واکاوی نحوه تصمیم گیری و نظارت در ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی

به گزارش مسیر اقتصاد شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی در نشستی با دکتر دژپسند رئیس سابق دبیرخانه ستاد فرماندهی اقتصادمقاومتی، به بررسی مباحث مرتبط با این ستاد پرداخت.

در ادامه پرسش و پاسخ شکل گرفته میان اعضای شبکه و دکتر دژپسند در این نشست کارشناسی آمده است:

سوال: رهبر انقلاب در صحبت های مختلف خود وظیفه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی را انجام ۳ مأموریت مهم دانسته اند. یکی از این مأموریت ها فرماندهی اقتصاد ایران از فکر تا عمل است. آیا ستاد اکنون فرمانده اقتصاد ایران است یا خیر؟ فرماندهی به این معنا که برای دستگاه ها برنامه ریزی می کند و بر فعالیت های آن ها نظارت دارد.

اگر به این معنا مدنظر است بله اکنون ستاد فرمانده اقتصاد ایران است.

سوال: اکنون تشکیل دستگاه هایی مانند معاونت اقتصادی رئیس جمهور پس چگونه است؟

معاونت اقتصادی می تواند دستگاه کارشناس ستاد باشد. آن چیزی که در ستاد مطرح می شود صرفا تولید دبیرخانه ستاد نیست. ما برای اینکه ستاد به خوبی اداره بشه ۱۲ کارگروه ملی تعریف کرده ایم. کارگروه ملی رئیسش یکی از اعضای ستاد هستند. متشکل از دستگاه های ذی ربط که ممکن است عضو ستاد باشد یا نباشد. به عنوان مثال کارگروه دانش بنیان رئیسش وزیر صنعت بود اما وزیر علوم و معاونت علم و فناوری در آن شرکت می کردند. یا مثلا کارگروه گفتمان سازی رئیسش صدا و سیما بود ولی وزیر ارشاد یا معاونش، وزیر کار یا معاونش، وزیر آموزش و پرورش یا معاونش وزیر علوم یا معاونش شرکت می کردند.

پس بنابراین این ۱۲ کارگروه کار کارشناسی می کرد در بحث های برنامه ریزی، پیشنهاد یا موضوعی اگر وجود داشت ارائه می کردند. در تمام این کارگروه ها سازمان برنامه و بودجه دبیرخانه بود و با استفاده از کمیسیون تخصصی ای که داشت پیشنهاد های مطرح شده توسط نهاد های تخصصی را مورد بررسی قرار می داد و پس از چکش کاری به ستاد اقتصاد مقاومتی می برد و در صورت موافقت تصویب و ابلاغ می شد.

در واقع وجود ستاد به معنای انحلال سایر وزارت خانه ها و یا نهاد ها مانند معاونت اقتصادی نیست و آن ها می توانند نقش کارشناسی داشته باشند.

نظارت بر اقدامات دستگاه ها در تحقق اقتصاد مقاومتی

پروژه های ستاد در تمام موارد اقتصاد هم یک پوشش کاملی دارد و بحث برنامه ریزی کامل است؛ اما اجرایی کردن آن به عهده نهاد های اجرایی است. مسئله بعدی که رهبری در صحبت هایشان مطرح کردند، بحث نظارت بر اجراست و حرف درستی هم هست؛ زیرا اگر نظارتی صورت نگیرد موضوع لوث خواهد شد و این کار وظیفه دبیرخانه است.

برای اینکه بر انجام فعالیت ها نظارت شود ۲ کار صورت گرفت. در ابتدا یک ستاد داخلی در وزارت خانه ها تشکیل شد که هر دو، سه یا یک هفته یک بار به ریاست وزیر یا جانشینش جلساتی برگزار می کنند و بر فعالیت های اقتصاد مقاومتی خود نظارت می کنند.

دومین نظارت توسط دبیرخانه صورت می گیرد؛ دبیرخانه یک سامانه ای ایجاد کرده است و مسئولین پروژه ها موظف هستند اطلاعات اجرای پروژه ها در سامانه قرار دهند ؛بعد دبیرخانه یا خودش با دستگاه جلسه می گذارد یا از طرح بازدید میدانی می کند یا جلسه با حضور جهانگیری در دستگاه گذاشته می شود یا از دستگاه دعوت می شود به دبیرخانه آمده و جلسه ای گذاشته شود. بنابراین دبیرخانه نظارت را در ابعاد گوناگون ایجاد کرده است.

