به گزارش مسیر اقتصاد در سالهای اخیر تحول اساسی در ساختار مدیریتی عرصه تجارت بینالملل و به طور خاص اصلاح ساختار سازمان تجارت جهانی یکی از مهمترین مسائل پیش روی کشورهای جهان بوده است.
ناتوانی آمریکا و چین در دستیابی به تفاهم تجاری دلیل ناکارآمدی WTO
در وضعیت کنونی کشورهای غربی به رهبری آمریکا انتقادات گستردهای را به قواعد تجاری چین وارد کردهاند و از این کشور انتظار دارند مطابق با خواست آنها قواعد خود را تغییر دهد؛ اما به نظر میرسد برای این دشمنی پایانی قابل تصور نیست.
به این ترتیب اکنون سازمان تجارت جهانی عملا بی خاصیت شده و توان هیچ گونه مداخلهای در جنگ تجاری آمریکا و چین ندارد. از طرف دیگر چشم انداز پیش رو در زمینه عدم توافق آمریکا و چین بر سر قواعد تجارت بینالملل، موجب شده است آینده WTO نیز با ابهامات فراوان مواجه گردد.
انتقادات گسترده مقامات آمریکایی و چینی به WTO
در طول ماههای اخیر جنگ تجاری آمریکا و چین شدت گرفته و دو طرف محدودیتهای تعرفهای گستردهای علیه یکدیگر وضع نمودهاند. در این میان از طرفی انفعال WTO مورد انتقاد مقامات هردو کشور قرار گرفته است و از طرف دیگر هیچ کدام از طرفین در اعمال محدودیتهای تجاری مد نظر خود، توجهی به قوانین این سازمان ندارند.
وانگ شووِن، معاون وزیر تجارت خارجی چین، سال گذشته در اظهار نظری ضمن انتقاد از عملکرد سازمان تجارت جهانی گفته بود: درحال حاضر موجودیت WTO از جنبههای متعددی با خطر مواجه شده است؛ چراکه برخی کشورها اکنون قصد دارند تسلط خود بر عرصه تجارت جهانی را ادامه دهند و در مقابل دیگر کشورها را محدود به رعایت قواعد تجاری مد نظر خود نمایند. اگر WTO قصد دارد به حیات خود ادامه دهد، باید از این شرایط جلوگیری نماید.
دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا نیز بارها تهدید کرده است که اگر ساختار سازمان تجارت جهانی مطابق با خواست این کشور تغییر نکند، آمریکا از WTO خارج خواهد شد.
توافق تجاری آمریکا و چین به معنی تداوم حیات WTO نیست
نکته مهم دیگر اینکه حتی اگر آمریکا و چین بتوانند مشکلات تجاری دوجانبه را از طریق یک توافق تجاری دوجانبه مرتفع نمایند، این به معنی تداوم ادامه حیات سازمان تجارت جهانی نخواهد بود.
مشکلات آمریکا و چین، به عنوان دو قطب اصلی تجارت جهانی، تنها به اعمال و یا عدم اعمال محدودیتهای تجاری خلاصه نمیشود، بلکه مشکل اصلی بین این دو کشور به مراتب گسترده تر است و مسائلی همچون نحوه مدیریت اقتصاد داخلی شامل عملکرد شرکتهای دولتی و همچنین نحوه مدیریت عرصه تجارت جهانی در مواردی همچون وضع قواعد برای همه کشورهای جهان، رسیدگی به شکایتها و میزان مداخله نهادی جهانی همچون WTO در امور داخلی کشورها را شامل میشود.
بنابراین حتی اگر آمریکا و چین بتوانند بخشی از مشکلات تجاری را در قالب یک توافق تجاری دوجانبه مرتفع نمایند، همچنان این دو کشور فاصلهای طولانی برای تفاهم در زمینه نحوه مدیریت عرصه تجارت بینالملل دارند و از این رو همچنان WTO با مشکلات گستردهای روبه رو خواهد بود که حل و فصل آن به مراتب دشوارتر است.
سازمان تجارت جهانی تنها در یک جهان تک قطبی کارایی دارد
نکته مهم و اساسی آن است که ساختار سازمان تجارت جهانی برای شرایطی طراحی شده است که یک کشور غالب در عرصه تجارت بینالملل وجود داشته باشد و در واقع این سازمان در شرایط چند قطبی در تجارت جهانی کارایی لازم را ندارد.
در طول دهههای اخیر با قدرت گرفتن اقتصادهای نوظهور و به طور خاص کشور چین و در مقابل کاهش قدرت مطلق آمریکا و اروپا، WTO عملا کارایی خود را از داده و توان مدیریت مسائل موجود بین چند قطب بزرگ تجاری در جهان را ندارد.
منبع: پایگاه تحلیلگران کسب و کار و رهبری چین plink.ir/Zego3
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل