مسیر اقتصاد/ پس از اظهارات رئیس جمهور در خصوص طرح دولت برای رایگان شدن هزینه برق ۳۰ میلیون ایرانی با مصرف زیر الگوی کم مصرفی ، وزیر نیرو در گفتگو با صداوسیما اعلام کرد که این الگوها با توجه به بررسی های صورت گرفته بر روی قبوض صادره در یکسال گذشته تعیین شده است.
هرچند اردکانیان مدعی شد که قبوض مصرفی واحدهای خالی، ویلاها و سکونتگاه های غیر دائم در این محاسبات در نظر گرفته نشده اند، اما بررسی های صورت گفته خلاف این موضوع را تایید می کند.
الگوی کم مصرفی چگونه تعیین شده است؟
به طور مثال با توجه به گزارشات وزارت نیرو، در سال ۹۸ و در ایام غیرگرم مناطق عادی و مناطق گرمسیر مجموعا بیش از ۱۵۸ میلیون قبض صادر شده است. از این تعداد حدود ۴۵ میلیون قبض (معادل ۲۹ درصد کل قبوض صادر شده) مربوط به پله های مصرفی زیر ۱۰۰ کیلوواتساعت( پله های ۰تا ۵۰ و ۵۱ تا ۱۰۰) است. از طرفی متوسط مصرف پله ۰ تا ۵۰ در یک ماه حدود ۱۲ کیلوواتساعت و متوسط مصرف پله ۵۱ تا ۱۰۰ در یک ماه حدود ۷۹ کیلوواتساعت می باشد.
| پله مصرفی | تعداد قبوض صادر شده | درصد از کل قبوض | متوسط مصرف (کیلووات ساعت در ماه) |
| ۰ تا ۵۰ | ۲۴ میلیون | ۱۶ | ۱۲ |
| ۵۱ تا ۱۰۰ | ۲۱ میلیون | ۱۳ | ۷۹ |
| جمع دو پله | ۴۵ میلیون | ۲۹ |
با توجه به تعیین عدد ۸۰ کیلووات ساعت به عنوان الگوی کم مصرفی برای ایام غیر گرم مناطق عادی و مناطق گرمسیر، در این محاسبات این قبوض به عنوان شاخصی برای نحوه مصرف مشترکین عادی در نظر گرفته شده اند.
بنابراین با توجه به اینکه متوسط مصرف ۱۲ کیلووات ساعت در ماه برای یک منزل مسکونی به منزله‌ی خالی بودن آن می باشد و نزدیک به ۱۶ درصد از قبوض چنین وضعیتی دارند، به راحتی می توان دریافت که این مکان ها در محاسبات لحاظ شده اند و ادعای وزیر نیرو مبنی عدم دخالت قبوض این مشترکین در محاسبات صحیح نمی باشد.
رایگان شدن برق خانه های خالی به جای اقشار کم درآمد
وزارت نیرو برای تعیین الگوی کم مصرفی، تعداد قبوض صادره برای پله های مصرفی زیر ۱۰۰ کیلووات ساعت را به عنوان شاخصی برای میزان مصرف مشترکین خانگی در نظر گرفته اند و به دلیل جدانکردن رفتار مصرفی سکونتگاه های غیر دائم در محاسبات، الگوی کم مصرفی به شکلی غیر طبیعی پایین تعیین شده است.
این موضوع سبب شده است تا حتی اقشار ضعیف جامعه نیز امکان انطباق مصرف خود با الگوی تعیین شده و بهره مندی از برق رایگان را نداشته باشند و تنها خانه های خالی و سکونتگاه های غیر دائم مشمول این طرح شوند.
همچنین همانطور که در گزارش قبل نشان داده شده است، عملا دستیابی به الگوی تعیین شده برای بسیاری از مشترکین (حتی اقشار بسیار ضعیف جامعه که تنها از یک یخچال یک تلویزیون و سه لامپ استفاده می کنند) ممکن نمی باشد. بنابراین این نحوه‌ی محاسبه سبب شده است تا طرح مذکور دقیقا بر خلاف اهداف مطرح شده عمل کند.
البته تاکید مصوبه بر عدم شمول این تخفیف برای سکونتگاه های غیر دائم جزء نکات مثبت این مصوبه است، اما باید توجه داشت که اگر شناسایی این مشترکین برای وزارت نیرو کار ساده ای بود قطعا در محاسبه ی الگوی کم مصرفی، این مشترکین شناسایی و از محاسبات خارج می شدند.
چرا ادعا شده است که هزینه‌ی برق ۳۰ میلیون ایرانی رایگان می شود؟
با توجه به محاسبات انجام شده در وزارت نیرو (با روشی که در بالا توضیح داده شده است) بیش از ۸ میلیون و ۴۰۰ هزار مشترک در زمره مشترکین کم مصرف قرار گرفتند. با ضرب این عدد در مقدار استاندارد بعد خانوار یعنی ۳.۵[۱] نتیجه گرفته شده است که هزینه‌ی برق برای نزدیک به ۳۰ میلیون ایرانی رایگان خواهد شد.
این محاسبه نیز خالی از اشکال نیست. به طور مثال بر اساس آمار وزارت نیرو تا پایان خرداد سال جاری، بیش از ۲۹ میلیون مشترک خانگی وجود دارد. اگر این عدد را در بعد خانوار ضرب کنیم، باید نتیجه بگیریم که جمعیت کشور ۱۰۱ میلیون نفر می باشد، حال آنکه واضح است که این عدد صحیح نیست.
علت این امر آن است که تعداد غیرقابل اغماضی از اشتراک ها مربوط به خانه‌های خالی یا سکونتگاه های غیر دائم می باشند (نزدیک به ۵ میلیون اشتراک خانگی) و لذا این منطق محاسبه بدون حذف این مشترکین از محاسبات دارای اشکال اساسی است.
پینوشت:
[۱] در برخی از مراجع این عدد ۳.۳ در نظر گرفته می شود.
انتهای پیام/ نفت و انرژی