در برخی از موارد اقدامات دستگاه ها در پروژه های ستاد نبود ولی طبق فرمایشات رهبری و ابلاغیه باید تمام فعالیت های دستگاه مطابق اقتصاد مقاومتی می بود؛ به همین دلیل دستورالعملی تعیین کردیم که مشهور شده است به دستورالعمل ممیزی، طبق این دستورالعمل دستگاه ها اگر می خواستند اقدامی کنند که در پروژه های اقتصاد مقاومتی نبود، باید اطلاعات پروژه یا طرح را به ستاد می دادند تا مشخص شود آیا با اقتصاد مقاومتی انطباق دارد یا خیر. در برخی از موارد مشاهده می شد دستگاه اطلاعات طرح را نمی فرستد، در این مواقع ما پیگیری می کردیم و از طریق رئیس ستاد گزارش می خواستیم.

سوال: اگر اقتصاد ایران را تصویری مشتمل بر ۱۰۰ پازل بدانیم، آیا شما معتقدید ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی بر تمام آن ۱۰۰ پازل اشراف دارد و فرماندهی بر تمام آن ها اعمال می شود؟

همان طور که عرض کردم ما یک سری برنامه های اجرایی، پروژه ها و طرح ها داریم و یک سری دیگر از فعالیت ها از طریق دستورالعمل ممیزی صورت می پذیرد. اما نمی توان تمام فعالیت های اقتصادی به ابعاد ایران را مورد رصد قرار داد.

در واقع ما فعالیت هایی که مستقیماً با اقتصاد مقاومتی ارتباط دارد را از طریق طرح ها، برنامه و پروژه ها پیگیری می کنیم و بر آن ها نظارت مستقیم داریم اما برای برخی دیگر از فعالیت ها مانند رعایت انتقال فناوری در تمام قراردادها یک نظام و ساز وکار ایجاد کردیم و مسئولیت آن را به معاونت علمی رئیس جمهور دادیم و از آن ها اجرای دقیق سازوکار و رعایت انتقال فناوری را پیگیری می کردیم.

سوال: در واقع ستاد بخشی از اقتصاد ایران را مورد توجه داده است؟

اقتصاد ایران صرفا از دولت تشکیل نشده و مردم و نهادهای عمومی غیردولتی هم در آن نقش دارند؛ اما ستاد با این وجود تلاش کرد بر عملکرد نهادهای عمومی غیردولتی هم نظارت داشته باشد و از آن ها هم گزارش بگیرد.

سوال: در مورد کارگروه هایی که گفتید آیا جلساتشان برگزار می شود زیرا خبر چندانی از آن ها منتشر نشده است؟

کارگروه ها خبری نیستند ولی برگزار می شوند و در برخی مواقع که خودشان بخواهند فعالیت هایشان را خبری می کنند، به عنوان مثال بسته حمایت از صادرات غیرنفتی در کارگروه تولید تصویب شد.

سوال: در صحبت هایتان گفتید بحث فرماندهی در ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی وجود دارد ولی آقای جهانگیری چندین بار در صحبت هایشان از نبود اختیار کافی گلایه کرده بودند و گفته بودند حتی مصوبات ستاد توسط مدیران دولتی اجرا نمی شود. نظرتان راجع به این بحث چیست؟

نه آقای جهانگیری نگفتند مدیران دولتی، منظور ایشان این بود که ستاد قدرت لازم را ندارد در خارج از قوه مجریه اقدامی بکند، مثلا آیا مصوبات ستاد برای اجرا در قوه قضائیه، مجلس و نیروهای مصلح اجرا شود؟ ما مثلا در لایحه بودجه یا در برنامه مواردی را برای اجرایی شدن آوردیم در خصوص اقتصاد مقاومتی؛ اما در مجلس رد شد، مشهورترینش بند ۱۶ لایحه بودجه ۹۶ بود که در آن پیش بینی کرده بودیم پروژه های اولویت دار اقتصاد مقاومتی که دارای اولویت ویژه هستند، اگر در طول سال با کمبود بودجه مواجه شدند بتوانند به طریقی رفع کمبود نمایند اما در مجلس رد شد. بحث آقای جهانگیری این بوده است.

