محمدحسین ملائک سفیر اسبق جمهوری اسلامی ایران در کشور چین در گفتگو با مسیر اقتصاد با بیان اینکه ارتباط کشورها باهم مزیتهای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دارد، گفت: در ارتباط با تجارت ایران و چین مزایای مختلفی را میتوان برشمرد؛ به دلیل این که چین یک چهارم جمعیت جهان را دارد، کشور بسیار بزرگی است و بنابراین تجارت و روابط اقتصادی با این کشور میتواند مزیتهای زیادی در همه ابعاد اقتصادی، سیاسی و فرهنگی برای ایران داشته باشد.
مزایای تجارت ایران و چین برای این دو کشور
وی افزود: ما روابط گستردهای با چین داریم که یکی از مهمترین بخشهای این روابط که اگرچه ممکن است از نظر حجمی کم باشد ولی برای ما اهمیت سیاسی زیادی دارد، مساله همکاریهای دفاعی ایران و چین است. البته این به این مفهوم نیست که این همکاری برای چین ویژه است. بلکه او این مساله را از نظر یک همکاری اقتصادی میبیند. چین بازار تسلیحات و تکنولوژی دارد و به فکر تامین منافع اقتصادی از این راه است.
ملائک ادامه داد: بنابراین روابط ایران و چین اولا ارزش سیاسی و دفاعی دارد و ثانیا ارزش اقتصادی دارد به لحاظ تامین منابع انرژی ما برای آنها. این رابطه اقتصادی از نظر آنها مثبت و ارزشمند است. ایران کشوری است که میتواند تامین انرژی را بدون ملاحظات سیاسی برای چین انجام دهد. این نکته مهمی است که ما میبینیم در طول تحریمها هم چین حدود ۷۰۰، ۸۰۰ هزار بشکه نفت در روز را به طور ثابت علیرغم تحریمها با طرق مختلف از ایران وارد کرد؛ به دلیل این که هم کمکی به ایران باشد برای دور زدن تحریمها و هم این که بازار نفت ایران در چین نگهداشتهشود.
وی ادامه داد: نهایتا این که ایران یک بازار بزرگ کالا است و تولیدات چین قابل توزیع در کشور است. این دیدگاه چینیها نسبت به رابطه تجاری با ایران است.
دیپلماسی اقتصادی ضعیف مانع تقویت رابطه راهبردی ایران و چین
ملائک گفت: همه این موارد یک پیش فرض دارد. آن پیش فرض هم این است که آیا شرکتهای ایرانی و ظرفیتهای پروژهای ایران دارای مانعی برای حضور بینالمللی هستند یا نه. به دلیل تحریم هیچ کدام از شرکت های ما نمیتوانند در خارج حساب باز کنند، نمیتوانند به سادگی رفت و آمد و تبادلات مالی انجام دهند و لذا این یک مشکل است به لحاظ ساختاری که اگر چین هم بخواهد، تجارت ایران و چین به شکل مطلوب احتمالا نمیتواند انجام گیرد چون شرکتهای ما فاقد چنین ظرفیتی هستند که بتوانند در صحنه بین المللی کار کنند.
وی تصریح کرد: این جا یکی از نکات مهمی است که چینیها علاقمندند به هر صورت تحریمهای ایران برداشته شود. چه با برجام چه به هر صورت دیگر. موضوع دوم این است که فرض کنیم شرکتهای ما چنین محدودیتهایی را نداشتند. چرا چینیها شرکتهای ما را انتخاب کنند و مثلا شرکت خودشان یا شرکت پاکستانی را انتخاب نکنند؟ فرض کنیم این ها مزیتهای مساوی داشتهباشند. مشکل در دیپلماسی است. به این مفهوم که ما باید در سطوح عالی کشور روابط دیپلماتیک را طوری تنظیم کنیم که بتوانیم از چینیها این را بخواهیم و چینیها آنقدر برای ایران احترام قائل باشند که این درخواست ما را یا بی پاسخ نگذارند یا جواب مثبت دهند. بنابراین، به نتیجه رسیدن تجارت ایران و چین بر میگردد به یک دیپلماسی فعال.
برنامهای در کشور برای عمل به اقتصاد مقاومتی وجود ندارد
سفیر اسبق ایران در چین ادامه داد: باید تلاش کرد که جلسات، نشستها و همایشهایی که با هدف توسعه تجارت و روابط اقتصادی ایران با سایر کشورها برگزار میشود از جنبه تبلیغاتی دور و به جنبه عملیاتی و واقعی نزدیک شوند.
وی افزود: در مورد اقتصاد مقاومتی که به نظر من ارزندهترین واژهای است که در طول این چند دهه برای اقتصاد کشور مطرح شده، و البته بازهم معتقدم برنامهای در کشور برای عمل به این وجود ندارد، مفهومش این است که شما اقتصاد را در پایهها و زیربناها تقویت میکنید تا کشور بتواند در مقابل از خودش تابآوری داشتهباشد.
تجارت منطقهای مستلزم انطباق اقتصاد کشور با استاندارد بازارهای مدرن بینالمللی
ملائک با بیان اینکه اقتصاد ما برای این که بتواند با ترکیه مقاومت کند باید مدرن باشد، گفت: تجربه مربوط به تحریمهایی که برای قطر اعمال شد و قطر بازارش را بر بازار ایران باز کرد، نمودار این بود که اقتصاد ایران اصلا ظرفیت ندارد حتی بازار قطر را پر کند و ترکیه خیلی قوی تر از ما میتواند عمل کند. الآن هم گفتهاند که ارمنستان میخواهد بازارش را بر بازار ایران باز کند. باز هم فکر میکنم که بازار ایران در این جا هم نتواند یک رقابت قابل قبول و ارزندهای انجام دهد به این دلیل که اقتصاد در زیربناها با مشکل جدی روبروست و خودش را نتوانستهاست جمع کند و این که اقتصاد در ظرفیتهای مدرنش قابل ارائه نیست.
وی در پایان گفت: وقتی یک بازاری به شما میگوید من سیب میخواهم شما باید ۱۰ تا ۲۰ کانتینر سیب یک اندازه و یک طعم بتوانید برای آن جا بفرستید. بازار مدرن این است. در حالی که شما الآن مثلا میگویید سیب می خواهم. می گوید ۲ تا کانتینر از فلانی می گیریم، ۵ کانتینر از بهمانی و … این ها هرکدام رنگ و طعم و بو و اندازه متفاوتی دارد. بازارهای بین المللی الآن این را نمی پذیرد. لذا بازار ما خیلی عقب افتادهاست.
انتهای پیام/ هفتمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی