به گزارش مسیر اقتصاد توسعه همکاری ایران و آذربایجان در بخش انرژی با گسترش ارتباط الکتریکی و تعاملات برقی دو کشور، خصوصا در زمینه همگام سازی شبکه برق موضوعی بود که وزرای نیرو و انرژی ایران و آذربایجان درباره آن گفتگو کردند.
رضا اردکانیان وزیر نیرو که صبح پنجشنبه به همراه رئیس جمهور برای شرکت در هجدهمین اجلاس سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد، به باکو مرکز جمهوری آذربایجان سفر کرده است، در نخستین برنامه رسمی خود با وزیر انرژی این کشور در خصوص همکاری‌های مشترک گفت‌وگو کرد. ملاقات وزیر نیرو با وزیر انرژی آذربایجان با توجه به تأکید رؤسای جمهور دو کشور در جلسه مشترک مبنی بر توسعه همکاری‌ها در زمینه انرژی، برگزار شد.
در این دیدار، اردکانیان و شهبازوف در خصوص موضوعاتی همچون از سرگیری تبادل انرژی بین دو کشور، امکان ترانزیت برق آذربایجان به سایر کشورها در همسایگی ایران و در ماه‌هایی که ایران نیازمند واردات برق نیست، نهایی کردن مذاکرات مربوط به هزینه های ساخت سد مرزی خدا آفرین بر روی ارس و تدارک منابع مالی توسط آذربایجان برای احداث نیروگاه‌های برقابی خداآفرین به مذاکره پرداختند.
تسریع در ساخت مشترک سایر ظرفیت‌های برقابی بر روی ارس، تهاتر گاز با برق و سرمایه‌گذاری آذربایجان برای احداث یک نیروگاه ۵۰۰ مگاواتی در منطقه مرزی آستارا و همچنین بزرگداشت پنجاهمین سال همکاری مشترک در بهره‌برداری از رودخانه مرزی ارس از دیگر محورهای گفتگوی این دو وزیر بود.
در این دیدار مقرر شد قرارداد مطالعات همگام سازی شبکه برق ایران و روسیه از مسیر آذربایجان، سریع‌تر توسط آذربایجان نیز امضا و به مهندسین مشاور ایرانی طرح ابلاغ شود. بر این اساس برای پیگیری توافقات انجام شده معاون وزیر انرژی آذربایجان در آذر ماه به تهران سفر خواهد کرد.[۱]
بهره‌برداری از مزایای نسبی کشور در ارتباط الکتریکی با همسایگان
اتصال شبکه برق ایران و آذربایجان به عنوان یکی از همسایگان شمالی دارای مرز خاکی، تکلیف دولت در قانون برنامه ششم توسعه است. این اتصال باید به گونه‌ای باشد که علاوه بر امکان افزایش تبادلات دو جانبه برق در فصول سال و در ایام پیک بار دو کشور، زمینه ترانزیت برق به سایر کشورهای همسایه ایران و کشورهای همجوار آذربایجان، از طریق خطوط انتقال دو کشور را نیز فراهم کند.
گسترش ارتباط الکتریکی با سایر کشورها سبب استفاده از مزایای موجود در کشورهای دیگر و بهره‌برداری از مزایای نسبی جمهوری اسلامی ایران در تعامل با آن‌هاست. برای نمونه کشور آذربایجان دارای منابع زیاد گاز است و برق تولیدی این کشور مازاد بر مصرف داخلی آن است، لذا تمایل به فروش برق به سایر کشورها دارد. برای این موضوع باید از زیرساخت‌های برقی همسایگان خود کمک بگیرد که ایران یکی از گسترده‌ترین خطوط انتقال شبکه برق در منطقه را دارد.
ایران در ایامی از سال برای گذر از پیک بار شبکه، می‌تواند از ظرفیت تولید برق آذربایجان استفاده کرده و در سایر ایام با ترانزیت برق این کشور به کشورهایی که تولید برقشان کمتر از مصرفشان است، از مزیت شبکه برق وسیع خود استفاده کند.
هدف کلان جمهوری اسلامی تبدیل شدن به هاب برق منطقه است
اما در کنار این موضوعات، بحث اتصال همگام (سنکرون) شبکه برق ایران به کشورهای همسایه و ایجاد یک شبکه برق یکپارچه با محوریت ایران به عنوان قطب (هاب) برق منطقه، باید در اولویت قرار گیرد. در چنین حالتی وابستگی متقابل کشورها در حوزه انرژی به عنوان حوزه استراتژیک و حیاتی دنیای امروز، امنیت کشورهای عضو را بالا خواهد برد. آنچه بدیهی است، لزوم انجام مطالعات دقیق و موردی برای هر کشور به طور مجزا است که باید توسط نهادهای ذی‌صلاح از جمله وزارت نیرو انجام گیرد.
در این میان، به نظر می‌رسد همگام شدن شبکه برق ایران و روسیه، با توجه به گستردگی و ظرفیت تولید بیش از سه برابری شبکه روسیه، موضوعی است که سیاست کلان جمهوری اسلامی ایران در حوزه امنیت انرژی باید آن را معین کند. چراکه در اینجا قطعا ایران باید خود را با استانداردهای شبکه برق روسیه تطبیق دهد و مدیریت راهبری و دیسپاچینگ شبکه نیز توسط این کشور انجام خواهد شد و این موضوع با هدف ایران برای تبدیل شدن به هاب برق در تناقض است.
پینوشت:
[۱] پاون، کد خبر: ۸۰۵۸۲
انتهای پیام/ نفت و انرژی