سوال: آقای جهانگیری در این خصوص از لفظ مدیرکل استفاده کرده اند و منظورشان دولت بوده نه دیگر نهادها. اینطور نیست؟

مقاومت رسمی و علنی قطعا در بین آن ها وجود ندارد. ممکن است قصور یا کم کاری و یا در نهایت یک مقاومت نامرئی وجود داشته باشد اما کوتاه مدت بوده مثلا در خصوص مالیات مطرح کردند مصوبه برای سال ۹۵ است و در سال ۹۶ اجرا نمی کنیم؛ بلندمدت نبود و برطرف شد. در واقع این طور نیست که مدیران دولتی بگویند ستاد برای ما مرجعیت ندارد و به مصوبات آن عمل نمی کنیم.

برخی از مقاومت ها هم مربوط با مشکلات موجود در نظام اداری است که موجب می شود اجرای دستورات و مصوبات سخت و زمان بر باشد.

سوال: رهبر انقلاب در مأموریت دیگری که به ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی داده اند، از ستاد خواسته اند فعالیت ها و پروژه های تعریف شده در دستگاه ها روزمره و جاری و معمولی نباشد. در تعیین پروژه های اولویت دار سال ۹۵ و ۹۶ آیا این امر مورد توجه قرار گرفته است؟

اگر قرار بود کارها روتین باشد نمی توانستیم کارها را با ۲۰۰ پروژه جمع کنیم؛ در آن حالت باید ۷۰ هزار پروژه می داشتیم. اکنون فقط ۷۰ هزار تا پروژه عمرانی داریم که ۳۰ هزار تای آن ها احداثی است، در حالی که پروژه های ستاد اصلا احداثی نیست بلکه نرم افزاری و سخت افزاری است.

برای روشن شدن موضوع یک سوالی می کنم، مقاوم سازی یک شهر در برابر زلزله بخ چه معناست، این به معنای این است که فقط ساختمان های جدید مقاوم باشند یا اینکه ساختمان های موجود هم مقاوم باشند و دارای استاندارد باشند؟ ما نمی توانیم بگوییم برای مقاوم سازی اقتصاد صرفا باید فعالیت های جدید را مقاوم نماییم.

برای تکمیل پاسخگویی به سوال، مثال دیگری را مطرح می کنم، در بحث واردات بنزین، کشوری که روی نفت خوابیده و ایدئولوژیک هم هست و با تحریم های مختلف نیز مواجه است، اگر یک پروژه ای در دست اجرا داشته باشد و در صورت بهره برداری کشور را از واردات بنزین خودکفا نماید؛ آیا اجرای این پروژه در زمره اقتصاد مقاومتی می گنجد یا خیر؟

سوال: رهبری در خصوص اجرای پروژه های ویژه در حوزه اقتصاد مقاومتی، رونق بنگاه های راکد را مثال می زند که دو خصوصیت دارد، اول اینکه حجم آن زیاد است و دوم آنکه در زمان کوتاهی باید به نتیجه برسد. اما در خصوص پروژه ستاره خلیج فارس که گفتید با وجود این که پروژه مهمی در زمینه اقتصاد مقاومتی است، اما آیا اقدام ویژه ای صورت گرفته است؟

این صحبتی که شما می کنید دو تا بحث است؛ اول اینکه چگونه انتخاب شده است و دوم اینکه آیا نظارت متناسب با آن صورت گرفته است یا نه؟ اتفاقا مثال دومی که می خواستم بزنم و شما مطرح کردید، همین بحث بنگاه های راکد بود، آن هم می توانست کار جاری باشد، آقا روی آن دست گذاشتن و نسبت به تسریع آن تأکید داشتند. پالایشگاه خلیج فارس هم همین طور بود و خیلی از مشکلات آن در جلسه ستاد برطرف می شد.

