مسیر اقتصاد/ طرح پتروشیمی اندیمشک یکی از پروژه‌هایی است که با توجه به افزایش ظرفیت خط لوله اتیلن غرب، در اواسط دهه ۱۳۸۰ مطرح و اعلام شد که تا سال ۱۳۹۰ به بهره‌برداری خواهد رسید.
برای ساخت این پروژه که با بهره‌برداری از آن قرار بود سالانه ۳۰۰ هزار تن پلی‌اتیلن سبک خطی تولید شود، زمینی به مساحت ۱۵۸ هکتار در نظر گرفته شد که ۵۸ هکتار از آن، به ساخت واحد تولید پلی‌اتیلن سبک و ۱۰۰ هکتار به صنایع پایین‌دست پتروشیمی اختصاص داشت.
پتروشیمی اندیمشک، طرحی برای ۴۷ دوره نمایندگی مجلس
در حال حاضر و با گذشت حدود ۱۲ سال از آغاز عملیات اجرایی این طرح، پیشرفت فیزیکی پروژه از ۶ درصد فراتر نرفته است؛ یعنی سرعت رشدی برابر نیم درصد در سال.
می‌توان گفت اگر روند پیشرفت این طرح به همین سرعت ادامه داشته باشد، بهره‌برداری از این پتروشیمی ۱۸۸ سال طول خواهد کشید که به این ترتیب می‌توان از این طرح برای ۴۷ دوره نمایندگی مجلس، به عنوان یک وعده انتخاباتی بسیار رای‌آور استفاده کرد!
وعده ساخت در ۵ سال و اشتغال ۱۰ هزار نفری
اولین زمزمه‌های ساخت پتروشیمی اندیمشک زمانی مطرح شد که سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی شرکت ملی صنایع پتروشیمی در ابتدای سال ۱۳۸۴، طرح افزایش ظرفیت خط لوله اتیلن غرب را تصویب کرد؛ در پی آن محمد صادق آل‌یاسین، مجری وقت طرح خط لوله اتیلن غرب در مصاحبه‌ای از احداث سه مجتمع جدید پتروشیمی در شهرهای میاندوآب، دهدشت و اندیمشک خبر داد. [۱]
جمال جعفرآقایی، فرماندار وقت اندیمشک نیز در مصاحبه‌ای در مرداد ۱۳۸۴ از آغاز عملیات اجرایی احداث مجتمع پتروشیمی خبر داد و اعلام کرد که اجرای این طرح در مدت ۵ سال انجام خواهد شد و باعث شکوفایی اقتصاد منطقه و اشتغال‌زایی برای ۱۰ هزار نفر خواهد شد. [۲]
عقد قرارداد خرید دانش فنی پروژه
در همین راستا، هیئت مدیره شرکت ملی صنایع پتروشیمی به دنبال تهیه زمین و تشکیل شرکت برای ساخت این مجتمع پتروشیمی اندیمشک برآمد؛ به عنوان یکی از اولین اقدامات، در آذر ماه ۱۳۸۶ قرارداد خرید دانش فنی تولید پلی‌اتیلن سبک پتروشیمی اندیمشک با شرکت بازل آلمان امضا شد. حجم قرارداد خرید دانش فنی و مهندسی پایه کارخانه تولید پلی‌اتیلن سبک پتروشیمی اندیمشک ۷ میلیون یورو بود که اعلام شد این قرارداد در مدت ۱۰ ماه اجرا خواهد شد. [۳]
تسهیلات ارزی و ریالی پتروشیمی اندیمشک
در ابتدای سال ۱۳۸۷، محسن کرمی فرماندار وقت اندیمشک اعلام کرد که عملیات اجرایی این پروژه از بهمن سال ۱۳۸۶ آغاز شده است و زمان اجرایی پروژه چهار سال از زمان آغاز عملیات اجرایی در نظر گرفته شده است. همچنین برای بهره‌برداری از این پروژه، ۲۲۵ میلیون یورو از محل تسهیلات صندوق ذخیره ارزی و ۱۳۰ میلیارد تومان از محل اعتبارات طرح‌های کوچک و زودبازده استان اختصاص یافته است. [۴]
همچنین به دنبال عقد قرارداد دانش فنی و آغاز عملیات اجرایی این مجتمع، در آذر ماه ۱۳۸۷ و در جریان دومین سفر استانی هیئت دولت نهم به خوزستان، تامین تسهیلات ارزی و ریالی مورد نیاز این طرح، به تصویب رسید. [۵]
