس! میرهادی رهگشای درست میفرماین، بعد از اختلاص چای دبش خزانه خالی شده بنزینا رو افزایش بدین جا واسه اختلاص دیگه باز بشه