من یک مثال دیگر برای شما بزنم، شما می توانید بگویید خودکفایی گندم یک کار جاری است، در حالی که با یک کار ویژه خودکفایی حاصل شده و واردات کاهش یافته است.

پروژه های اقتصاد مقاومتی ستاد در ۳ دسته پروژه های در حال راه اندازی، راه اندازی شده و جدید  قرار می گیرد و بر اساس نکاتی که گفتم انتخاب می شود. ممکنه بعضی از آن ها به نظر شما ممکن است اولویت دار نباشد اما ستاد برای انتخاب آن ها فرایندی دارد، در ابتدا دستگاه پیشنهاد می دهد، دبیرخانه بررسی می کند و پس از آن به ستاد می آید. گاهی برخی پروژه ها هم از طریق بحث در ستاد اضافه می شوند اما به طور کلی ملاک برای انتخاب پروژه های اولویت دار اقتصاد مقاومتی، سرعت بخشی تحقق سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی است.

سوال: در عقلانیت مدل پروژه ای تردیدی نیست، اما آیا می شد یک مدل دیگری برای انتخاب پروژه های اقتصاد مقاومتی در نظر گرفت، مثلا آیا می شد پکیج ها و بسته هایی در حوزه های مهم اقتصادی در نظر گرفته شود که می توانستند موجب تحول اقتصادی شوند؟

البته ما این کار را هم انجام داده ایم و بسته های مختلفی مانند بسته اشتغال پایدار، بسته اشتغال فراگیر و بسته حمایت از صادرات غیرنفتی را تصوریب کرده ایم. با این وجود این که گفته شود راه های دیگری برای انتخاب پروژه ها وجود ندارد، حرف درستی نیست. ممکن است افراد مختلف طرح های دیگری دهند اما ما در ستاد تلاش کردیم بهترین شیوه ای که به نظرمان می رسید را در نظر بگیریم.

سوال: دو مدل ارزیابی بر روی پروژه های اولویت دار سال ۹۵ و ۹۶ می توان داشت؛ اول اینکه آیا می توان گفت از ۲۰۰ پروژه مثلا ۱۰۰ تای آن از قبل بوده است یا نه و دوم اینکه بررسی شود چه تعداد از آن ها منطبق با اقتصاد مقاومتی است؟

ما قائل هستیم پروژه غیرمنطبق نداریم.

سوال: برای مثال در پروژه اقتصاد مقاومتی وزارت نفت بحث گازرسانی به روستاها و برق دار کردن چاه های آب قرار داشته است که شاید چندان پروژه های مهمی نباشند؟

پروژه گازرسانی اتفاقا کاملا اقتصاد مقاومتی است؛ اول از منظر عدالت بنیانی، دوم بحث بهره وری و سوم از منظر توسعه پایدار.

پروژه برق دار کردن چاه های آب نیز یکی از پروژه های مهم در اقتصاد مقاومتی است؛ چه از منظر کاهش شدت انرژی و چه از منظر بهره وری انرژی. اتفاقا بسیاری از کارشناسان درخواست تسریع در انجام این پروژه را دارند.

سوال: حداقل می توان گفت که یک سری کارهای مهمتری وجود دارد که آن ها نیامده است؟

دنیا دنیای امکان هاست اما به نظر ما نه، زیرا ما در یک نظام کارشناسی گسترده این پروژه ها را انتخاب نموده ایم.

سوال: بالاخره اگر این ها که شما می گویید در حال اجرا شدن است، باید یک نمود بیرونی داشته باشد و مبادلات بازرگانی را راحت کرده باشد؟

یکی از روش های نظارت که طراحی شد، نظارت میدانی و گزارشات میدانی بوده است، اما در این موضوع خاص ما مورد یا گزارشی نداشتیم. باید برویم در بازار ببینیم آیا فعالیت بازرگانان راحت تر شده است یا نه؛ زیرا با گفتن یک بازرگان نمی توان برداشت کرد مشکل وجود دارد، ضمن اینکه از انعقاد قرارداد تا اجرا و مشخص شدن نتایج کمی زمان می برد.