پتروشیمی اندیمشک، مانع توسعه خط لوله اتیلن غرب
طرح پتروشیمی پلی‌اتیلن سبک اندیمشک در حالی یکی از ۱۵ طرح برنامه‌ریزی‌شده صنعت پتروشیمی برای افزایش ظرفیت تولید پلی‌اتیلن کشور به ۷.۵ میلیون تن در سال عنوان شد که نه تنها تا سال ۱۳۹۰ به بهره‌برداری نرسید، بلکه در دی ماه ۱۳۹۲ به عنوان یکی از دلائل تاخیر توسعه خط لوله اتیلن غرب و سایر طرح‌های تعریف‌شده در این برنامه شناخته شد؛ به طوری که عبدالحسین بیات، عضو وقت هیئت مدیره شرکت ملی صنایع پتروشیمی در اظهار نظری، طرح‌های مستقر در فاز اول خط لوله اتیلن غرب نظیر پتروشیمی اندیمشک را مسئول تاخیر اجرای خط لوله غرب دانست و تاکید کرد: خوراک این واحدها آماده است اما طرح به تولید نرسیده است. [۶]
وعده‌ای اشتباه به نام اشتغال‌زایی زیاد صنعت پتروشیمی
بررسی ها نشان می دهد پتروشیمی اندیمشک، تنها به دلیل موقعیت آن در مسیر خط لوله اتیلن غرب و وعده مسئولان مختلف محلی مبنی بر توسعه اقتصادی منطقه و اشتغال‌زایی گسترده آن، مطرح شده است که حتی این دلائل هم با ابهاماتی جدی روبرو هستند.
به عنوان مثال میزان اشتغال‌زایی این مجتمع در حالی ۱۰ هزار نفر عنوان شده بود که گفته می‌شود اشتغال این مجتمع در بهترین حالت حدود ۲ هزار نفر در زمان احداث و تنها ۵۰۰ نفر در زمان بهره‌برداری از این طرح خواهد بود.
پتروشیمی اندیمشک، همچنان یک بیابان فنس‌کشی شده
وجود موانعی مانند مشکل تامین آب و دوری از منابع آبی، مشکلات زیست‌محیطی و وجود طرح‌های فراوان پلی‌اتیلن در کشور نشان‌دهنده این است که تعریف این طرح برای کشور هم از لحاظ اقتصادی و هم از لحاظ زیست‌محیطی و فنی مناسب نبوده است؛ با گذشت حدود ۱۲ سال از آغاز عملیات اجرایی پروژه و عدم پیشرفت فیزیکی آن، این طرح عملا متوقف شده است.
۲ طرح پتروشیمی جدید در اندیمشک کلید می‌خورد؟
در حال حاضر طرح احداث ۲ پتروشیمی دیگر در شهرستان اندیمشک مطرح شده است. طرح پتروشیمی کیمیا در اسفندماه سال ۱۳۹۷ با حضور وزیرتعاون، کار و رفاه اجتماعی وقت و چند روز پس از آن طرح پتروشیمی اتیلن‌اکساید اندیمشک با حضور وزیر نفت کلنگ‌زنی شد [۷] که در همان ایام فریدون حسنوند، نماینده مردم اندیمشک در مجلس شورای اسلامی در سخنانی اعلام کرد: در آینده اندیمشک ۳ پتروشیمی خواهد داشت.
حال سوال جدی مطرح‌شده این است که مسئولان استانی و شهری و همچنین بخش خصوصی چه تدابیری برای رفع موانع توسعه صنعت پتروشیمی و همچنین کاهش اثرات زیست‌محیطی این صنعت در شهرستان اندیمشک اندیشیده‌اند و آیا در آینده‌ای که برای افتتاح طرح‌های پتروشیمی مد نظر دارند، حفظ منابع آبی و محیط زیست، که امانت نسل آینده آن منطقه است، نیز در نظر گرفته شده است؟
پینوشت:
[۱] شانا، کد خبر: ۵۵۲۵۴
[۲] شانا کد خبر: ۶۱۳۲۰
[۳] شانا کد خبر: ۱۲۱۸۳۸
[۴] ایسنا کدخبر: ۸۷۰۱-۰۲۳۷۶
[۵] همشهری‌آنلاین کدخبر: ۷۱۰۱۹
[۶] شانا کد خبر: ۲۱۱۱۵۵
[۷] تسنیم کد خبر: ۱۹۶۳۲۴۴
انتهای پیام/ نفت و انرژی
با امید به موفقیت و پیشرفت شهر عزیزمان ، مردم شریف و نماینده محترم