به گزارش مسیر اقتصاد بعد از پایان جنگ جهانی دوم، آمریکا و متحدانش تلاش کردند نظم جدیدی را در عرصه جهانی حاکم کنند و ایجاد نهادهای اقتصادی با هدف کنترل تبادلات اقتصادی، مالی و تجاری، یکی از اقداماتی بود که برای کنترل نظم جدید حاکم بر جهان انجام دادند. در دوران بعد از جنگ جهانی دوم آمریکا و متحدانش نهادهای متعددی از جمله صندوق بین‌المللی پول (IMF)، سازمان تجارت جهانی (WTO) و بانک جهانی (WB) را در عرصه اقتصاد بین‌الملل ایجاد کردند و کشورهای جهان را به سمت عضویت در این نهادها سوق دادند. هدف اصلی از ایجاد این نهادها بازسازی اروپای ویران شده پس از جنگ جهانی، مبارزه با فقر و رفع منازعات اقتصادی از طریق مذاکرات مسالمت آمیز عنوان شده بود.
کشورهای غربی به دنبال اخراج روسیه از IMF، WTO و بانک جهانی
اما اکنون که به دلیل وقوع درگیری نظامی بین روسیه و اوکراین، بعد از جنگ جهانی دوم، بار دیگر جنگی در بین کشورهای اروپایی در گرفته است که یک سر آن دولتی طرفدار کشورهای غربی است، این کشورها در حال بررسی گزینه‌های پیش رو برای تنبیه بیشتر روسیه و حتی اخراج این کشور از نهادهای جهانی همچون IMF، WTO و بانک جهانی هستند.
درصورتی که این تصمیم عملیاتی شود، عملا به معنی پایان دادن به دکترین «مشارکت دادن کشورهای کمونیست در ایجاد نظم جهانی به جای دوری از آن‌ها» خواهد بود. برخی مقامات کشورهای غربی معتقدند روسیه اکنون به مرحله‌ای رسیده است که قصد همکاری با غرب در شکل دادن به نظم جهانی مد نظر آن‌ها را ندارد و در این مرحله بهتر است هرگونه همکاری بین‌المللی با این کشور را قطع کنند. نهادهایی جهانی همچون IMF، WTO و بانک جهانی از سوی کشورهای غربی و برای تحقق نظم مورد نظر این کشورها تاسیس شده‌اند و مقامات غربی معتقدند در داخل این نهادها گزینه‌های لازم برای تنبیه کشورهای متخاصم تعبیه نشده و بنابراین تنها راه موجود اخراج کشورهای متخاصم است.
اجرای قوانین IMF در راستای حفظ منافع غرب
روسیه از سال ۱۹۹۲ و بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، به عضویت صندوق بین‌المللی پول درآمد. بر اساس توافقنامه شکل گیری این نهاد بعد از جنگ جهانی دوم، هیچ عضوی اجازه ندارد علیه عضوی دیگر حمله نظامی به راه بیندازد؛ اما این اقدامی است که از ابتدای شکل گیری IMF بارها از سوی کشورها، خصوصا آمریکا انجام گرفته اما هیچ تنبیهی از سوی این نهاد برای این اقدام در نظر گرفته نشده است.
اکنون کشورهای غربی قصد دارند با استناد به همین مسئله و به جرم عدم پایبندی به توافقنامه شکل گیری IMF، روسیه را از این نهاد اخراج کنند. تعلیق عضویت یا اخراج روسیه از صندوق بین‌المللی پول نیازمند رای کشورهایی است که مجموعا به ترتیب ۷۰ یا ۸۵ درصد از حق رای این نهاد را در اختیار دارند.
۱۹ سال تلاش روسیه برای عضویت در WTO از دست می‌رود
روسیه بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، به مدت ۱۹ سال در تلاش بود با رعایت شروط سازمان تجارت جهانی، به عضویت این نهاد در آید. اما اکنون آمریکا، اروپا و متحدین آن‌ها به سرعت اجرای قوانین WTO در تجارت با روسیه را کنار گذاشته و برخلاف قوانین این نهاد، تحریم‌های متعددی علیه این کشور اتخاذ کرده‌اند.
اما تلاش کشورهای غربی به اینجا ختم نمی‌شود و آن‌ها علاوه بر تعلیق روند عضویت بلاروس، به عنوان همکار روسیه در جنگ اوکراین، در حال بررسی گزینه اخراج روسیه از WTO نیز هستند. بر اساس قوانین، تعلیق عضویت یا اخراج روسیه از WTO نیز به ترتیب به دو سوم و سه چهارم از آرای اعضای این نهاد نیاز دارد. بلاروس نیز از سال ۱۹۹۳ و به مدت نزدیک به سه دهه برای عضویت در WTO تلاش کرده اما این تلاش‌ها با موانع بزرگی از سوی کشورهای غربی مواجه شده است.
توقف فعالیت بانک جهانی در روسیه و بلاروس
بانک جهانی دیگر نهادی است که بعد از درگیری روسیه و اوکراین، کلیه فعالیت‌های خود در دو کشور روسیه و بلاروس را متوقف کرد. این نهاد جهانی که مسئول اعطای وام برای پروژه‌های توسعه‌ای است، اکنون ۵۱۱ میلیون دلار وام به بلاروس اعطا کرده که باید تا سال ۲۰۲۵ بازگردد و به تازگی یک وام ۳.۵ میلیارد دلاری برای یک پروژه هواشناسی به روسیه پرداخت نموده است. کشورهای غربی در تلاشند با استناد به عدم پایبندی روسیه به مفاد توافقنامه عضویت در بانک جهانی، این کشور را از این نهاد نیز اخراج کنند.
بانک اروپایی بازسازی و توسعه نیز دیگر نهادی است که کشورهای غربی در تلاشند به عضویت روسیه در آن پایان دهند. هدف این نهاد اعطای وام برای پروژه‌های بازسازی و زیرساختی به کشورهای اروپایی عنوان شده است.
منبع: رویترز
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