سوال: امسال اول سال ۱۵۵ بند در مورد تولید و اشتغال تصویب شد بعد از آن هم برنامه اشتغال فراگیر آمد. ساختار تصویب این ها به چه صورتی بوده و ساختار نظارت بر آن ها چگونه بوده است؟ مخصوصا که این ها در مدت زمان کوتاهی تصویب شد و ۱۵۵ بند قانونی هم موارد خوبی داشت.

با مدیریت جهادی؛ همیشه من مثال می زنم برای اینکه بگم مدیریت جهادی می شود یا نه؟ آقا در ابتدای سال گفتند تولید و اشتغال، با این که تعطیل بود و سال کاری از پنجم فروردین شروع می شد، دبیرخانه اقتصاد مقاومتی کارش را از سوم فروردین و به صورت غیرحضوری و از پنجم حضوری شروع کرد؛ در آن زمان در واقع اعضای دبیرخانه تعطیلی نداشتند و در اولین جلسه اقتصاد مقاومتی این بسته ها ارائه شد.

تدوین آن هم به این صورت بود که سازمان برنامه تدوین کرد و فرستاد به دستگاه ها، دستگاه ها یک فرصتی داشتند که نظراتشان در در خصوص آن اعلام کنند. پس از ارائه نظرات با دستگاه ها جلسه گذاشته شد و متن نهایی به ستاد ارسال شد و در جلسه ستاد به صورت بخش بخش تمام موارد مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت در مدت کوتاهی به جمع بندی رسید تا در ۳۰ فروردین مصوب و ابلاغ شد. این کار یکی از مصادیق مدیریت جهادی است، در این مدت ما ساعت نمی شناختیم در برخی مواقع تا ساعت ۳ شب افراد در حال کار بودند.

این سند با سال انتخابات مواجه شد و چندان اجرایی نشد، من از این نظر راضی نیستم و به نظرم قابلیت این را دارد که برای سال دیگر هم تمدید شود.

سوال: بحث بعدی نظارت است که اهمیت زیادی دارد و اطلاعات کافی در خصوص آن و ساختار های نظارتی ستاد منتشر نشده است، فقط یک صحبت آقای جهانگیری داشت و در آن به ۵ لایه نظارتی گزارشات میدانی، حضور هئیت ۳ نفره، حضور اعضای هیئت دولت در استان ها، گزارش ماهانه استانداران و سامانه نیپا اشاره کرد اما دقیقا این ۵ لایه و سازوکار آن ها مشخص نیست؟

در برنامه ریزی، اجرا و نظارت بر روی اقتصاد مقاومتی یک کار بی بدیل انجام شده است. در خصوص نظارت هیچ موقع نداشتیم یک امر کلان در قالب پروژه نظارت صورت بگیرد. ما این کار را کردیم و در مهر ۹۵ ما تک تک دستگاه ها را بررسی کردیم و انحراف آن ها را گفتیم که سروصدا به پا شد و بعدا محرمانه شد. ما تمام استان ها را رده بندی کردیم و آن ها را در ۳ دسته استان های قابل قبول، میانه و رد تقسیم کردیم؛ اما ایا این گزارشات باید منتشر شود؟ چه فایده ای دارد؟

من هدفم از این گزارشات این است که بگویم عقب هستید خودتان را ببرید جلو و در آن ها تحرک ایجاد کنیم. خیلی جالب است ۳ تا از استان هایی که در مرتبه اول گزارش نظارتی جزو گروه سوم بودند در مرتبه دوم آمدند در گروه اول. این اثربخشی نظارت را نشان می دهد.

در این خصوص ۲۳ خرداد ۹۶ یک جلسه ای گذاشته شد با دستگاه ها و از آن ها گزارش گرفته شد، اما ناامید کننده بود و ما آن ها را بازخواست کردیم. درست یک ماه بعد گزارش گرفتیم و خیلی از صفرها به بالای ۵۰ و برخی به ۱۰۰ رسیدند؛ این اثربخشی نظارت را نشان می دهد.

سوال: گزارش ها چگونه اخذ می شود و هر چند وقت یک بار است؟

گزارش ها به صورت ماهانه یا هر دو هفته یک بار اخذ می شود و در سامانه نیپا بارگذاری می شود اما امکان دسترسی افراد عادی به آن وجود ندارد.

