به گزارش مسیر اقتصاد نشست «نقش پول در اقتصاد؛ عامل رونق تولید یا ایجاد تورم»، روز گذشته با حضور جمعی از اساتید و صاحبنظران و فعالان این حوزه در دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شریف برگزار شد. این جلسه، پنجمین نشست تخصصی از ششمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی بود؛ همایشی که در تاریخ ۲۹ بهمن سال جاری با موضوع «نظام بانکی در خدمت تولید» برگزار خواهد شد. در این نشست به مسائلی همچون کارکرد بانک و پول در اقتصاد و ضرورت هدایت نقدینگی بانکها به سمت تولید از طریق اصلاح سازوکارهای نظارتی پرداخته شد.
رشد بالای نقدینگی عامل اصلی تورم‌های بالا
در ابتدای نشست دکتر کامران ندری عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)، ضمن بیان نظرات جریان متعارف اقتصاد درخصوص نقش پول در اقتصاد و خنثایی پول گفت: در بلندمدت رابطه رشد نقدینگی و تورم بالا اثبات شده است و عامل اصلی تورم‌های بالا در اقتصاد کشور ما نیز رشد فزاینده و افسارگسیخته نقدینگی در نظام بانکی بوده است. در عین حال در کوتاه مدت و به دلیل چسبندی قیمت‌ها، دستمزدها و همچنین انتظارات مردم، افزایش نقدینگی به سرعت خود را در تورم نشان نمی‌دهد و میتواند جهش‌هایی دفعی را در افزایش تولید و اشتغال ایجاد کند.
وی افزود: در بسیاری از موارد تورم‌های بالا در اقتصاد ایران ریشه در شوک‌های طرف عرضه، همچون هدفمندی یارانه‌ها، اصلاح قیمت حامل‌های انرژی و تحریم‌ها داشته است؛ اما در این موارد نیز گر رشد نقدینگی بالا نبود، شوک‌های طرح عرضه هم میتوانست اثر موقتی داشته باشد و تنها برای مدتی اقتصاد را تحت تأثیر قرار دهد.
رشد اقتصادی حاصل بهبود عوامل واقعی است
ندری ادامه داد: در نظر گرفتن تجربه کشورها و مباحث نظری علم اقتصاد نشان میدهد برای افزایش تولید و رشد اقتصادی نمیشود چندان از اهرم های پولی استفاده کرد؛ چراکه رشد اقتصادی به متغیرهایی وابسته است که بر بخش واقعی اقتصاد تأثیر می‌گذارند.
وی نهادها و قوانین داخلی را از جمله عوامل واقعی اثرگذار بر رشد بلندمدت تولید دانست و ادامه داد: رشد بالای نقدینگی در بلندمدت به طور قطع به تورم بالا منجر میشود و در کوتاه مدت هم بسته به اینکه چسبندگی قیمت‌ها چقدر باید، میتواند بر تولید اثرگذار باشد.
خلق پول بانکها لزوما بهتر از خلق پول بانک مرکزی نیست
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق در بیان اهمیت نقش آفرینی پول و نظام بانکی در توسعه کشورها گفت: به نظر من پول نقش تاریخی خود را در توسعه کشورها ایفا کرده و این مسئله مشخص است. اقتصاد بدون پول اصلا قابل تصور نیست و دستیابی به این درجه از توسعه در کشورها، بدون استفاده از پول امکان پذیر نبود.
وی افزود: اما نکته اساسی در این زمینه این است که پول چگونه توسط بانک مرکزی و یا بانکها خلق شود و چگونه به عوامل اقتصادی تخصیص پیدا کند. در این زمینه نمیتوان به سادگی گفت شیوه خلق پول بانکها کارآمدتر از خلق پول بانک مرکزی است؛ چراکه کشورهای دنیا درعمل نه خلق کامل از سوی بانک مرکزی را پذیرفته اند و نه خلق پول کامل از سوی بانکها را در دستورکار قرار داده‌اند.
تجربیات ژاپن و کره جنوبی در هدایت اعتبار قابل استفاده است
ندری در پایان با تأکید بر لزوم هدایت اعتبار و نقدینگی نظام بانکی به سمت فعالیت‌های تولیدی گفت: به عقیده من بهتر است به این سئوال پاسخ بدهیم که پول چگونه به سمت بخش تولید هدایت شود. چراکه در غیر اینصورت میتواند اثر معکوس بر اقتصاد داشته باشد. به عقیده من در شرایط کنونی اقتصاد کشور که تورم و رشد نقدینگی بالاست، نمیتوان از ابزار خلق پول برای ایجاد توسعه استفاده کرد؛ اما مسئله هدایت اعتبار یکی از مهم‌ترین نیازهای اقتصاد کشورماست. اگر نقدینگی موجود نظام بانکی به سمت فعالیت‌های مولد هدایت شود میتواند به افزایش رشد اقتصادی منجر گردد.
