سعید نوری کرم کارشناس انرژی با اشاره به جزئیات طرح اختصاص بنزین سهمیهای به افراد در گفتوگو با مسیر اقتصاد گفت: بر اساس طرح اختصاص بنزین سهمیهای به افراد، به هر فرد بر اساس کد ملی ۱۵ لیتر بنزین سهمیهای تخصیص مییابد که فرد میتواند در طول ماه آن را با قیمت ۱۵۰۰ تومان به ازای هر لیتر از جایگاهها خریداری یا مابهالتفاوت قیمتی آن با نرخ سه هزار تومان را دریافت نماید. این طرح در کمیسیون تلفیق بودجه مجلس برای سال ۱۴۰۲ مطرح شده بود که در نهایت مورد تصویب صحن علنی قرار نگرفت.
این کارشناس انرژی با اشاره به ایرادهای طرح اختصاص بنزین سهمیهای به افراد تصریح کرد: چهار نقد اساسی به این طرح وارد است. در درجه اول امروزه اختلاف قیمت صادراتی بنزین با قیمت فروش آن در جایگاهها، یارانه تلقی میشود، در صورتیکه قیمتگذاری فرآوردهای همچون بنزین که دولت در ازای اعطای نفت به پالایشگاههای داخلی آن را تأمین میکند، نباید با مفهوم یارانه یکسان تلقی شود. در واقع این اقدام و اقدامهای مشابه سبب ایجاد چالشها و مسائلی در خصوص تعیین قیمت بنزین در آینده خواهد شد و فرمول تعیین قیمت بنزین را بیش از گذشته پیچیده خواهد کرد.
نوری کرم در ادامه بیان کرد: نکته دوم مربوط به افزایش تعداد ذینفعان افزایش قیمت بنزین است. در واقع اختصاص بنزین سهمیهای به افراد فاقد خودرو که حدود ۴۵ درصد جمعیت کشور را شامل میشود؛ آنان را به ذی نفعان افزایش قیمت آزاد بنزین یا به عبارت بهتر افزایش اختلاف بین قیمت آزاد و قیمت سهمیهای بنزین تبدیل میکند که در واقع همین نکته میتواند افزایش پیچیدگی معادلات قیمتگذاری بنزین در چنین شرایطی را نشان دهد.
وی در ادامه با اشاره به ایجاد بازار ثانویه برای خرید و فروش بنزین و افزایش سوداگری در این بازار افزود: نقد سوم که در راستای نقد دوم است؛ مربوط به شکلگیری بازارهای مخرب دیگر بوده که بهنوبه خود دارای مخاطراتی از جمله افزایش قیمت آزاد بنزین و افزایش هزینههای کنترل مصرف است.
نوری کرم در پایان خاطرنشان کرد: نقد چهارم که مهمترین نقد تلقی میشود؛ این است که طرح اختصاص بنزین سهمیهای به افراد به معنای نادیده گرفته شدن الگوی تعرفهگذاری پلکانی و عدم توجه به مدیریت مصرف سوخت است. چرا که استفاده از الگوی تعرفهگذاری پلکانی برای بنزین، روشی برای مدیریت مصرف در کنار جلوگیری از افزایش فشار اقتصادی بر اقشار کم درآمد صاحب خودرو است.
انتهای پیام/ انرژی