کامران ندری اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع)، در گفتگو با مسیر اقتصاد با اشاره به اینکه تورم‌های بالا مورد توصیه هیچ اقتصاددانی در هیچ کجای دنیا نیست، اثرات رکود تورمی بر قدرت خرید و رشد و سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران را تبیین کرد.
اثر رکود تورمی اقتصاد ایران بر قدرت خرید
وی با تاکید بر اثرگذاری تورم بر قدرت خرید، گفت: دو نوع قدرت خرید را می‌توان برشمرد؛ قدرت خرید خود پول و قدرت خرید درآمدی پول که قدرت خرید خود پول معادل ارزش واحد پولی است. تورم ارزش و قدرت خرید پول را کاهش می‌دهد. امروز با ۱ واحد پول می‌توانیم ۱ واحد از کالا را خریداری کنیم اما با وقوع تورم برای خریداری ۱ واحد کالا نیاز به ۲ واحد پول است که یعنی قدرت خرید پول یا ارزش آن کاهش یافته است.
ندری ادامه داد: قدرت خرید درآمدی به معنای توانایی خرید کالا و خدمات توسط واحد پولی است. قدرت خرید درآمدی نسبت درآمدها به هزینه‌هاست. تورم هزینه‌ها را افزایش می‌دهد که اگر درآمدها نیز به اندازه هزینه‌ها رشد کند، آنگاه قدرت خرید درآمدی کاهش پیدا نمی‌کند. اما در کشور ایران تورم منجر به کاهش قدرت خرید درآمدی می‌شود زیرا به طور معمول درآمدهای خانواده‌ها که عمد‌ه‌ی آن‌ها را طبقه کارمند و کارگر تشکیل می‌دهد، به اندازه تورم افزایش نمی‌یابد و لذا با تورم قدرت خرید درآمدی نیز کاهش پیدا می‌کند.
اثرات منفی تورم بر تضعیف رشد اقتصادی
عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع) با اشاره به اینکه این اجماع تقریبا بین اقتصاددانان وجود دارد که تورم‌های بالا به رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری لطمه وارد می‌کند، گفت: تورم ظرفیت و توان تولید را کاهش می‌دهد. در مدل‌های رشد اقتصادی بحث می‌شود که اقتصاد به اندازه مجموع نرخ رشد جمعیت و فناوری (n + g) رشد می‌کند. همه معتقند که تورم بر نرخ رشد فناوری اثر مستقیم دارد و آن را کاهش می‌دهد به علاوه اینکه اثر غیرمستقیم بر روی نرخ رشد جمعیت دارد زیرا ایجاد مشکلات اقتصادی منجر به تجدید نظر افراد جامعه برای فرزندآوری و در نهایت منجر به کاهشی شدن رشد جمعیت یا کاهش جمعیت خواهد شد.
ندری گفت؛ هرچند اقتصاددانان بین تورم کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته تفکیک قائل می‌شوند اما تورم بالا را هیچ اقتصاددانی برای هیچ کشوری علی‌الخصوص در بلندمدت پیشنهاد نخواهد کرد. در کوتاه مدت ممکن است به دلیل عدم موفقیت کامل سیاستگذاری، تورم به سطح بالا برسد که مسئله‌ای نیست اما اگر این تورم به طور مثال ۴ سال بخواهد ادامه پیدا بکند، کدام اقتصاددانی آن را تایید می‌کند؟
مسئله‌ی تورم در بازارهای انحصاری
در انتها این کارشناس اقتصادی با توجه به ویژگی‌های بازار انحصاری گفت: تورم در بازارهای انحصاری اینرسی دارد زیرا خریدار چاره‌ای جز خریدن کالا ندارد و بنگاه انحصاری نیز تا زمانی که مشاهده کند خریدار وجود دارد، قیمت را بالا می‌برد. کسانی که بنگاه‌های انحصاری دارند باتوجه به اینکه حداقل دستمزد را به صورت ثابت پرداخت می‌کنند با وقوع تورم و افزایش قیمت‌ها، ما به تفاوت بیشتری نیز بدست می‌آورند زیرا مانند گذشته دستمزدها را در دستمزد حداقل پرداخت می‌کنند اما سود ناشی از افزایش قیمت‌ها نصیب آن‌ها می‌شود. یعنی درآمد خانوارهایی که به این بنگاه‌های انحصاری متصل هستند افزایش پیدا می‌کند که خیلی ناعادلانه است. از منظر اقتصاد اسلامی نیز این ناعادلانه‌ترین شکل سرمایه‌داری که ایجاد شده است.
انتهای پیام/ پول و بانک