وی افزود: این روند اقداماتی است که کشورهای متعددی همچون کره جنوبی و ژاپن در بازه‌های زمانی قبل از دهه ۸۰ مورد استفاده قرار گرفته است. در سال‌های اخیر و بعد از بحران مالی سال ۲۰۰۷ هم به نوعی سیاست‌های هدایت اعتبار بار دیگر مورد استفاده کشورهایی همچون آمریکا قرار گرفته است.
جریان متعارف اقتصاد اعتقادی به نقش آفرینی مثبت پول در رشد اقتصادی ندارد
در ادامه حسین درودیان مدرس اقتصاد دانشگاه تهران گفت: جریان اصلی اقتصاد معتقد است چیزی که در روند طبیعی رشد اقتصاد تعیین کننده است، عواملی مانند منابع، دانش، فناوری، نیروی کار هستند که بر سمت عرضه اقتصاد موثرند و تحولات و تغییرات این عوامل روند تغییرات در بخش حقیقی اقتصاد در رشد و توسعه را توضیح میدهند. اما دیگر عوامل مانند پول نمیتواند به مانند عوامل سمت عرضه بر تولید اثرگذار باشد. این جریان معتقد است پول بعد از تولید میتواند در روند مبادله اثرگذار باشد و به کاهش هزینه مبادله کمک کند. بنابراین جریان متعارف اقتصاد معتقد است پول نقشی جدی در اقتصاد ندارد و یک عامل قوام بخش محسوب نمیشود.
وی افزود: اما در عین حال این جریان معتقد است پول میتواند اثر منفی بر شرایط تولیدی داشته باشد. بنابراین بهترین کاری که باید در حوزه پول انجام داد این است که مهار شود و بهترین کار پول این است که خسارت نرساند. از این رو در رویکردهای متعارف اقتصاد، تنها راهبردهای تجویزی در مواجهه با پول، به مهار آن محدود میشود؛ که از جمله آن‌ها می‌توان به استقلال بانک مرکزی و کنترل تورم اشاره کرد.
توصیف متناقض جریان متعارف اقتصاد از پول
دروردیان در ادامه با تأکید بر اینکه واقعیت خلق پول با فرضیات جریان متعارف اقتصاد در تناقض است، ادامه داد: رویکرد جریان اصلی اقتصاد در مواجهه با پول با تناقض مواجه است؛ این جریان از طرفی خلق پول را ابزاری برای توسعه نمی‌داند، و از طرف دیگر حاضر به کنار گذاشتن این ابزار از اقتصاد نیست.
وی افزود: به بیان دیگر واقعیت عرصه نظام پولی کشورها منعطف است و درخدمت توسعه بوده است و بنابراین جریان متعارف به کلی در این زمینه در اشتباه است. علاوه بر این جریانات دیگری هم در اقتصاد وجود دارند که با زاویه دید و چشم انداز دیگری به اقتصاد نگاه میکنند که در این نگاه ها نقش پول به مانند عوامل حقیقی همچون قوانین، در طرف عرضه به طور مستقیم اثرگذار است و میتواند در توسعه اثرگذار باشد.
تخصیص پول به ظرفیت‌های مغفول اقتصاد باعث رونق میشود
استاد اقتصاد دانشگاه تهران در خصوص شیوه اثرگذاری پول بر رونق تولید در کشورها گفت: در این زمینه تفکیک بین نهادها و نهاده‌ها مهم است. نهادها عوامل اثرگذار بر طرف عرضه هستند و نهاده‌ها عواملی مانند پول و دیگر موارد مشابهند. در کشورهای توسعه یافته مشکل اصلی در کمبود نهادها همچون نیروی کار است. اما در کشورهای درحال توسعه مشکل اصلی در نهاده‌هاست و هماهنگی نداشتن مواردی همچون خلق پول با بخش تولید در مسیر توسعه مشکل ایجاد کرده است.
