مسیر اقتصاد/ اعطای معافیت مالیاتی و کاهش نرخ مالیات، یکی از ساده‌ترین روش‌هایی است که سیاستمداران با هدف حمایت از گروه‌های خاص به منظور افزایش رشد اقتصادی و کاهش نابرابری اتخاذ می کنند؛ اما تحقیقات اخیر نشان می دهد که عمدتا این سیاست با اهداف مدنظر فاصله زیادی دارد و اجرای آن بیشتر دلایل سیاسی و پوپولیستی دارد.
نوبلیست ۲۰۱۹ مخالف معافیت مالیاتی
در حالی که بعضی سیاست گذاران اقتصادی در جهان نسخه کاهش نرخ مالیات بر تولید، عایدات سرمایه ای و همچنین کاهش دخالت دولت در اقتصاد را تجویز می‌کنند، آبیجیت بانرجی، یکی از برندگان جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۱۹ راهکاری مخالف نظر این اقتصاددانان را بیان کرده است. این برنده جایزه نوبل اقتصاد معتقد است که رشد اقتصادی با کاهش مالیات افزایش پیدا نمی‌کند؛ بلکه با افزایش قدرت خرید مردم بالا می‌رود، زیرا سرمایه گذاری به تقاضا حساس است و واکنش نشان می‌دهد.
بانرجی استاد اقتصاد دانشگاه MIT آمریکا در جلسه معرفی تازه ترین کتابش با عنوان «اقتصاد خوب برای شرایط سخت» در دهلی نو، بیان کرد کاهش مالیات یا اعطای معافیت مالیاتی به منظور افزایش سرمایه گذاری افسانه‌ای است که توسط ثروتمندان گسترش یافته است؛ نسخه ای که تاکنون رایج بوده در عمل فقط باعث کمک به ثروتمندان است. با وجود این، راه حل بهتر این است که برخی از مالیات ها و باز توزیع پول بین مردم افزایش یابد.
کاهش نرخ مالیات راهکار افزایش رشد اقتصادی نیست
بسیاری از کشورهای جهان از اقتصادهای بزرگی مانند چین و هند گرفته تا اندونزی و مالزی با بروز شواهد کاهش رشد اقتصادی، با کاهش نرخ مالیات بر کسب و کارها تلاش کرده‌اند تا خود را از این مشکل اقتصاد جهانی نجات دهند؛ اما اخیرا صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی نرخ رشد اقتصاد جهان را بار دیگر کاهش و ۳ درصد اعلام کرده است.
دولت چین تنها در سال جاری میلادی از ۲۸۰ میلیارد دلار درآمد مالیاتی خود از محل مجموع درآمد اشخاص حقیقی و سود اشخاص حقوقی صرف نظر کرده است. این رقم در اقتصاد هند معادل ۲۰ میلیارد دلار بوده است. اندونزی نیز به دنبال کاهش مالیات شرکت ها از ۲۵ درصد به ۲۰ درصد است. حتی در آمریکا نیز دونالد ترامپ، از سیاست کاهش نرخ‌های مالیات با هدف تحریک رشد اقتصادی حمایت می‌کند.
بانرجی بیان کرده است که گسترش شکاف نابرابری در کشورهای توسعه یافته مانند ایالات متحده باعث عصبانیت مردم شده و افزایش تنش های تجاری جهانی که امروز شاهد آن هستیم را به همراه داشته است. باورکردنی نیست که به بهانه رشد اقتصادی، چنان به نابرابری در جهان دامن زده شود که شرایط برخی کشورها به مرز انفجار برسد.[۱]
معافیت مالیاتی ساده اما ناکارآمد
همچنین این اقتصاددان هندی بیان کرد که در کشورهایی همچون هندوستان که رشد اقتصادی به پایین‌ترین سطح در شش سال گذشته رسیده، دولت باید توسعه و گسترش بیشتری پیدا کند. این در حالی است که دولت هند علاوه بر معافیت‌های مالیاتی، تخفیف‌های مالیاتی را برای سرمایه گذاران خارجی و امتیازاتی برای خرید وسایل نقلیه در نظر گرفته و حتی بسته های محرک مالی نیز طراحی و اجرا کرده و همین امور موجب افزایش کسری بودجه دولت هند شده است.
بانرجی بار دیگر یادآور شد که به جای سیاست ناکارآمد کاهش مالیات باید با گسترش دولت، تقاضا و به تبع آن سرمایه گذاری و رشد اقتصادی را تحریک کرد. در پایان این استاد دانشگاه و برنده جایزه نوبل خاطر نشان کرده که سیاست کاهش و معافیت های مالیاتی به جهت سادگی در اجرا و ماهیت پوپولیستی آن، در بین سیاستمداران محبوب است ولی در عمل کارآیی ندارد.
ثروتمندان برنده اصلی قانون معافیت‌های مالیاتی
یکی از اصلی ترین اقدامات رئیس جمهور آمریکا معافیت های مالیاتی است که پس از گذشت چند سال از اجرای آن، مخالفان بسیاری داشته است، زیرا آمار نشان می دهد که بزرگترین برنده سیاست معافیت مالیاتی ترامپ ثروتمندان بوده اند.
قبل از اجرای این سیاست ترامپ مدعی بود که ثروتمندان هیچ منفعتی از این سیاست کسب نمی کنند؛ اما تحقیقات نشان می دهد که دهک ثروتمند بیشترین سود را برده اند.[۲]
سیاست معافیت مالیاتی در آمریکا اگرچه در سال اول به سود همه خانوارها است، اما بررسی ها نشان می دهد که بیشترین سود را خانوارهایی با درآمد ۲۰۰ هزار تا یک میلیون دلار می برند و تا ۹ درصد کاهش مالیاتی داشته اند.
همچنین بیشتر آمریکایی ها معتقد هستند که معافیت های مالیاتی تنها به دلایل سیاسی و نه اقتصادی اجرا شده اند و باعث افزایش کسری بودجه شده اند؛ که دیر یا زود باید توسط خود مردم پرداخته شود. تحقیقات نشان می دهد که این معافیت های مالیاتی در سال مالی گذشته باعث افزایش ۱۷ درصدی کسری بودجه آمریکا شده است.[۳]
پینوشت:
[۱] بلومبرگ؛ plink.ir/wWtH9
[۲] بلومبرگ؛ plink.ir/Wmhyi
[۳] Forbes؛ plink.ir/mvLM4
انتهای پیام/ دولت و حاکمیت
