به گزارش مسیر اقتصاد کشور روسیه طی ۱۰ سال گذشته بیش از ۱۰ میلیارد دلار در صنعت انرژی عراق سرمایهگذاری کرده است. به طوریکه حضور روسیه در صنعت نفت عراق با بررسی حضور شرکتهای روسی در پروژههای نفتی کشور عراق به خوبی قابل مشاهده است.
اگرچه در سالهای پس از سقوط دیکتاتوری سابق این کشور در سال ۲۰۰۳، عمدتا شرکتهای آمریکایی نقش اصلی در صنعت نفت و گاز عراق را برعهده داشتند اما با آغاز خروج نظامیان آمریکایی در عراق و بروز برخی ناآرامیها در آن کشور در سال ۲۰۰۹، بسیاری از شرکتهای آمریکایی مانند اکسونموبیل و شورون به دلیل نگرانیهای امنیتی از آن منطقه خارج شدند.
حضور روسیه در صنعت نفت عراق
در همین زمان شرکتهای روسی با حضور پررنگ در این صنعت، جای خالی شرکتهای آمریکایی را پر کردند. به دلیل ماهیت طولانیمدت بودن قراردادهای صنعت نفت و گاز، پیشبینی میشود سهم روسیه در بازار انرژی کشور عراق با گذشت زمان بزرگ و بزرگتر شود. به عنوان مثال در سال ۲۰۰۹، شرکت لوکاویل، دومین شرکت بزرگ نفتی روسیه، یکی از بزرگترین قراردادهای نفتی عراق؛ یعنی توسعه میدان «غرب قرنه ۲» در شهر بصره را به دست آورد.
در این پروژه ۲۵ ساله قرار است ظرفیت تولید نفت این میدان تا سال ۲۰۲۴ به ۸۰۰ هزاربشکه در روز افزایش یابد. در حال حاضر این میدان نفتی تولیدکننده بیش از ۴۰۰ هزاربشکه نفت در روز، معادل ۹ درصد از ظرفیت تولید نفت عراق است.
حضور اثرگذار شرکتهای روسی در عراق سبب شد که در سال ۲۰۱۱ و همزمان با ادامه صادرات نفت از کردستان عراق با وجود ادامه چالشها با دولت مرکزی بر سر قراردادهای خارجی، شرکت گازپروم با ۲.۵ میلیارد دلار سرمایهگذاری در اقلیم کردستان و سایر مناطق عراق، جای پای شرکتهای روسی در عراق را محکمتر کند.
در طی این مدت شرکت گازپروم در تولید ۳ میلیون بشکه نفت از میدان نفتی سرقله در منطقه گرمیان اقلیم کردستان مشارکت داشته است و طی سالهای اخیر چندین پروژه اکتشافی را در میدانهای نفتی حلبچه و شاکال آغاز کرده است.
در ماه سپتامبر سال میلادی جاری نیز شرکت Stroytransgaz روسیه یک قرارداد ۳۴ ساله اکتشاف نفت و گاز در استان الانبار عراق به دست آورد.
فعالیت شرکتهای روسی در توسعه خط لوله نفت و گاز عراق
فعالیت شرکتهای روسی به فعالیت در میدانهای نفتی عراق خلاصه نمیشود. شرکت روسنفت روسیه بیش از ۶۰ درصد از خط لوله نفت کردستان (اصلیترین خط لوله صادراتی عراق) را در اختیار دارد.
علاوه بر این در سال ۲۰۱۸ شرکت روسنفت از توافقنامهای خبر داد که به موجب آن طرح توسعه زیرساختهای صنعت نفت و گاز عراق را به دست آورده بود. یکی از طرحهای این توافقنامه، پروژه احداث یک خط لوله جدید صادرات گاز با ظرفیت ۳۰ میلیارد مترمکعب در سال، معادل ۶ درصد از کل تقاضای گاز اروپا است.
به طور تقریبی نفت بیش از ۹۶ درصد از صادرات کشور عراق را تشکیل میدهد که عمدتا از طریق خط لوله منتقل میشود. حضور شرکتهای روسی در این بخش مهم سبب شده است که برخی از کارشناسان عراقی، کشور روسیه را کنترلکننده واقعی صادرات نفتی عراق بشناسند.
مقابله با تحریمهای آمریکا به کمک پیمانهای دوجانبه پولی
به نظر میرسد حتی تحریمهای آمریکا علیه شرکتهای روسی نیز همکاری این کشور با عراق را تحت تاثیر قرار نداده است. اگرچه برخی از شرکتهای فعال روسی در عراق از جمله گازپروم و روسنفت در لیست تحریمهای آمریکا قرار دارند، اما مقامات عراقی از این بابت احساس نگرانی ندارند.
به گفته آنها، مدت زمان طولانی است که این کشور در حال همکاری با برخی از شرکتهای تحریمشده است و طی این پروژههای مشترک واکنشی از سوی دولت آمریکا متوجه آنها نشده است. بنابراین کشور عراق تحریم شرکتهای روسی توسط آمریکا را یک مسئله جدی تلقی نمیکند.
علاوه بر این به گفته برخی کارشناسان، به زودی ممکن است دلار جایی در تجارت و همکاری مشترک روسیه و عراق در بخش انرژی نداشته باشد؛ چراکه این دو کشور برای جلوگیری از هرگونه تعامل با سیستم ارزی کشور آمریکا موضوع پیمانهای دوجانبه پولی و تبادلات مالی به صورت روبل و دینار را مطرح کردهاند.
منبع: فارین پالیسی plink.ir/6cuLc
انتهای پیام/ نفت و انرژی