وی افزود: به طور خلاصه اگر پول در اختیار کارآفرینی قرار بگیرد که بر دانش تولید مجهز است و در بخشی فعالیت میکند که عوامل تولید معطل مانده وجود دارد، حتما به رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال منجر میشود. بنابراین به هیچ عنوان نمیتوان نتیجه گیری کرد که پول خنثی است. در واقع مسئله اصلی اینجاست که پول خلق شده در اقتصاد به کدام سمت می‌رود؛ درحالیکه در اقتصاد متعارف به طور کلی نتیجه خلق پول، افزایش تورم عنوان میشود.
تجربه کشورها در استفاده از نهاده پول در ایجاد رونق اقتصادی
درودیان ادامه داد: در دوره ای از تاریخ بریتانیا در زمان ملکه ویکتوریا، خلق اعتبار بانکی به میزان بسیار زیادی رشد کرد ولی در آن دوره تورم این کشور نزدیک به صفر بود. دلیل این امر هم آن بود که اعتبار خلق شده از سوی بانکها صرفا به بخش های تولیدی هدایت میشد و در افزایش قیمت‌ها هیچ نقشی نداشت. برخی معتقدند انقلاب صنعتی و افزایش میزان تولید در اروپا، معلول استفاده از ابزار هدایت اعتبار بانکی بود که شرایط را برای افزایش قابل توجه میزان تولید فراهم کرد.
وی ادامه داد: حتی بدون نیاز به نظریه‌های اقتصادی، عقل سلیم به سادگی این را میفهمد که اگر پول نظام بانکی به سمت ساخت مسکن و یا سرمایه در گردش واحدهای تولیدی هدایت شود، به طور قطع نتایجی متفاوت دارد تا اینکه در ابعاد چندهزار میلیارد تومان صرف ساخت یک مال شود. بسیاری از کشورها هم از ابزارهای هدایت اعتبار بدون توجه به نظریات پیچیده اقتصادی استفاده کرده اند.
فساد دولت دلیل سلب نقش آفرینی حاکمیت در هدایت اعتبار نیست
استاد اقتصاد دانشگاه تهران با بیان اینکه مشکل اقتصاد ایران در مواجهه با پول، عدم نظارت بر شیوه خلق آن است، افزود: در اقتصاد ایران لازم است با استفاده از کنترل های مستقیم کمیت های پولی تحت کنترل قرار بگیرد و از طریق هدایت اعتبار بانکی، کیفیت نقدینگی بهبود پیدا کند و به سمت تولید هدایت شود.
وی در پایان گفت: در نظام پولی مدرن کنونی بانکها میتوانند به صورت خودمختار خلق پول کنند. اما این خلق پول یک فناوری اجتماعی است که میتواند در افزایش تولید و تسریع توسعه موثر باشد. اما لازمه تحقق این هدف نظارت صحیح بر عملکرد بانکها در شیوه خلق پول و هدایت اعتبار در اقتصاد است. نکته مهم در این زمینه اینکه اگر دولت فاسد و سوء استفاده گر فرض شود، اساسا در نظارت بر بانکها هم نمیتواند موثر باشد. بنابراین فساد دولت نمیتواند دستاویزی برای بیرون کردن حاکمیت از نقش آفرینی در هدایت اعتبار باشد.
بر اساس مقالات دانشگاهی پول در اقتصاد خنثی است
در ادامه سیدعلی مدنی‌زاده عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف، با بیان اینکه بر اساس مقالات دانشگاهی علم اقتصاد، پول خنثی است، افزود: تجربه کشورها نشان میدهد هرچه رشد نقدینگی بیشتر باشد، در بلندمدت تنها به افزایش قیمت ها منجر شده است. دلیل این مسئله این است که پول برای اقتصاد مثل غذاست، هرچه پول بیشتری به اقتصاد تزریق شود، اقتصاد چاق تر میشود؛ در واقع در زمانی که نیازی به پول نیست، پول بیشتری به اقتصاد تزریق شود، تنها به افزایش قیمت‌ها منجر میشود.
وی افزود: نقش اصلی پول در اقتصاد کاهش اصطکاک مالی است که به کاهش هزینه مبادله منجر میشود. اثرگذاری پول در اقتصاد و بخش واقعی هم در این زمینه ظاهر میشود که با کاهش هزینه مبادله، به افزایش بهره وری منجر میشود. به طور خاص فراهم کردن آسان سرمایه در گردش بنگاه‌های تولیدی، نقشی است که پول میتواند در افزایش بهره وری و تولید داشته باشد. بنابراین وجود پول در اقتصاد لازم و ضروری است و از طریق کاهش هزینه مبادله، به افزایش بهره وری و رشد اقتصادی منجر میشود.