سوال: فضای نظارت در سال ۹۵ چگونه بود؟

در سال ۹۵ حدود ۱۲ درصد از پروژه های ستاد بالغ بر ۱۰۰ درصد و گاهی تا ۱۲۰ و ۱۵۰ درصد و بیش از اهداف تعیین شده محقق شدند. ۸ درصد زیر ۲۵ درصد پیشرفت داشتند و رد هستند. بقیه هم بین ۲۵ درصد تا ۱۰۰ درصد بودند و متوسط پیشرفت ۷۷ درصد بوده است. یعنی متوسط پیشرفت فیزیکی پروژه ها بالای ۷۰ درصد بوده است.

سوال: البته برخی از پروژه ها هم از قبل شروع شده بود. درست است؟

ارزیابی ما بر اساس هدف سال است، مثلا شما فرض کنید یک پروژه با ۸۰ درصد پیشرفت در پروژه های اقتصاد مقاومتی گنجانده شده است اما هدف گذاری امسالش مثلا رشد ۱۵ درصدی بوده است، ستاد این ۱۵ درصد را معیار ۱۰۰ قرار می دهد و بر اساس آن سنجش را انجام می دهد.

سوال: یک نقدی که به پروژه ها مطرح بود این بود که سطح آن ها با هم تفاوت دارد، مثلا پروژه های وزارت کشاورزی تا عدد و رقم مشخص شده بود اما مثلا برای وزات راه رونق بخش مسکن در نظر گرفته شده بود. نظر شما چیست؟

پروژه هایی که به دستگاه ها داده شده، سازمان ها مکلف بودند بر اساس ساختار نیپا منشور پروژه بدهند. در آن منشور باید اهداف کمی مشخص شود. مثلا در بحث اصلاح ساختار دولت ممکن است ۵ تا هدف کمی داشته باشد و مجموعه این اهداف کمی هست که در ارتباط وزنی با هم، پیشرفت عملیاتی پروژه را در اختیار قرار می دهد.

بنابراین آنچه که گفته می شود ۲۰ درصد پیشرفت داشته است به این معنا نیست که از مجری پرسیده شود و درصد پیشرفت اعلامی لحاظ شود، بلکه ما تحقق اهداف کمی را بر اساس گزارش های نظارتی پایش می کنیم و برایند کلی را اعلام می کنیم.

نکته ای که توجه به آن ضروری است تعداد شاخص هایی است که باید بررسی شود، در صورتی که هر پروژه ۵ شاخص داشته باشد باید در طول سال حدود ۶۰۰ شاخص مورد سنجش قرار بگیرد و این کار حجیمی است و برای کسی قابل لمس نیست؛ در حالی که اگر ما بگوییم چند درصد پیشرفت داشته است می تواند یک برداشتی از وضعیت پروژه به مخاطب بدهد تا اینکه بخواهیم بگوییم چند تا مجوز یا چند تا دستورالعمل صادر کرده است.

پایش ما بر اساس ریز اطلاعات کمی و کیفی است، مثلا دستگاه به ما می گوید من در ماه خرداد یک سری کارها انجام داده ام برای بررسی درستی آن رصدهای میدانی در نظر گرفته شده است تا مشخص شود دستگاه در پروژه طبق منشور پروژه به اهداف رسیده است یا خیر.

سوال: طبق منویات رهبری ستاد باید فراقوه ای باشد و دیگر نهادها هم در آن حضور داشته باشند. آیا اکنون ستاد فراقوه ای شده است؟

بله ستاد اصلا فراقوه ای است، یک قانون داریم در مجلس تصویب شده و یک ستاد تشکیل داده از ۳ معاون اول ۳ قوه، ما دیدیم برای تکالیف رهبری یک چیز فراتری تشکیل دادیم و سعی کردیم از حضور معاونان دو قوه استفاده کنیم.

مطلب بعدی اینکه بر خلاف تصور عامه ستاد اقتصاد مقاومتی اصلا دولتی نیست؛ زیرا در آن رئیس اتاق بازگانی، صدا و سیما، آقایان دانش جعفری و آقامحمدی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام حضور دارند و در موضوعات مختلف، اعضای مختلفی دعوت می شوند. به عنوان مثال با وجود اینکه وزارت دفاع مسئول مسائل دفاعی کشور است اما با این حا از سپاه و ارتش هم در این جلسات دعوت می شود.

