مسیر اقتصاد/ آمارها نشان میدهد در حال حاضر حداقل ۳۰ درصد از ظرفیت موجود در واحدهای تولیدی کوچک و متوسط مستقر در شهرک‌ها و نواحی صنعتی کشور، غیرفعال است.[۱] ظرفیت بالایی از این صنایع نیز به صورت نیمه‌فعال در حال تولید هستند. انتقال و صادرات خط تولید یکی از راهکارهای صادرات صنایع و فناوری به شمار می‌رود که با توجه به نیاز کشورهای منطقه، می‌تواند مقدمه جهش تولید صنایع ایران نیز باشد.
با بهبود نسبی امنیت کشورهای محور مقاومت، این کشورها با هدف خودکفایی در تولید کالاهای اساسی، حمایت از تولید داخلی و افزایش اشتغال، اقدام به ارائه مشوق‌های بسیاری به تولیدکنندگان کرده اند. در مقابل با افزایش تعرفه واردات برای برخی از محصولاتی که مشابه داخلی دارند، به دنبال افزایش جذابیت سرمایه‌گذاری در صنایع تولیدی و افزایش ظرفیت این واحدها هستند.
حمایت کشورهای محور مقاومت از صنایع داخلی
کشور عراق با هدف حمایت از صنایع داخلی خود اقداماتی از جمله افزایش تعرفه یا ممنوعیت وارداتی انجام داده است. وزارت صنایع و معادن این کشور سال گذشته با انتشار گزارشی اعلام کرد که این کشور توانسته در تولید سیمان به خودکفایی برسد. همچنین حکم توقف واردات محصولات خوراکی از جمله آبمیوه‌های صنعتی و بستنی نیز در سال ۲۰۱۹ توسط هیئت وزیران عراق ابلاغ شد.[۲]
چندی پیش نیز کمیته اقتصادی نخست وزیر سوریه جهت تشویق و حمایت از صنعت رنگ و رزین این کشور، پیشنهاد اعمال افزایش تعرفه گمرکی واردات مواد اولیه تولید رنگ از جمله رزین آلکید و پلیفنیلاستات با هدف تبدیل حمایت از تولید داخل ارائه کرده است.
دولت سوریه برنامه سالیانه‌ای به نام «تبدیل واردات به تولید» دارد که طی آن با هدف حمایت از تولید داخلی، برخی از محصولات وارداتی با افزایش تعرفه گمرکی روبرو خواهند شد. به گفته سامر الخلیل، وزیر اقتصاد و بازرگانی خارجی سوریه در فوریه سال ۲۰۲۰، بیش از ۶۵ محصول در این برنامه شناسایی شده اند که حدود ۸۰ درصد از ارزش کل واردات بخش خصوصی (یعنی حدود ۲.۵ میلیارد یورو در سال ۲۰۱۸) را شامل می‌شوند. کل واردات کشور سوریه در سال ۲۰۱۸ حدود ۶.۵ میلیارد یورو بوده که با کاهشی ۱۴ درصدی به حدود ۵.۶ میلیارد یورو در سال ۲۰۱۹ رسیده است.
این کشور حمایت‌های مشابهی در بخش شیلات، صنایع تولیدی غذای دام و طیور و همچنین کشاورزی انجام داده است. البته ذکر این نکته نیز ضروریست که صنعت کشور سوریه به دلیل قیمت بالای حامل‌های انرژی از جمله برق، گازوئیل و بنزین و همچنین دشواری تامین مواد اولیه و نبود نیروی کار متخصص همچنان از توان رقابتی مناسبی با کالاهای وارداتی برخوردار نیست.[۳]
صادرات خط تولید مقدمه جهش تولید صنایع ایران
انتقال و صادرات خط تولید از کشور ایران به کشورهای محور مقاومت از جمله عراق و سوریه، راهکار مناسبی است که از یک طرف به خودکفایی کشورهای محور مقاومت کمک می‌کند و هم زمینه‌ساز صادرات گسترده خدمات فنی-مهندسی ایرانی به این کشورهاست.
این در حالی است که طبق آخرین آمار منتشرشده از سوی سازمان توسعه تجارت ایران، ارزش صادرات خدمات فنی و مهندسی کشور در ۱۰ ماهه ابتدایی سال ۹۷ در مقایسه با همین دوره زمانی در سال ۹۶، با کاهشی ۳۰ درصدی مواجه بوده است.
علاوه بر این احداث کارخانه‌های ایرانی در کشورهای منطقه و ایجاد ارزش افزوده، می‌تواند به مثابه دروازه‌ای برای صادرات محصولات ایرانی به سایر کشورها عمل کند.
پینوشت:
[۱] پایگاه تولید و تجارت ایران؛ کد خبر: ۱۱۴۶۸
[۲] پایگاه خبری المعلومه؛ کد خبر: ۴۰۳۱۱۲
[۳] پایگاه خبری اوقات الشام؛ کد خبر: ۲۳۶۴۴۷
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
