به گزارش مسیر اقتصاد هند در حال مذاکره با کشورهای جنوب شرقی آسیا مانند سنگاپور و تایلند، برای تسهیل تجارت فرامرزی برق تولیدشده از انرژی‌های تجدیدپذیر (RE) است. این پروژه شامل ایجاد اتصالات شبکه زیر آب و سطح زمین بوده که با هدف افزایش فروش برق تولیدی در مناطق مرزی هند از جمله نپال، بنگلادش، بوتان و میانمار با ظرفیت انتقال حدود ۴۴۲۳ مگاوات است. این اقدام در راستای تعمیق روابط دیپلماتیک هند در منطقه تلقی می‌شود و بلندپروازی دهلی برای تبدیل شدن به تولیدکننده بزرگ برق را نمایان می‌کند. اگر هند موفق به امضای این توافقنامه‌ها شود، نه تنها دیپلماسی انرژی خود را با آسیای جنوب شرقی تقویت می‌کند، بلکه موقعیت خود را به عنوان یک تولیدکننده مهم انرژی تجدیدپذیر منطقه‌ای تثبیت خواهد کرد.
همکاری هند و آسیای جنوب شرقی با محوریت انرژی
در حالی که کشورهای جنوب شرقی آسیا مایل به ایجاد یک شبکه منطقه‌ای برای تجارت چندجانبه انرژی هستند، اما به دلیل چالش‌های مختلف هنوز پیشرفت اندکی حاصل شده است. تقاضای انرژی منطقه نیز به دلیل رشد اقتصادی به میزان قابل توجهی افزایش یافته است، اما تا حد زیادی متکی به سوخت‌های فسیلی بوده که منجر به افزایش انتشار دی اکسید کربن می‌شود. از همین روی، پیگیری هند برای تولید انرژی‌های تجدیدپذیر با افزایش ظرفیت نصب شده از ۱۱۵.۹۴ گیگاوات در مارس ۲۰۱۸ به ۱۷۲ گیگاوات در مارس ۲۰۲۳ نتایج چشمگیری داشته است. تصمیم راهبردی هند برای ایجاد ائتلاف با کشورهای آسیای جنوب شرقی در این مقطع حساس، نشان از تلاش هماهنگ برای تقویت همکاری‌های منطقه‌ای دارد.
به نظر می‌رسد اهمیت سرمایه‌گذاری‌های هدفمند در امنیت انرژی افزایش یافته است زیرا چشم‌انداز انرژی جهانی دستخوش تحولات اساسی می‌شود. در تمام سناریوهای پیش بینی شده، تقاضا برای برق و رشد تصاعدی تولید از منابع تجدیدپذیر متغیر مانند باد و فتوولتائیک خورشیدی افزایش می‌یابد. تضمین موثر امنیت عرضه برق در این زمینه مستلزم تخصیص منابع برای توسعه شبکه، مدیریت سمت تقاضا، دیجیتالی شدن، تقویت انعطاف پذیری سایبری و استراتژی دقیق بین منطقه‌ای است. کشورها از اقدامات سیاستی برای فاصله گرفتن تدریجی از وابستگی به نفت استقبال می‌کند، اما حفظ ذخایر نفت به عنوان محافظی در برابر اختلالات عرضه همچنان اهمیت دارد. چندین کشور آسیای جنوب شرقی با تلاش به دنبال ایجاد ذخایر استراتژیک هستند، البته ویتنام قبلاً چنین ابتکاری را عملیاتی کرده است.
هند در راستای اهداف و آرزوهای خود، افزایش ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر از جمله نیروگاه‌های آبی را در دستور کار قرار داده که هدف آن دستیابی به ۵۰۰ گیگاوات تا سال ۲۰۳۰ بوده که میزان کنونی آن ۱۷۷ گیگاوات است. در این راستا، پارک‌های خورشیدی برای تولید ظرفیت جدید ایجاد شدند. این اقدامات نه تنها نوید کاهش اتکا به سوخت‌های فسیلی را می‌دهد، بلکه دسترسی بیشتر به انرژی خورشیدی را برای دوره‌های طولانی روز نیز بهبود می‌بخشد.
تقویت نفوذ سیاسی و اقتصادی هند در منطقه
دولت نارندرا مودی، نخست وزیر، در اقدامی راهبردی برای مقابله با نفوذ منطقه‌ای چین، درهم تنیدگی سیاسی و اقتصادی خود با کشورهای همسایه را تقویت می‌کند. بنابراین، مقامات انرژی هند در جریان مذاکرات وزرای G-۲۰ در ژوئیه ۲۰۲۳ ابتکارات خود در بخش انرژی را مطرح کردند. با درک اهمیت حمایت کشورهای عضو G-۲۰، این گفتگوها به عنوان نقاط عطف در تضمین حمایت مالی و توسعه دهندگان پروژه تلقی می‌شود. در اقدامی مهم، هند از همکاری EDF فرانسه برای تدوین چارچوب نظارتی جامع با هدف مقابله با چالش‌ها استفاده کرده است. مهمترین این موانع ایجاد ساختار قیمت گذاری مناسب است. برای نمونه، پیوند شبکه برق هند با میانمار از اهمیت راهبردی برخوردار است، گامی که نه تنها ثبات شبکه منطقه‌ای را در میانمار تقویت می‌کند، بلکه انتقال آن به تایلند و حتی گسترش آن به مناطق آسیای شرقی را نیز تسهیل می‌کند.
چالش‌های هند در اتصال شبکه برق منطقه‌ای
یکی از مانع اساسی در مسیر تلاش دهلی، پیچیدگی در ارتقاء توان انتقالی شبکه منطقه‌ای به‌هم پیوسته است. هرچند جذابیت اتصالات شبکه فرامرزی، توجه سرمایه‌گذاران و دولت‌ها از اروپا تا آسیای جنوب شرقی را به خود جلب کرده، افزایش هزینه‌های مرتبط با زیرساخت‌های کابل زیر دریایی، افزایش قیمت مواد خام ضروری مورد نیاز برای توسعه شبکه و تنش‌های ژئوپلیتیکی امکان‌پذیری چنین اقدامات بلندپروازانه‌ای را با تردید مواجه کرده است. از همین روی، باوجود حرکت دهلی نو در این مسیر، رعایت احتیاط دقیق در پیمایش این زمین پیچیده با پویایی‌های ژئوپلیتیکی و ملاحظات اقتصادی چندوجهی، ضروری می‌شود.
هند باید رویکردی دوجانبه داشته باشد. از یک سو، باید نقش راهبردی در جنوب شرقی آسیا داشته و حرکت و دام احتمالی را به دقت ارزیابی کند. از سوی دیگر، باید بر تقویت ظرفیت خود برای اجرای یکپارچه پروژه‌ها تمرکز کند که نه تنها مستلزم استقرار مؤثر منابع است، بلکه مهارت و تخصص لازم برای تبدیل وعده‌های بلندپروازانه به واقعیت‌های ملموس را می‌طلبد. در واقع، گرایش هند به سمت همکاری منطقه‌ای انرژی مستلزم حرکت هوشمندانه و محتاطانه در میان پیچیدگی‌های مالی، فنی و ژئوپلیتیکی است تا نه تنها از مزایای همکاری انرژی بهره ببرد، بلکه از نظر استراتژیکی نیز خود را به عنوان شریکی توانمند و قابل اعتماد در چشم انداز بین‌المللی انرژی معرفی کند.
منبع: دیپلمات
انتهای پیام/ انرژی
