مسیر اقتصاد/ در شرایط فعلی اقتصاد ایران بخش تولید با مخاطرات فراوانی مواجه است و از طرف دیگر سوداگری در بازارهای دارایی از جمله املاک، ارز و خودرو، دارای سود تضمینی و کمترین ریسک است. فعالان بخش تولید برای شروع به فعالیت باید برای اخذ مجوز تلاش کنند، با ریسک‌های زیادی از جمله در زمینه افزایش قیمت نهاده‌ها و سود تسهیلات بانکی مواجه هستند، مقدار سودی که کسب می‌کنند در بسیاری از مواقع با نرخ تورم برابری می‌کند و در نهایت نقدشوندگی سرمایه آن‌ها نیز پایین است.
اما در مقابل افرادی که سرمایه خود را صرف دلالی و سوداگری در بازارهای املاک، ارز و خودرو کرده‌اند، نیازی به اخذ مجوز ندارند، هیچ ریسکی سرمایه آن‌ها را تهدید نمی‌کند، هیچ مالیاتی نمی‌پردازند، میزان سود آن‌ها همواره فاصله زیادی با نرخ تورم عمومی در کشور دارد و در نهایت نقدشوندگی سرمایه آن‌ها بسیار بالاست. این معادله که سال‌هاست در اقتصاد ایران حاکم است، موجب شده سرمایه‌ها به جای بخش تولید به سمت سوداگری در بازارهای دارایی سوق پیدا کنند.
مالیات بر عایدی سرمایه نیاز امروز اقتصاد ایران
بنابراین تنها زمانی می‌تواند به رونق تولید و تقویت بخش مولد اقتصاد امیدوار بود، که معادله فوق به نفع فعالیت‌های مولد تغییر کند. برای این مهم لازم است از طرفی محدودیت‌های پیش روی تولید برداشته شود و از طرف دیگر بازارهای پرسود اما غیرمولد فعلی نیز با اعمال مالیات‌های بازدارنده محدود شوند. مالیات بر عایدی سرمایه، پایه مالیاتی است با همین هدف طراحی شده و سابقه‌ای بیش از ۱۰۰ سال در اقتصاد کشورهای پیشرفته دارد.
به طور طبیعی تنها راهی که میتوان سرمایه‌ها را به سمت بخش تولید سوق داد، وضع مالیات بازدارنده از کسب سود در بازارهای دارایی است. اما در طول دهه‌های اخیر اقتصاد ایران از این ابزار مهم مالیاتی محروم مانده است.
چرا اتاق بازرگانی با مالیات بر عایدی سرمایه مخالف است؟
وضع موجود البته ذی نفعانی قدرتمند دارد؛ افرادی که در حال حاضر به کسب سودهای کلان در بازارهای دارایی مشغول هستند و اعمال مالیات بر عایدی سرمایه می‌تواند مسیر کسب درآمد آن‌ها را مختل کند. به طور خاص اتاق بازرگانی همواره خود را نماینده فعالین بخش خصوصی معرفی کرده است اما نمایندگان رسمی این اتاق در محافل کارشناسی و همچنین مجامع تصمیم سازی، از تصویب قانونی اثرگذار برای محدودسازی سفته بازی و دلالی در اقتصاد ایران جلوگیری کرده‌اند.
علاوه بر این برخی بانک‌ها که در بازار دارایی‌ها، از جمله املاک و ارز فعالیت زیادی دارند، نیز از جمله ذی نفعان وضعیت نابسامان فعلی هستند که به روش‌های مختلف از تصویب قانونی بازدارنده با عنوان مالیات بر عایدی سرمایه، جلوگیری کرده‌اند.
مالیات بر عایدی سرمایه باید بازدارنده باشد
نکته بسیار مهم در این زمینه اینکه قانون مالیات بر عایدی سرمایه باید به نحوی بازدارنده و با کمترین معافیت و استثناء به تصویب برسد؛ چراکه در غیر اینصورت معافیت‌ها و استثنائات قانون به مسیری برای تداوم کسب سود از دلالی و سوداگری در اقتصاد ایران تبدیل می‌شود و تفاوتی جدی در وضعیت موجود رقم نخواهد زد.
در حال حاضر طرح مالیات بر عایدی سرمایه در نوبت بررسی در صحن علنی مجلس قرار دارد و از نمایندگان مجلس انتظار می‌رود در بررسی این قانون حیاتی نهایت دقت را به خرج دهند و از وضع معافیت‌های گسترده یا تصویب نرخ‌های پایین در آن جلوگیری نمایند.
انتهای پیام/ مالیات