چگونگی خلق پول در شیوه اثرگذاری آن موثر است
مدنی زاده ادامه داد: اما دعوا آنجاست که خلق کننده پول چه کسی باشد و در چه فرآیندی آن را خلق کند؛ چراکه میزان پول در اقتصاد و نحوه توزیع آن بر بخش تولید اثرگذار است. اگر پول به تولیدکننده برسد که نیاز به مواد اولیه دارد، به افزایش تولید و بهبود بهره وری منجر میشود؛ اما اگر پول به دست افرادی برسد که توان افزایش تولید در اقتصاد را ندارند، تنها اثر آن افزایش قیمت‌هاست.
وی افزود: در دنیای مدرن روند خلق پول از طریق ایجاد بانک مرکزی مدیریت شده است. بانک ها عوامل بانک مرکزی برای مسئله مدیریت انتشار پول هستند. به مانند برون سپاری اجرای پروژه‌های عمرانی از سوی دولت.
بانکداری خصوصی بدون نظارت تفاوتی با دزدی از خزانه دولت ندارد
استاد اقتصاد دانشگاه شریف در ادامه افزود: بانک مرکزی عملا یک نهاد دولتی است و اگر قرار بود این نهاد به طور مستقیم فرآیند خلق پول را مدیریت کند، هزاران فساد و عملکرد غیربهینه در تخصیص منابع رخ می‌داد. سپردن بی ضابطه قدرت خلق پول به دولت‌ها، به افزایش انتظارات تورمی منجر میشود و در آینده هم امکان کاهش تورم را محدود میکند. علاوه بر این تقاضا برای خرید زمین و ملک و ارز و دیگر مواردی که میتواند به عنوان ذخیره ارزش استفاده شود را افزایش میدهد که این افزایش تقاضا هم بسیار برای اقتصاد ویرانگر است. مطالعات نشان میدهد در کشورهایی که تورم بالاتری دارند، مردم پول بیشتری برای خرید زمین و مسکن هزینه کرده اند.
وی تأکید کرد: به همین دلیل نظام پولی مدرن به سمت بانکداری خصوصی رفته و به بانکها اجازه خلق پول را داده است. اما در عین حال با سیاست‌گذاری پولی و نظارت، تلاش کرده است عملکرد آن‌ها در خلق پول را مدیریت کند. اما مسئله انتخاب در تجهیز منابع بهینه به عهده بانکها گذاشته شده است. بنابراین اگر نظارت بانکی نباشد، دقیقا مثل این است که کلید خزانه دولت به دست بخش خصوصی داده شده است. بنابراین نظارت بانک مرکزی بر عملکرد بانکها یکی از الزامات اساسی عملکرد بهینه نظام پولی مدرن است تا پول متناسب با نیاز جامعه خلق شود و به دست تولیدکننده برسد.
خلق پول قدرت سیاسی می‌آورد
مدنی زاده با بیان اینکه دارنده قدرت خلق پول میتواند کارهای متعددی در اقتصاد بکند، ادامه داد: از این رو بانکها به واسطه قدرت خلق پول شروع به تسهیلات دهی میکنند و مهار آن‌ها از دو طریق نظارت بانک مرکزی و نرخ بهره در اقتصاد انجام میشود. اما در مقابل اگر قدرت خلق پول به حاکمیت سپرده شود، در راستای افزایش مقبولیت شروع به خلق پول بدون محدودیت میکنند که خود را در تورم نشان میدهد. اما آثار تورمی معمولا دیرتر و با فاصله دو تا سه ساله ظاهر میشود و این مسئله در ولع بیشتر دولت‌ها در افزایش میزان خلق پول موثر است.
وی افزود: به همین دلیل نهادهای قانونگذار همچون بانک مرکزی به این سمت رفته اند که دست دولت را از قدرت خلق پول کوتاه کنند و در غیر اینصورت تورم بالا بخش جداناپذیری از اقتصادها خواهد بود. بنابراین مسئله استقلال بانک مرکزی که برای کنترل خلق پول مطرح میشود یک مسئله اقتصاد سیاسی است. در واقع مسئله خلق پول مسئله قدرت سیاسی است؛ چراکه خلق پول قدرت سیاسی می‌آورد.
بانک مرکزی باید خلق پول بانکها را کنترل کند
این استاد اقتصاد با تأکید بر اینکه کنترل سفته بازی و فعالیت‌های سوداگرانه و هدایت نقدینگی به سمت تولید، حتما اقدامات خوب و لازمی برای اقتصاد ایران است، افزود: کارکرد نظام بانکی انتخاب بهینه تخصیص منابع مالی بوده است. اما در شرایط کنونی اقتصاد کشور این مسئله خدشه دار شده است و تخصیص منابع به هیچ عنوان بر اساس معیارهای مناسب انجام نمیشود.
