به گزارش مسیر اقتصاد بر اساس گزارش اطلاعات و صورت‌های مالی تلفیقی بانک آینده در دوره منتهی به اسفند ماه سال ۱۳۹۹ که در سایت کدال منتشر شده است[۱]، این بانک حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان سود از محل پرداخت تسهیلات دریافت کرده، درحالیکه ۳۸ هزار میلیارد تومان سود به سپرده‌های خود پرداخت نموده است.
در جدول زیر صورت‌های مالی بانک آینده در دو سال اخیر نشان داده شده است:
زیان ۲۸ هزار میلیارد تومان بانک آینده از عملیات بانکی
این بدان معنی است که بانک آینده در دوره منتهی به اسفند ۹۹ از محل عملیات بانکی (جذب سپرده و پرداخت تسهیلات) ۲۸ هزار میلیارد تومان زیان کرده و عملا فعالیت بانکی این بانک، بسیار ضررده بوده است. آنچه در عموم از عملیات یک بانک متصور است، دریافت سپرده‌های خرد و پرداخت تسهیلات به فعالیت‌های اقتصادی و توزیع سود حاصل از این فعالیت‌ها بین سپرده‌های مردمی است. اما صورت‌های مالی بانک آینده نشان می‌دهد این بانک از محل این فعالیت، زیانی معادل ۲۸ هزار میلیارد تومان در دوره منتهی به اسفند ۹۹ ایجاد کرده است.
اقتصاددانان انتظار دارند چنانچه بانکی از محل تسهیلات پرداختی، سود کافی به دست نمی‌آورد، توان پرداخت سود بالا به سپرده ها را نیز نداشته باشد و به مرور سود پرداختی را کاهش دهد تا دست کم از میزان زیان خود بکاهد؛ اما عملکرد بانک آینده این فرض اساسی در عملیات بانکی را زیر سئوال برده است که به نوعی دلیل عدم کاهش نرخ بهره بانکی با وجود رکود گسترده در کسب و کارها را نیز توضیح می‌دهد.
چرا بانکی با ۳۰ هزار میلیارد تومان زیان انباشته به فعالیت ادامه می‌دهد؟
صورت های مالی بانک آینده نشان می‌دهد این بانک در دوره منتهی به اسفند ۱۳۹۹ در مجموع زیانی ۳۰ هزار میلیارد تومانی را ثبت کرده که عمده آن مربوط به زیان در عملیات بانکی (دریافت سپرده و پرداخت تسهیلات) است. عملکرد این بانک در سال های قبل از آن نیز تفاوت چندانی با سال ۹۹ ندارد. به طور خاص در دوره منتهی به اسفند ۱۳۹۸ نیز بانک آینده در مجموع زیانی در حدود ۱۶ هزار میلیارد تومان به ثبت رسانده بود و در این سال نیز در عملیات دریافت سپرده و پرداخت تسهیلات، بسیار نا امید کننده عمل کرده است.
به طور معمول اگر بنگاهی در چند سال متوالی عملکردی این چنین و با ضررهای هنگفت داشته باشد، باید از گردونه فعالیت اقتصادی خارج شود و دارایی‌های آن به نفع طلبکاران ضبط گردد. اما درخصوص بانک‌ها مسئله متفاوت است. بانک‌ها به پشتوانه نظارت بسیار ضعیف و ناکارآمد بانک مرکزی، هر میزان که بخواهند میتوانند از قدرت خلق پول خود استفاده کنند و با خلق پول جدید، ضررهای خود را بپوشانند.
قدرت خلق پول یک اختیار حاکمیتی است که در اختیار بانک‌ها قرار گرفته تا از آن در جهت رونق تولید و چرخاندن چرخ اقتصاد کشور استفاده نمایند؛ اما انفعال در نظارت بر این قدرت حاکمیتی از یک طرف و عدم شفافیت دقیق در عملکرد بانک‌ها از طرف دیگر، موجب شده است این اختیار حاکمیتی به مراتب بیش از آنکه در راستای منافع ملی مورد استفاده قرار گیرد، در راستای منافع عده‌ای معدود به کار بسته شود.
مردم تا چه زمانی باید تاوان عملکرد نامطلوب بانک‌ها را بدهند؟
خلق پول بدون پشتوانه بانک‌ها که نه برای ایجاد رونق تولید و اشتغال، بلکه صرفا به عنوان پوششی بر عملکرد ضعیف بانک‌ها، مورد استفاده قرار میگیرد، نتیجه‌ای جز افزایش افسارگسیخته نقدینگی و ایجاد تورم کنونی نداشته است و به این ترتیب هزینه ناکارآمدی و عملکرد نامطلوب بانک‌ها، به واسطه قدرت خلق پول از جیب مردم پرداخت شده است.
از بانک مرکزی و وزارت اقتصاد انتظار میرود هرچه سریعتر به فعالیت‌های مخرب این بنگاه‌های ضررده پایان دهند و به این ترتیب علاوه بر حرکت در مسیر کاهش تورم در اقتصاد کشور، شرایط را برای استفاده از قدرت خلق پول در راستای ایجاد رونق تولید و اشتغال فراهم نمایند.
پینوشت:
[۱] سایت کدال اطلاعات و صورت‌های مالی بانک آینده
انتهای پیام/ پول و بانک
بانک مرکزی کجاست؟ دقیقا داره چه کار میکنه؟ اصلا نباشه هم تغییری در این روند ایجاد میشه؟ بعد آقایون به دنبال استقلال بانک مرکزی از دولت هستند؛ بانک مرکزی الان توسط بانک های خصوصی و سرمایه دارهای زالو صفت گروگان گرفته شده؛ باید با جنگ و خونریزی آزاد بشه، با حرف های نایس و انتقادهای دلسوزانه به جایی نخواهیم رسید.