به گزارش مسیر اقتصاد توسعه تجهیزات سرمایشی از بخشهای مهم و مغفول برای کاهش مصرف اوج بار است. اصلیترین بخشهای مصرفکننده تجهیزات سرمایشی، بخشهای خانگی، عمومی و تجاری هستند [۱].
نتایج مرکز آمار در سال ۹۴ نشان میدهد که در حدود ۶۲.۵ درصد مشترکین از کولر آبی، ۱۹ درصد از کولرگازی و بقیه مشترکین هم غالبا از پنکه به عنوان وسایل سرمایشی در فصل تابستان استفاده میکنند [۲].
همچنین در مناطق با اقلیم مرطوب و گرم مانند خوزستان، کولر آبی پاسخگوی سرمایش منازل نبوده و اکثریت مشترکین از کولرگازی به عنوان وسیله سرمایشی بهره میبرند.
کولر آبی بیشترین وسیله سرمایشی منازل
کولرهای آبی از مهمترین وسایل سرمایشی موجود در منازل هستند. با توجه به اقلیم نسبتا خشک ایران، در اغلب مناطق کشور کولرهای آبی پاسخگوی نیاز سرمایشی هستند.
طبق آمارها حدود ۶۲.۵ درصد مشترکین از کولر آبی به عنوان وسیله سرمایشی خود استفاده میکنند. همچنین بنا به گزارش سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهرهوری انرژی برق در سال ۹۰ بیش از ۱۳ میلیون کولرآبی در کشور وجود داشته و میزان تولید سالانه کولرهای آبی نیز در حدود ۸۰۰ الی ۹۰۰ هزار عدد در سال است[۳].
بدین ترتیب میتوان گفت که در حال حاضر حدود ۱۶ میلیون کولر آبی در کشور توسط مشترکین خانگی استفاده میشود (البته تعدادی از کولرهای آبی سالانه از رده خارج و اسقاط میشوند که تخمین دقیقی از تعداد انها در دسترس نیست).
کولرهای آبی در مقیاس و ابعاد مختلفی تولید میشوند و توان مصرفی متوسط آنها بین ۳۷۰ تا ۹۰۰ وات است. برخی کولرهای آبی بسیار بزرگ با توان ۱۵۰۰ واتی نیز وجود دارد که بیشتر در سرمایش سالنهای تولیدی استفاده میشوند. به طور کلی میتوان گفت که متوسط توان مصرفی کولرهای آبی در حدود ۵۰۰ وات است[۴].
مصرف انرژی کولرهای آبی
متاسفانه پس از گذشت ۵۰ سال از تولید کولرهای آبی، این کالای مهم همچنان در رده انرژی پایین قرار داشته به طوری حتی که غالب کولرهای جدید در رده انرژی F بوده و حجم تولیدات کولرهای آبی کممصرف با رده انرژی A و B بسیار ناچیز است.
جدول زیر چند نمونه از کولرهای آبی کممصرف و مقایسه آن با محصولات موجود پرمصرف در بازار را نشان میدهد:
بنابراین به طور متوسط ارتقای کولرهای پرمصرف به کممصرف فعلی در حدود ۲۰۰ وات کاهش توان به همراه خواهد داشت.
از آنجا که بسیاری از کولرهای موجود در در رده انرژی G قرار داشته و فرسوده هم شدهاند، در نتیجه ارتقای کولرهای موجود در منازل به کولرهای با رده انرژی A بیش از ۲۰۰ وات کاهش توان در پی خواهد داشت.
بی نیازی از ساخت سالانه یک نیروگاه ۱۶۰ مگاواتی
به هرحال اگر تعداد کولرهای آبی برابر ۱۶ میلیون عدد در کشور برآورد شود و این کولرها با ارتقای رده انرژی، ۲۰۰ وات کاهش مصرف داشته باشند؛ آنگاه حداقل ۳۲۰۰ مگاوات از ظرفیت شبکه کاسته خواهد شد.
علاوه بر این از آنجا که سالانه حدود ۸۰۰ هزار دستگاه کولرآبی به کشور اضافه میشود، با کاهش ۲۰۰ واتی توان مصرفی هر کولر، کشور از ساخت یک نیروگاه ۱۶۰ مگاواتی در آینده نیز بینیاز می شود.
لازم به ذکر است که مقادیر اعلام شده در رابطه با کاهش اوج بار با استناد به کولرهای کممصرف موجود در بازار محاسبه شده و به راحتی قابل دسترسی هستند. حتی برخی اخبار حاکی از تولید آزمایشگاهی کولرهایی با مصرف بسیار پایین است که نشان میدهد میتوان با توسعه تحقیقات و پژوهشهای بهرهوری در این حوزه به نتایج بهتری دست یافت.
پینوشت:
[۱] گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی
[۲] نتايج بررسي بودجه خانوار در مناطق شهری ایران، بانک مركزي جمهوري اسلامي ايران، دایره بررسی بودجه خانوار، ۱۳۹۴
[۳] تولید کولرهای کم مصرف با رده انرژی A در ایران، مصاحبه با سیامک اردلان، ساتبا ۱۳۹۰
[۴] راهکارهای بهینه سازی مصرف برق، وزارت نیرو