وی در پایان افزود: برای رفع این مشکل بانک مرکزی باید خلق پول بانکها کنترل کند؛ چراکه بانکها خودشان در این زمینه ذی نفع هستند و در صورت عدم نظارت پاسخ مناسبی به نیاز تخصیص بهینه منابع نمیدهند. اما در عین حال به عقیده من مسئول «کنترل تورم» و «توسعه کشور» باید نهادهای متفاوتی باشند. چراکه چاپ پول هزینه دارد و هزینه‌های آن با فاصله زمانی ظاهر میشود. بنابراین بانک مرکزی باید متولی کنترل تورم و دولت متولی ایجاد رشد و توسعه باشد. اگر دولت قصد تأمین مالی پروژه‌ای را دارد باید بدون دست اندازی به منابع بانک مرکزی و با راهکارهای دیگری این کار را انجام دهد.
نظام پولی متعارف مبتنی بر خلق بدهی است
در ادامه دکتر رسول بخشی دستجردی عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان، گفت: مدل خلق پول متعارف که در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر در جریان است، مبتنی بر خلق بدهی است. خلق پول بانک یعنی خلق بدهی در اقتصاد. درحال حاضر نقدینگی در اقتصاد ایران به دو هزار سیصد هزار میلیارد تومان رسیده است و درست معادل این عدد، ایرانی ها بدهکار شده اند.
وی افزود: در این زمینه اگر بپذیریم که پول درونزا رشد میکند که شرایط به مراتب بدتر میشود. به طور خلاصه پول بدهی است و میزان بدهی بیشتر از پولی است که به خاطر آن منتشر شده است و با گذشت زمان شرایط این روند به مراتب بدتر میشود. اینکه بعضا دیده میشود پول‌های جدیدی مانند بیت کوین در جهان به وجود آمده است، به دلیل این است که اغلب پول‌های جدید مبتنی بر بدهی نیست و مشکلات نظام کنونی پولی را ندارد.
خلق پول بانکها نرخ بهره را کاهش نمی‌دهد/ سود بانکها در خلق پول است
بخشی با بیان اینکه درخصوص نقش آفرینی پول در تولید اتفاق نظر وجود دارد افزود: همه ما به دنبال این هستیم که پول به درستی در اقتصاد جریان پیدا کند و به تولیدکننده برسد. اما باید توجه داشته باشیم که بانکها خلق پول میکنند چون مجبور به خلق پول و پرداخت بدهی‌های خود هستند. در واقع پولی که مبتنی بر اعتبار و بدهی باشد به راحتی قابل خلق است و این مسئله جذابیت ایجاد کرده است.
وی تأکید کرد: گفته شد وقتی بانک پول زیادی خلق میکند نرخ بهره دریافتی میفتد و این مسئله به عنوان یک سازوکار کنترل کننده حلق پول بانکها مطرح است. اما این روند در واقعیت اتفاق نمیفتد. سود بانکدارها در خلق پول بیشتر از هیچ است و برای پرداخت بدهی های قبلی بازهم نیاز به ایجاد بدهی بیشتر جدید دارند که از طریق تسهیلات دهی انجام میشود.
هدایت پول موجود راهکار حمایت از تولیدکنندگان است
استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان در ادامه افزود: فرض کنیم فردی در اقتصاد وجود دارد که میتواند با دسترسی به پول، میزان تولید و اشتغال را افزایش دهد. بنده معتقدم برای کمک به این فرد از سه مدل استفاده کرد: خلق پول از هیچ و دادن آن به فرد و گرفتن بهره از آن؛ هدایت پول موجود و گرفتن بهره؛ هدایت خلق پول و نگرفتن بهره؛ به عقیده من بهترین روش هدایت پول موجود و نگرفتن بهره از آن است.
خلق پول بانکها هیچ تفاوتی با دزدی ندارد
وی افزود: مسئله مهم دیگر همخوانی شیوه خلق پول بانکها با مباحث اسلامی است. خلق پول از هیچ قدرت خرید مردم را کاهش میدهد و از این نظر با مبانی اسلامی در تضاد است. در این شرایط عملا تسهیلات بانکی که از هیچ خلق میشود، هیچ تفاوتی با دزدی از مردم ندارد. اگر بخواهیم درخصوص اینکه چگونه هدایت اعتبار انجام شود اظهار نظر کنیم، حتما مبانی که درخصوص خلق پول بانکها می‌پذیریم بسیار مهم است.
