۰۳ آذر ۱۴۰۳

رهبر معظّم انقلاب: علاج برون رفت از مشکلات کشور «اقتصاد مقاومتی» است.

شناسه: ۱۶۵۸۴۲ ۱۸ مهر ۱۴۰۲ - ۱۳:۲۰ دسته: انرژی کارشناس: میثم فتحی محب
۰

با وجود افزایش قیمت گاز طبیعی در ماه گذشته میلادی در بازارهای اروپایی، پیش‌بینی‌ها حاکی از کاهش و تثبیت قیمت در ماه‌های آتی است. آذربایجان نیز به عنوان یکی از منابع گازی منطقه، به دلیل افزایش مصرف داخلی، حتی در تامین تعهدات صادراتی به کشورهای همسایه مشکل دارد. کاهش تقاضای گاز اروپا به دلایل متعدد از یک سو و کاهش گاز قابل صادرات آذربایجان از سوی دیگر، موجب شده است وعده افزایش صادرات گاز آذربایجان به اروپا دست کم برای ماه‌های آتی امکان تحقق نداشته باشد.

به گزارش مسیر اقتصاد قیمت گاز طبیعی در هاب انگلستان و هلند در ماه گذشته میلادی، حدود ۲۰ درصد افزایش یافته است. اما بر اساس نظر کارشناسان انرژی اروپایی، با وجود افزایش اخیر قیمت‌های لحظه‌ای در هاب‌های اروپایی، انتظار می‌رود که قیمت گاز اروپا در فصل زمستان تثبیت شود و در موقعیت نزولی قرار گیرد.

بازار گاز اروپا در وضعیت «نزولی» قرار خواهدگرفت

پس از قطع صادرات گاز روسیه به اروپا، منابع گاز اروپایی از نروژ، استرالیا، آذربایجان، قطر و آمریکا تأمین می‌شود. به همین دلیل قیمت گاز در دو سال گذشته افزایش شدیدی را تجربه کرد. اما در ۶ ماه اخیر، قیمت گاز پس از نوسانات شدید، تا حد زیادی تعدیل شد و در محدوده معقولی قرار گرفت. این ثبات قیمت پایدار نبود و در ماه گذشته میلادی، قیمت گاز در هاب‌های اروپایی، تا ۲۰ درصد افزایش یافت. کارشناسان اروپایی معتقدند افزایش قیمت‌های لحظه‌ای یک روند کوتاه‌ مدت و تحت تأثیر نگرانی‌های عرضه ناشی از «تعمیرات طولانی‌مدت» در تأسیسات نروژی مانند میدان گازی اسکارو در آب‌های اروپا و اعتصابات کارگران و شرایط تعمیر و نگه‌داری در صنایع LNG استرالیا بود.

متناسب با تغییر سیاست صنعتی اروپا، ایجاد محدودیت در استفاده از گاز طبیعی و دمای ملایم در ماه‌های آتی، میزان تقاضای گاز در صنایع و مصارف خانگی اروپا روندی کاهش خواهد داشت. به طوری‌که قیمت قراردادهای آتی گاز در ماه نوامبر ثابت مانده و قیمت معاملات آتی دسامبر بیش از دو درصد کاهش یافته است. هنگامی‌که قیمت‌های فعلی بالاتر از قیمت‌های آتی است، بازار گاز در هاب‌های اروپایی در موقعیت «نزولی» قرار می‌گیرد و سرمایه گذاران، سرمایه خود را از سراسر بازارهای گازدر اروپا خارج خواهند کرد. همچنین سطح ذخیره‌سازی گاز کشورهای اروپا در شرایط فعلی ۹۵ درصد است و این موضوع در ماه‌های آتی فشار نزولی بر قیمت‌های کوتاه‌مدت را افزایش می‌دهد.

وضعیت نامشخص افزایش صادرات گاز آذربایجان به اروپا

در سال گذشته، اتحادیه اروپا و باکو، برای دو برابر کردن حجم گاز صادراتی به اروپا و رساندن صادرات گاز به بیش از ۲۰ میلیارد متر مکعب در سال، توافق کردند. اما به واسطه روند نزولی تقاضای اروپا، اجرای این طرح در حال حاضر متوقف شده و خریداران گاز در اروپا، تاکنون وضعیت درخواست یا عدم درخواست این میزان گاز را تأیید نکرده‌اند.

بر اساس این طرح، قرار بود گاز آذربایجان از مسیر ترکیه به یونان صادرشده و خطوط لوله در کشور ترکیه، توسعه یابد و ظرفیت خطوط لوله ترکیه به یونان به ۳۱ میلیارد متر مکعب در سال برسد. اما بر اساس اعلام وزیر انرژی ترکیه، تاکنون پیمانکاران میادین اصلی گاز آذربایجان و اپراتورهای سه خط لوله گاز صادراتی به اروپا تاکنون تأییدیه افزایش صادرات گاز به اروپا را دریافت نکرده‌اند و وجود بازار برای گاز صادراتی به اروپا مشخص نیست.

صادرات گاز آذربایجان به اروپا نهایتا به ۱۱.۶ میلیارد متر مکعب می‌رسد

علاوه بر نامشخص بودن تقاضای اروپا، صادرات گاز آذربایجان به اروپا شرایط پیچیده‌ای دارد. باکو تعهداتی برای صادرات گاز به کشورهای همسایه همچون گرجستان و ترکیه دارد و میزان تقاضای داخلی این کشور هم در حال افزایش است. در این شرایط صادرات گاز به کشورهای اروپایی مستلزم طی یک قرارداد بسیار پیچیده سوآپ گاز با ترکمنستان و ایران محقق می‌شود و گسترش آن نیازمند مشارکت‌ ایران است. اما میزان گسترش قرارداد سوآپ، به واسطه تحریم‌های شدید بین‌المللی ایران، همچنان مشخص نیست و نمی‌توان انتظار داشت که گاز ایران هم به اروپا صادر شود.

پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد صادرات گاز آذربایجان به اروپا، از ۱۱.۴ میلیارد مترمکعب در سال گذشته، نهایتا به ۱۱.۶ میلیارد متر مکعب برسد و قرارداد افزایش صادرات گاز همچنان نامشخص بماند. اما با توجه به اینکه قیمت‌گذاری گاز در منطقه غرب آسیا مخصوصا در کشور ایران متأثر از قیمت دو هاب اروپایی است، متناسب با کاهش قیمت گاز در اروپا و جذابیت اقتصادی این طرح برای کشورهای اروپایی، افزایش صادرات گاز آذربایجان به اروپا با همکاری ایران دور از انتظار نیست.

منابع:

cityam.com

eurasianet.org

انتهای پیامانرژی



جهت احترام به مخاطبان فرهیخته، نظرات بدون بازبینی منتشر می شود. لطفا نظرات خود را جهت تعميق و گسترش بحث ارائه نمایید. نظرات حاوی توهين، افترا و تهمت به ديگران پاک می شود.