به گزارش مسیر اقتصاد بر اساس شنیده‌ها، سخن از قطعی شدن کاهش نرخ سود سپرده بانکی و اعلام رسمی آن توسط بانک مرکزی است. اقدام مشابهی که پیش از این با وضع مالیات بر سود سپرده‌ها با رفتار منفی و متفاوت بانک مرکزی مواجه شده بود، این بار در دستور کار است.
تخلف بانک‌ها از نرخ ۱۵ درصد و ارائه سود تا نرخ ۲۳ درصد
طبق مصوبه شورای پول و اعتبار نرخ سود سپرده‌های بانکی از شهریور سال ۹۶ بدون تغییر و معادل ۱۵ درصد تعیین شده و بانک مرکزی هم بخشنامه مربوطه را به نظام بانکی ابلاغ کرده بود. ولی رقابت سودی بانک‌ها چندماه بعد از این مصوبه بالا گرفت و کار به جایی رسید که برخی از بانک‌ها نرخ‌های بالاتر از ۲۳ درصد نیز به سپرده گذاران خود پرداخت می‌کردند.
در سال جاری بانک‌ها طی جلسات خود متحد شده‌اند که دیگر سپرده‌ای با سود بالای ۱۵ درصد افتتاح نشود، ضمن آنکه نرخ سود سپرده‌های کوتاه‌مدت کمتر از ۶ ماه نیز ۸ درصد خواهد بود.[۱]
اثر مالیات بر سود سپرده مانند کاهش نرخ سود
وضع مالیات بر سود سپرده متناظر با کاهش نرخ سود سپرده بانکی است. در واقع اثر وضع مالیات بر سود سپرده برای سپرده‌گذار شباهت بسیار زیادی با کاهش نرخ سود دارد.
با این تفاوت که وضع مالیات، درآمدی برای دولت ایجاد خواهد کرد که کسری بودجه بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی دولت در سال جاری را تا حدی جبران خواهد کرد. اما چنین تدبیری سال گذشته با مخالفت جدی برخی مسئولان روبرو شد.
پیشنهاد سازمان مالیات برای اخذ مالیات بر سود سپرده
سازمان امور مالیاتی کشور مهرماه سال گذشته پیش‌نویس لایحه اصلاح برخی قوانین و مقررات مالیاتی را تهیه کرد. در بخشی از این پیش‌نویس متولیان و کارشناسان مجموعه مالیاتی بنابر ملاحظات و اصلاح و تقویت نظام مالی در جهت رفع نیازهای درآمدی دولت و شفافیت اقتصادی در بند ۵۴ خواستار اخذ مالیات از سود سپرده و الحاق آن به ماده ۱۰۴ قانون مالیات‌های مستقیم شد.[۲]
با انتشار سند این پیش‌نویس و خبر دریافت مالیات از سود سپرده در قالب مجموع درآمد تکذیبه‌هایی از مسئولان دولتی با چاشنی مخالفت با این مالیات به راه افتاد.
تکذیب رئیس بانک مرکزی درباره اخذ مالیات از سود سپرده
یکی از این تکذیبیه‌ها گفته عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی بود که اخذ مالیات از سود سپرده‌های بانکی را صحیح ندانسته و گفته بود: این موضوع را در برخی سایت‌ها دیدیم و هیچ‌گونه بحثی در دولت و سایر مراجع مهم تصمیم‌گیری اقتصادی مطرح نشده است.[۳]
مزایای اخذ مالیات نسبت به کاهش نرخ سود سپرده
وضع مالیات بر سود سپرده‌ها علاوه بر جبران کسری بودجه، ایجاد شفافیت در حساب‌های بانکی و حذف حساب‌های بی‌هویت، با اخذ مالیات از سود سپرده‌های کلان، به اقشار ضعیف، کم‌درآمد و متوسط جامعه هیچ گونه فشاری وارد نمی‌آورد. در صورتی که تورم ناشی از کسری بودجه متوجه عموم مردم و علی الخصوص قشر ضعیف خواهد شد.
این در حالی است که وضع مالیات بر سود سپرده نسبت به کاهش نرخ سود بانکی، درصد کمتری از سود را حتی برای سپرده‌گذاران کلان کم خواهد کرد. به عبارتی افزایش سرعت گردش پول و تورم که دلیل عمده مخالفت با مالیات بر سود سپرده‌ها است، با کاهش حدود ۵ تا ۸ درصدی نرخ سود سپرده احتمال وقوع بیشتری دارد. در حالی که وضع مالیات بر سود سپرده نهایتا حدود ۱ تا ۳ درصد از نرخ سود کم می‌کند.
البته که کاهش نرخ سود بانکی برای کاهش رشد نقدینگی اقدام لازم و موثری است، منتها رفتار دوگانه و متناقض بانک‌ها و بانک مرکزی در این باره با سابقه مخالفت با وضع مالیات بر سود سپرده در پیش نویس لایحه اصلاح قانون مالیات های مستقیم جای تامل دارد.
پینوشت:
[۱] خبرگزاری تسنیم، کدخبر: ۲۲۴۶۹۵۲
[۲] خبرگزاری فارس، کد خبر: ۱۳۹۸۰۸۱۱۰۰۰۱۹۳
[۳] خبرآنلاین، کد خبر: ۱۳۱۶۱۳۷
انتهای پیام/ دولت و حاکمیت
