به گزارش مسیر اقتصاد هرچند در سال ۲۰۲۱ میلادی روند کنار گذاشتن محدودیت‌های ناشی از کرونا از سوی کشورهای جهان به مرور آغاز شد، اما به دلایلی همچون محدودیت‌های زنجیره تامین و کمبود عرضه انرژی، تجارت جهانی در این سال نیز با چالش‌های جدی مواجه بود. با وجود این کشور چین توانست در عرضه تجارت خارجی پیشرفت‌های متعددی حاصل کند و به طور خاص روابط دوجانبه خود را با کشورهای قاره آفریقا توسعه دهد.
تجارت چین و قاره آفریقا در سال گذشته ۳۵ درصد رشد کرد
بر اساس آمار، تجارت دوجانبه چین با کشورهای قاره آفریقا در سال ۲۰۲۱ میلادی ۳۵ درصد رشد کرد و به بالاترین میزان در طول تاریخ رسید. بر اساس آمار گمرک چین در این سال واردات و صادرات چین از کشورهای آفریقایی به بیش از ۲۵۴ میلیارد دلار بالغ شد.
همچنین انتظار می‌رود روند رشد تجارت دوجانبه چین و کشورهای آفریقایی در سال‌های آینده نیز تداوم یابد؛ چراکه توسعه تجارت با آفریقا یکی از اولویت‌های چین در عرصه تجارت خارجی قرار دارد.
حرکت از سرمایه گذاری دولتی به تجارت و همکاری دوجانبه
حضور چین در قاره آفریقا و توسعه تجارت دوجانبه با این کشورها با سرمایه‌گذاری‌های گسترده شرکت‌های دولتی چین آغاز شد و همچنان نیز این سرمایه‌گذاری‌ها سهم خوبی در این روابط دارد. اما آمار نشان می‌دهد چین به مرور زمان تمرکز خود را از سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های قاره آفریقا به سمت توسعه تجارت کالایی و همکاری در پروژه‌های اقتصادی سوق داده است.
توسعه روابط دوجانبه چین با کشورهای آفریقایی از اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی شدت گرفت و در سال ۲۰۰۰ انجمن همکاری چین-آفریقا با جضور تعداد زیادی از کشورهای این قاره آغاز به کار کرد. هدف این انجمن توسعه روابط دوجانبه در حوزه‌های اقتصادی و دیپلماتیک عنوان شده است. در نشست سال ۲۰۲۱ این انجمن، مقامات چینی به طور رسمی اعلام کردند که از این پس قصد ندارند حضور شرکت‌های دولتی را به عنوان لنگر اصلی توسعه روابط قرار دهند و قصد دارند شرایط را برای حضور بیشتر شرکت‌های خصوصی در این زمینه فراهم کنند.
نیاز آفریقا به سرمایه‌گذاری چین در توسعه زیرساخت‌ها
به طور خاص دولت چین در سال ۲۰۱۸ میلادی مبلغ ۶۰ میلیارد دلار را برای سرمایه‌گذاری مستقیم در زیرساخت‌های کشورهای آفریقایی در نظر گرفته بود اما این رقم در سال گذشته میلادی برای اولین بار کاهش یافت و به ۴۰ میلیارد دلار رسید.
این درحالیست که نیاز قاره آفریقا به سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت‌ها سالانه ۱۳۰ تا ۱۷۰ میلیارد دلار برآورد شده است و کاهش نقش دولت چین، به عنوان اصلی ترین منبع تامین مالی پروژه‌های زیرساختی این قاره، خبر خوشی برای این کشورها محسوب نمی‌شود. در عین حال دو طرف امیدوارند با فراهم کردن شرایط، شرکت‌های خصوصی جای دولت چین را در این سرمایه‌گذاری پر کنند.
بر اساس آمار در طول سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری نهادهای دولتی چین در توسعه زیرساخت‌های قاره آفریقا از ۸ نهاد توسعه‌ای جهانی و منطقه‌ای شامل بانک جهانی بیشتر بوده است و عملا چین نقش اصلی را در این زمینه به عهده دارد.
چشم انداز ۲۰۳۵ همکاری دوجانبه چین-آفریقا
در نشست سال ۲۰۲۱ انجمن همکاری چین-آفریقا از سند چشم انداز ۲۰۳۵ همکاری دوجانبه نیز رونمایی شد که اولین برنامه مشترک توسعه روابط دوجانبه شامل دورنمای میان مدت و بلندمدت همکاری محسوب می‌شود.
بر اساس این سند چین ۸ زمینه همکاری را با کشورهای آفریقایی در نظر گرفته است و متعهد شده است با واردات بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار کالا از قاره آفریقا در بازه ۳ ساله، تراز مثبت تجاری با این کشورها را تا جای ممکن کاهش دهد. به طور خاص قرار است تولیدات کشاورزی قاره آفریقا، از جمله قهوه، پنبه و کائوچو سهمی قابل توجه در تعهد ۳۰۰ میلیارد دلاری واردات چین از این قاره داشته باشد.
نکته حائز اهمیت اینکه بیشترین میزان واردات چین از کشورهای آفریقایی در سال ۲۰۱۳ میلادی رقم خورد که در آن سال چین بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار از این کشورها کالا وارد کرد. اما از آن زمان میزان واردات چین از آفریقا روندی نسبتا نزولی داشته است. از این رو چین متعهد شده است بار دیگر میزان واردات خود را به سطح سال ۲۰۱۳ برساند.
منبع: اویل پرایس
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