لزوم کنترل فعالیت‌های سوداگرانه در اقتصاد با قوانین مالیاتی
بخشی در پایان گفت: در کشورهای توسع یافته قوانین مالیاتی در خلق پول در اقتصاد موثر است. به طور مثال خرید زمین و طلا و دیگر موارد مشابه با قوانین مالیاتی کنترل میشود و از این طریق از خلق بی رویه پول برای بخش های غیر اقتصادی جلوگیری میشود. در ایران برخلاف دیگر کشورهای توسعه یافته افزایش نقدینگی به مراتب بیشتر از رشد اقتصادی است و قوانین کنترل کننده جریان نقدینگی نیز وجود ندارد. به عقیده من فعالیت‌های سوداگرانه باید به کلی ممنوع شود تا به کلی جلوی خلق پول بانکها گرفته شود؛ چراکه مصداق اکل مال به باطل است.
اجماع کارشناسان اقتصادی بر هدایت پول به سمت اقدامات توسعه‌ای
در این نشست سید احسان خاندوزی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی (ره) ضمن بیان دیدگاه‌های مختلف نسبت به نقش پول در اقتصاد گفت: عده‌ای معتقدند پول نقشی در توسعه ندارد و صرفا در متغیرهای اسمی اثرگذار است و عده‌ای دیگر معتقدند پول خنثی نیست و میتواند در ریل گذاری اقتصاد و حرکت به سمت توسعه نقش آفرین باشد.
وی افزود: به طور کلی سه دیدگاه در زمینه پول در اقتصاد وجود دارد: برخی معتقدند پول فقط از طریق کاهش هزینه مبادله در اقتصاد اثرگذار است. برخی معتقدند پول میتواند پیشران توسعه باشد. برخی دیگر نیز معتقدند پول به روش فعلی و خلق پول در نظام بانکی کنونی به کلی مشکل دارد و توسعه و پایداری را به طور همزمان به مخاطره میندازد.
خاندوزی در پایان تأکید کرد: اما در عین حال با وجود اختلاف نظرهای مبنایی در زمینه کارکرد پول در اقتصاد، تمامی کارشناسان اقتصادی در زمینه لزوم نظارت بر عملکرد شبکه بانکی و اتخاذ سیاست‌هایی به منظور هدایت پول و اعتبارات بانکی به سمت اقدامات توسعه‌ای و در واقع تخصیص بهینه منابع در اقتصاد، اتفاق نظر دارند.
فروض مدنظر جریان متعارف اقتصاد با واقعیت تفاوت دارد
در ادامه دکتر امینی رعیا مدیر شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی با بیان اینکه برخی نظریات اقتصاد متعارف، خصوصا در زمینه نقش پول در اقتصاد، بر پایه فروض غلط بنا شده است، افزود: به طور مثال کارکرد بانکها و شیوه خلق پول بانکها به شیوه ای غلط در کتاب های اقتصادی درس داده میشود. یا اینکه درحال حاضر مشکل کشور ما معطل ماندن واحدهای تولیدی است ولی فرض برخی نظرات این است که اقتصاد در اشتغال کامل است.
وی تأکید کرد: منظور از هدایت اعتبار تعیین پروژه‌های بزرگ اشتغال زا برای کشور است که نیاز به تأمین مالی کلان دارد و باید بانک مرکزی شرایط را برای تخصیص منابع نظام بانکی به این پروژه‌ها فراهم کند.
تخصیص پول توسط بانکها بهتر از دولت نبوده است
امینی رعیا ادامه داد: نکته دیگر اینکه تخصیص منابع از سوی بانکها، خصوصا بانک‌های خصوصی، بسیار بد و برخلاف منافع کشور بوده است. بنابراین تخصیص منابع از سوی بانک‌های خصوصی در اقتصاد لزوما بهتر از دولت نیست و این هم یک پیشفرض غلط حاکم است.
وی افزود: این درحالیست که در سال‌های اخیر ادبیات سالم سازی نقدینگی را مطرح کردند که علمی نبود و ضمن بستن دست بانک مرکزی و حاکمیت در کنترل خلق پول، دست بانک ها در توزیع خلق پول در اقتصاد را باز گذاشتند که تبعات جبران ناپذیری برای اقتصاد کشور داشته است.
انتهای پیام/ نظام مالی