پس با تعریفی که من کردم فراقوه ای هست، فقط قرار بود در اواخر دولت یازدهم کار کمی از این جلوتر رود و رئیس سازمان محاسبات، رئیس کمیسیون اقتصادی و برنامه و بودجه مجلس هم در جلسات دعوت شوند که موکول شد به دولت دوازدهم.

آقای جهانگیری هم گفته اند همه جلسات ستاد را نامه به دو قوه بزنیم تا در صورت صلاحدید معاونین شرکت کنند.

سوال: ضعف ها و قوت های ستاد برای اینکه روندش بهبود یابد چیست؟

همان طور که آقای جهانگیری اشاره کردند و آقا می خواستند بحث نافذالکلمه بودن ستاد هنوز محقق نشده است. یعنی وقتی اینکه ستاد مصوبه ای دارد نباید ریز و درشت داشته باشد و باید همه در مقابلش پا جفت کنند، مثلا وقتی ستاد پیوست فناوری را تصویب می کند باید حتما همه نهادها و موسسات آن را رعایت کنند و در قراردادهایی که می بندند انتقال فناوری را در نظر بگیرند.

مطلب دیگر اینکه اکنون فضای اقتصاد مقاومتی دچار سیاسی کاری شده به همین دلیل ستاد برای اجرای برنامه های خود انرژی زیادی مصرف می کند. متأسفانه برخی افراد به دلیل غرایض سیاسی از صحبت های آقا استفاده می کنند برای زدن دیگران و این مسئله در بحث اقتصاد مقاومتی هم بروز پیدا کرده است؛ به همین دلیل هنگامی که آقا می خواهد مطلبی را مطرح کند دقت زیادی در تعریف آن دارد، به عنوان مثال وقتی آقا می خواهد راجع به مشکلات برونگرایی صحبت کند، سه بار قبل از آن مطرح می فرمایند که من به ارتباط با کشورهای دیگر اعتقاد دارم.

مشکل سومی که وجود دارد ان است که نظام اجرایی ما به نظارت عادت نکرده است. نظارت گریزی یک از ویژگی های همه ما ایرانی هاست، ربطی به دولت و غیره ندارد. به همین دلیل با وجود اینکه برنامه های نظارتی خوبی تدوین کرده ایم و اراده نظارت هم داشته ایم اما در این زمینه نتیجه گیری عالی نداشته ایم بلکه نتیجه گیری در حد خوب بوده است.

سوال: ارزیابی نهایی شما از وضعیت اقتصاد مقاومتی چگونه است؟

من مثال بزنم، شما یک برج ۱۰۰ طبقه می خواهید بسازید، متناسب با آن برج زیرسازی گسترده تر و مستحکم تر خواهد بود، بعد از ۶ ماه اگر به پروژه نگاه کنید می بینید هنوز حتی یک طبقه هم ساخته نشده است، حالا می خواهید در ۲ هم تمامش نمایید، بله درست است چون می خواهد ۱۰۰ طبقه بسازد باید به اندازه ۱۰ طبقه زیرسازی نماید.

من نکته دیگری بگویم، مقاوم سازی چند سو دارد مثلا در بخش کشاورزی ما یک بخش مقاوم داریم، در بخش نفت یک بخش مقاوم داریم البته این به معنای این نیست که به راحتی صادر شود به این معناست که می توان به راحتی تولید نمود. حال مقاوم بودن این بخش ها به این معناست که من به هدف رسیدم؟ نه این به معنا نیست زیرا در هر بخش یک کف و یک سقف وجود دارد، ما باید به سقف برسیم.

سوال: یک سری شاخص تعیین شد اوایل سال ۹۵، در صورت مشاهده شاخص ها مشاهده می شود برخی تناقضات وجود دارد، چه اقدامی در این حوزه شده است؟

به صورت مرتب گزارش هایی بر اساس شاخص ها استخراج و به صورت عدد و رقمی و به صورت تجمیعی داده می شود. معاونت وزارت اقتصاد هم مسئول اجرای آزمایشی تولید شاخص های ترکیبی اقتصاد مقاومتی است.