سمیه بیگدلی خبرنگار استان البرز مسیر اقتصاد طبق گفته کارشناسان عملکرد ناصحیح بانک‌ها و عدم نظارت بانک مرکزی بر عملکرد آنها، از یک سو و تاثیر گذاری بالای بانک ها به دلیل داشتن اهرم قدرتمند مالی به ویژه قدرت خلق پول از سوی دیگر، باعث شده در سال های اخیر مشکلات شدید اقتصادی از جمله گرانی و تورم، در کشور ایجاد شود و برای توقف این روند راهی جز نظارت قوی و اصلاح عملکرد بانک ها وجود ندارد.
هدایت اعتبار پیشنیاز شکل گیری بانکداری خصوصی
ایمان اسلامیان کارشناس و تحلیلگر حوزه بانکی در گفتگو با مسیر اقتصاد با اشاره به قدرت خلق پول بانک‌ها گفت: در مورد بحث خلق پول من همیشه مثال کشورهای تایوان، چین و کره جنوبی را عرض می کنم که این کشورها از نظر بانکداری خیلی به ما شبیه هستند؛ ولی کاری که آنها کردند این بود که خلق پول را با هدایت صحیح اعتباری در خدمت توسعه قرار دادند. یعنی بانکداری خصوصی هم اگر دارند، بانکداری خصوصی توسعه فولاد است و یا توسعه کشتی سازی، توسعه صنایع مادر و غیره است.
وی افزود: پیشرفت کشور کره جنوبی مرهون تلفیق بانکداری و هدایت اعتباری است همانطوری که الان خیلی از کشورها وارد کننده فناوری، کالا و خدمات کره ای هستند، چرا که آنها در یک مقطعی توانستند این دو جزء بانکداری و هدایت اعتبار را در کنار هم انجام دهند؛ چیزی که ما در ایران شاهد آن نیستیم و بانکداری خصوصی ایران تبدیل به یک بانکداری در جهت کار دلالی شده است، چیزی که در سایر کشور ها مضحک است.
قدرت خلق پول بانک‌ها بدون نظارت به فجایع اقتصادی منجر می‌شود
این کارشناس بانکی در ادامه با بیان اینکه خلق پول بانک‌ها اگر متناسب با رشد اقتصادی کشور باشد بسیار امر پسندیده ای است، تاکید کرد: ولی اگر خلق پول بانک‌ها با نظارت و هدایت اعتباری صحیح همراه نباشد، نه تنها منجر به رشد اقتصادی نمی شود بلکه باعث کاهش تدریجی ارزش پول کشور و کاهش قدرت خرید مردم می شود.
دکتر اسلامیان افزود: بانک طبیعتا ریسک گریز است؛ به همین دلیل طبیعتا ترجیح می دهند به جای تامین مالی طرح های اقتصادی با ارزش افزوده، به فکر منافع اقتصادی خودشان هستند. به همین دلیل در غیاب نظارت و هدایت اعتباری صحیح، برخی از بانک های کوچک را می بینیم که بخش زیادی از دارایی هایشان تبدیل شده است به تسهیلاتی که به اشخاص مرتبط با خودشان داده اند.
نظارت بانک مرکزی و هدایت اعتبار پیشنیاز اساسی خلق پول بانک‌ها
وی با بیان اینکه اگر خلق پول با هدایت اعتباری در خدمت توسعه و تولید قرار نگیرد، باید متوقف شود، تصریح کرد: اگر متوقف نشود بتدریج بی عدالتی و نارضایتی و نابسامانی های وسیع اجتماعی، بهم ریختگی های کامل طبقات اجتماعی، کاهش سرمایه اجتماعی و موضوعات وخیم و خطرناک دیگر را در کشور ایجاد می کند.
این کارشناس بانکی در رابطه با راهکارهای هدایت اعتباری خلق پول به سمت توسعه و تولید، گفت: برای هدایت اعتباری می توانند بانک ها را بر اساس کارکرد جدا کنند. به طور مثال بانک های توسعه ای، بانک های منطقه ای و بانک های صنایع مادر و پایه را از هم تفکیک و تقسیم وظیفه کنند، بر همین اساس یکسری خدمات را ارائه کنند و این امر باعث می شود که لزوما همه بانک ها بانک تجاری نباشند که راحت خلق پول کنند و کارهای مختلف انجام دهند.
دکتر اسلامیان افزود: با انجام این روش، وقتی که بانک ها ایجاد اعتبار می کنند، دقیقا مشخص است که موارد مصرف اعتبار در چه زمینه ای باید باشد، در بخش دیگر باید مقررات گذاری برای هدایت اعتباری بانک ها و نظارت دقیق بر حسن اجرای این قوانین صورت گیرد و حاکمیت به خاطر اجازه خلق پولی که به بانک ها داده است این اجازه را دارد که در خصوص هدایت اعتباری ایفای نقش کند، همان کاری که در تایوان، چین و کره منجر به پیشرفت و توسعه شد.
انتهای پیام/ نظام مالی
